Αντιπαλότητα Αλαβάνου - Τσίπρα και ΣΥΡΙΖΑ - ΣΥΝ;

Του ΒΑΣΙΛΗ ΚΩΤΟΥΛΑ

Η ζημιά που προκάλεσε αυτό που φαινόταν σαν μια ασυνεννοησία και απλή αντιπαράθεση των συντρόφων Αλαβάνου και Τσίπρα είναι δεδομένη. Τα όσα επακολούθησαν αποκάλυψαν ότι δεν επρόκειτο απλώς για ασυνεννοησία αλλά για απαράδεκτη σύγκρουση και έχουν σοβαρές ευθύνες και οι δύο.

Ο σύντροφος Αλαβάνος έκανε τη ρήξη με το σεχταριστικό και σταλινικό κομμουνισμό το 1991 αλλά δεν πορεύτηκε στα δύσκολα και πλούσια πολιτικά, θεωρητικά και ιδεολογικά μονοπάτια της κομμουνιστικής ανανέωσης, που έχουν διαμορφώσει την κουλτούρα του διαρκώς ανανεουμένου κομμουνισμού που έχει τη δημοκρατία, τη συλλογικότητα και την ανιδιοτέλεια ως ουσιαστικό συστατικό στοιχείο και "κατά βάθος -λέει στην 'Αυγή' 21/6 ο Αλαίν Μπαντιού- ο κομμουνισμός είναι η σύγχρονη ιδέα της δημοκρατίας", είναι ο πλήρης ουμανισμός, αφού ως όραμά του έχει την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και την άρση της αντιπαλότητας ανθρώπου - φύσης.

Μερικές σκέψεις του σύντροφου Αλαβάνου μου προκαλούν απορία, όπως η σκέψη του ότι η Ελλάδα είναι ή μπορεί να γίνει ο "αδύνατος κρίκος". Αδύνατος ποιας ακριβώς αλυσίδας της Ευρώπης της συλλογικής ιμπεριαλιστικής τριάδας Ευρώπης, ΗΠΑ και Ιαπωνίας, όπως λέει ο Σαμίρ Αμίν, της παγκόσμιας καπιταλιστικής, της ιμπεριαλιστικής ή τι άλλο δεν το διευκρίνισε, όπως δεν διευκρίνισε πώς και τι είδους ρήξη θα μπορούσαμε να κάνουμε στον αδύνατο αυτόν κρίκο.

Νομίζω, επίσης, ότι αρκετές φορές και σ' άλλα θέματα ήταν ασαφής και αντιφατικός, όπως στο θέμα των σχέσεών μας με το ΠΑΣΟΚ. Και η πρόσφατη ιδέα του, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να γίνει η ΕΔΑ της εποχής μας ενδιαφέρουσα φαίνεται αλλά είναι τραβηγμένη από τα μαλλιά γιατί, πριν απ' όλα, για να έχει στοιχειωδώς εγκυρότητα αυτός ο παραλληλισμός, πρέπει στο ΣΥΡΙΖΑ να μπει και το ΚΚΕ και αυτό φαίνεται από αδύνατο μέχρι πολύ απομακρυσμένο.

Παρ' όλα αυτά, παρ' όλο που ο σύντροφος Αλαβάνος δεν είναι της δικιάς μου πολιτικής κουλτούρας, προσέφερε ήδη πολλά, στον ΣΥΝ, προσέφερε στην πραγματοποίηση της αριστερής του στροφής και αυτή ήταν που έβγαλε τον χώρο μας από τη μιζέρια του λίγο πάνω λίγο κάτω από το όριο του 3%, προσέφερε στην οριστική και χωρίς ταλαντεύσεις επιλογή του ΣΥΝ υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Θα είναι τραγικό λάθος στην αντιπαλότητα Αλαβάνου - Τσίπρα, που πρέπει να ξεπεραστεί τάχιστα, να προστεθεί μια νέα αντιπαλότητα ανάμεσα στον ΣΥΝ και το ΣΥΡΙΖΑ.

Θα είναι μεγάλο λάθος, και πρέπει να προσέξουν όλοι οι σύμμαχοι του ΣΥΡΙΖΑ, να μην εκβιαστούν τα πράγματα προς τη μετεξέλιξή του σε ενιαίο κόμμα. Αυτό ήταν ένα από τα μεγάλα λάθη του Μπερτινότι στην Ιταλία, όταν ενέταξε τη δημιουργία της συμμαχίας "Αριστερά - Ουράνιο Τόξο" στην άμεση προοπτική της μετεξέλιξής της σε ενιαίο κόμμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γίνει κάτι πολύ περισσότερο από εκλογική συμμαχία και κάτι πολύ λιγότερο από ενιαίο κόμμα.

