Της ΣΟΥΛΑΣ ΠΑΝΑΡΕΤΟΥ
Είναι θετικό το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΣΥΝ στην εισήγησή του στην πρόσφατη ΚΠΕ συμπεριέλαβε αρκετά σημεία του προβληματισμού των μελών του κόμματος. Κυρίως, μετέφερε το κλίμα. Αποδείχτηκε έτσι ότι η απόφαση να παρευρεθεί στις συνελεύσεις μεγάλων οργανώσεων ήταν και αναγκαία και χρήσιμη κίνηση. Όσες και όσοι είχαμε την ευκαιρία να παρευρεθούμε σε συνελεύσεις των Πολιτικών Κινήσεων (Π.Κ.) μετά τις εκλογές επιβεβαιώνουμε την έκκληση-κραυγή αγωνίας των μελών προς την ηγεσία, «βρείτε τα».
Συγχρόνως τα μέλη διατύπωσαν αυστηρή κριτική στο σύνολο της ηγεσίας, εκφράζοντας ερωτηματικά για την επάρκειά της και την επάξια εκπροσώπηση του πολιτικού δυναμικού που ο ΣΥΝ εμπερικλείει στις γραμμές του. Εξέφρασαν, επίσης, αμφιβολία, αν οι εκτιμήσεις και οι κριτικές παρατηρήσεις τους μεταφερθούν «όπου δει».
Δεν πρέπει να σπεύσουμε να αποδώσουμε το «αντιηγετικό πνεύμα» στη συγκυριακή πρωτοφανή αναστάτωση και μόνο. Ούτε να θεωρήσουμε ότι η κριτική στις τάσεις εντάσσεται στο συνηθισμένο ρεύμα γκρίνιας που μοιραία ακολουθεί μια ήττα. Κατά τη γνώμη μου, η κριτική στη σημερινή φάση έχει μια νέα ποιότητα. Το σοκ που υπέστησαν όλοι και όλες από τη διαχείριση του αποτελέσματος, που δεν απέχει και πολύ από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο της δικής μας αριστεράς, ανέσυρε στην επιφάνεια μεμιάς όλα τα παλιά και χρονίζοντα προβλήματα. Προβλήματα που δεν είχαν αντιμετωπιστεί στην ώρα τους. Να αναφέρουμε κάποια:
- Οργανωτική καχεξία και χαλαρότητα. Δεν προσπαθήσαμε αρκετά να επεκτείνουμε το κομματικό δίκτυο σε σημαντικούς χώρους δουλειάς, στο χωριό και την πόλη. Να μετατρέψουμε, με άλλα λόγια, τη διεύρυνση των γραμμών μας σε μέγιστη προτεραιότητα. Ίσως υπό την επίδραση αντιφατικών μηνυμάτων ως προς τις σχέσεις ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, ίσως κάτω από την αντίληψη ότι «τα προβλήματα είναι πολιτικά και όχι οργανωτικά» και άρα τα αίτια της ήττας ή της επιτυχίας είναι πολιτικά. Αλλά πότε ένας αριστερός οργανισμός κατάφερε πράγματα χωρίς οργάνωση και, βεβαίως, χωρίς αγώνα; Στην «αμέλεια» αυτή, για να μην πούμε αβελτηρία, συντέλεσε και ο χορός των δημοσκοπήσεων, η λεγόμενη δημοσκοπική άνοιξη. Και η υποτίμηση της δυσκολίας που έχει διαχρονικά η κάλπη για την αριστερά.
- Εκφυλισμός των εργασιών της ΚΠΕ, που αντί να βουλεύεται, να αποφασίζει πρωτογενώς, επικυρώνει αποφάσεις ειλημμένες σε άτυπες κλειστές συγκεντρώσεις των τάσεων, για τις οποίες καταγγέλθηκε -από του βήματος της τελευταίας ΚΠΕ, σημειωτέον -ότι επιτρέπουν φράξιες στο εσωτερικό τους και συνεννοούνται υπογείως. Γι' αυτό και οι συνεδριάσεις της ΚΠΕ δεν έχουν πλέον κανένα αληθινό ενδιαφέρον, αφού οι συγκρούσεις και οι ιδεολογικο-πολιτικές ζυμώσεις έχουν μεταφερθεί αλλού.
- Υπολειτουργία των θεσμικών οργάνων και υπερλειτουργία των τάσεων. Η υπερδραστηριοποίηση των επιτελών των τάσεων, τελευταία, σε αντίθεση με την θεσμική ατονία και αμηχανία, δεν πέρασε απαρατήρητη από τα μέλη του κόμματος. Αντίθετα, υπήρξαν σκληρά ερωτήματα του τύπου, γιατί εμείς δεν μπορούμε να συμβάλουμε στην υπέρβαση της κρίσης, γιατί δεν έχουμε την πληροφόρηση που τα επιτελεία των τάσεων έχουν, πώς να κινητοποιήσουμε τους μηχανισμούς και θα εισακουστούμε; Αισθανόμαστε, όσοι-ες δεν είμαστε στις τάσεις, ότι έχουμε μειωμένα δικαιώματα, είμαστε κάτι σαν γλάστρες. Γιατί πλασάρονται ως είδηση οι φυσιολογικές συναντήσεις και συνεργασίες μεταξύ των στελεχών;
Αυτή η απροσδιόριστη ζώνη των «ανένταχτων» του ΣΥΝ θεωρεί,ότι δεν έχει μεγάλες ελπίδες να αναδειχθεί στα κεντρικά όργανα,αφού η ανάδειξη είναι προνόμιο του στενού πυρήνα των τάσεων και το τασικό κριτήριο έχει απολυτοποιηθεί. Άρα η σύνθεση της ΚΠΕ δεν είναι αντιπροσωπευτική των δυνάμεων και δυνατοτήτων που το κόμμα περιέχει. Και άρα είναι πλέον ή επείγον να αποκαταστήσουμε την πρωτοκαθεδρία του κόμμματος έναντι των επί μέρους άτυπων συσπειρώσεων.