Ριψοκίνδυνη και γενναία ήταν η απόφασή του να αφήσει στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές τη σίγουρη Β' εκλογική περιφέρεια της Αθήνας και να πάει υποψήφιος στην Κρήτη -έστελνε έτσι κι ένα μήνυμα στους "βαρόνους" βουλευτές μας. Θετικά συνέβαλε και στην επιλογή του σ. Τσίπρα ως επικεφαλής της "Ανοιχτής Πόλης". Ο σύντροφος Τσίπρας και η άξια ομάδα των συντρόφων της "Ανοιχτής Πόλης" έκαναν καταπληκτική δουλειά και είχαμε ένα θεαματικό αποτέλεσμα στην Αθήνα.

Ως γενναία πράξη υψηλής ηθικής και πολιτικής σημασίας εισπράχθηκε από την κοινωνία και η προώθηση του Τσίπρα στην ηγεσία του κόμματος, μια επιλογή που έγινε μάλιστα ύστερα από ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα που πιστώθηκε και στην αποφασιστική προσφορά του.

Σήμερα αποδεικνύεται ότι το να προωθήσει τον σύντροφο Τσίπρα στην ηγεσία του κόμματος, που συνοδεύτηκε από μια πολύ ωραία και υποδειγματική πολιτική προσυνεδριακή και συνεδριακή αντιπαράθεση των δύο υποψηφίων προέδρων, των συντρόφων Φώτη Κουβέλη και Αλέξη Τσίπρα, δεν έγινε στη βάση ενός καθαρού και συνομολογημένου μεταβατικού σχεδίου που θα προέβλεπε για μια περίοδο τη "διαρχία" με σαφείς και προκαθορισμένους ρόλους και αρμοδιότητες. Στην πρώτη φάση το όλο θέμα σχετικά με τον ρόλο του σύντροφου Αλαβάνου αφέθηκε σε μια γκρίζα ζώνη υποθέσεων και ασαφειών.

Ερμηνεύτηκε περισσότερο ως επιλογή του αποχώρησης για προσωπικούς λόγους, λόγους λίγο οικογενειακούς, λίγο υγείας και κούρασης, φάνηκε ότι ήταν "χορτάτος" από την πολιτική του δράση και προσφορά και ήθελε να αποσυρθεί από την πρώτη γραμμή. Εκεί φαίνεται ότι βρίσκεται η ρίζα του "κακού", φαίνεται να μην εξηγήθηκε επαρκώς και έγκαιρα, ούτε στον σύντροφο Τσίπρα ούτε στα συλλογικά όργανα του κόμματος ποιο ρόλο επιφύλασσε για τον εαυτό του.

Από την άλλη μεριά ο καλός και άξιος αλλά σχετικά άπειρος ακόμη Αλέξης Τσίπρας και οι νέοι σύντροφοι που τον πλαισιώνουν, καβάλα και στις εντυπωσιακές δημοσκοπικές επιτυχίες της τότε περιόδου, φάνηκε σαν να βιάζονταν να τα "πάρουν όλα". Χρειάζεται και από τους δύο λιγότερη έπαρση και περισσότερη συμμετοχή και λειτουργία στα συλλογικά όργανα και σεβασμός των αποφάσεών τους.

Τέλος, και αυτή η αντιπαράθεση καταγράφεται από τον κόσμο σαν τσακωμός για αρχηγιλίκια και καρέκλες και δεν μας τιμά. Ας είναι. Στη ζωή, στη δράση και στην πολιτική είναι και αρκετά από τα παραπάνω αναπόφευκτα, αρκεί τώρα να πρυτανεύσει νηφαλιότητα, συντροφικότητα και πνεύμα ατομικής και συλλογικής κριτικής και αυτοκριτικής. Είναι θετικό που ο σύντροφος Αλαβάνος ανακάλεσε την παραίτησή του. Αριστερά, σαν τη δική μας, την έχει ανάγκη η κοινωνία και η εποχή μας. Το όχι καλό εκλογικό αποτέλεσμα και οι εντάσεις που επακολούθησαν μπορεί να μας οδηγήσουν, από μάς εξαρτάται, σε μια νέα δημιουργική αφετηρία.