Το πρώτο και κορυφαίο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η σύνθεση και λειτουργία των οργάνων του ΣΥΝ. Η αποκατάσταση της συλλογικής λειτουργίας, που διαπαιδαγωγεί αγωνιστικά και αποκλείει τους παραγοντισμούς και τις προσωπικές στρατηγικές. Μου φαίνεται ότι η πρόταση που κατατέθηκε για αποδυνάμωση της οργανωτικής λειτουργίας των τάσεων προς όφελος της ιδεολογικής-πολιτικής πρέπει να εξεταστεί με προσοχή. Πρέπει να υπάρξει συνεννόηση από την αρχή και μεταβολή της νοοτροπίας. Εντάξει, χωριζόμαστε πρόσκαιρα κατά τις συζητήσεις για να ενωθούμε στην προωθητική σύνθεση και ιδιαίτερα στη δράση, όχι για να θεσμοποιήσουμε τη διαφορά.
Χειρονομία καλής θέλησης και δείγμα γραφής του νέου συμβολαίου, που πρέπει να συναφθεί μεταξύ των στελεχών της ΚΠΕ, είναι η παραίτηση από την πρακτική των χωριστών λιστών για την εκλογή της νέας Πολιτικής Γραμματείας. Όσες-οι υπήρξαμε από παλιά μέλη του οργάνου θυμόμαστε ότι δεν ήταν πάντα έτσι. Η/ο πρόεδρος, αφού έκανε σειρά συνεργασιών, κατέληγε σε μία πρόταση που εκφωνούνταν στη συνεδρίαση της ΚΠΕ, αυτή συμπληρωνόταν και με άλλα ονόματα και η ψηφοφορία γινόταν με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Ο τρόπος αυτός προοσιδιάζει σε ένα κόμμα, που κινείται στο πλαίσιο της ενότητας στη διαφορετικότητα και θέλει να αναδεικνύει τα σημεία της ενότητας και όχι να εμμένει σε αυτά της διαφοράς.
Θα περίμενα, όταν ο πρόεδρος έθεσε το θέμα της ανανέωσης της Π.Γ., τα μέλη του οργάνου να θέσουν τις παραιτήσεις τους στη διάθεση του προέδρου. Δεν μπορεί να μην έχει τη διακριτική ευχέρεια να κάνει κινήσεις που απορρέουν από τα καθήκοντα που έχει επωμιστεί. Ενδέχεται, λόγου χάρη, να μην μπορεί να συνεργαστεί με κάποιον-κάποια σε ένα όργανο που ασκεί καθημερινή διοίκηση και οφείλει να έχει συνοχή, έστω συνεννόηση. Όταν αυτά ισχύουν σε ένα σωματείο, δεν μπορεί να αγνοούνται στο κόμμα. Η εμμονή στο αμετακίνητο σημαίνει ότι οι τάσεις αισθάνονται τόσο ισχυρές, ώστε να συμπεριφέρονται ως κόμμα μέσα στο κόμμα. Από την άλλη, και η ηγεσία οφείλει να αξιοποιεί το σύνολο των μελών της ΚΠΕ και να αποφεύγει πρακτικές περιθωριοποίησης και απομόνωσης άξιων στελεχών, που τυχαίνει να μην ανήκουν στην πλειοψηφούσα τάση. Αλλιώς, το «δεν περισσεύει κανείς» ηχεί επιφανειακό. Αν η μειοψηφία αισθάνεται ότι είναι σε δίωξη, τότε θεωρεί ότι οφείλει να αμυνθεί.
Και τώρα το πιο προσωπικό στοιχείο. Ασφαλώς, εγώ που υπογράφω αυτές τις σκέψεις, δεν αισθάνομαι πως είμαι υπεράνω, αλλά μέρος του προβλήματος. Όμως μετά τις εκλογές έτυχε να παρευρεθώ στις συνελεύσεις των Π.Κ. Ηθοποιών, Εικαστικών, Γραμμάτων και Τεχνών, Μηχανικών (δύο φορές), ΕΒΕ, Δικηγόρων. Μίλησα με δεκάδες μέλη από την Αττική και την περιφέρεια. Συγκλονίστηκα. Είδα πράγματα. Βοηθήθηκα να τα δω. Και πράγματι, τίποτε δεν είναι σήμερα όπως πριν τις εκλογές. Γι' αυτό αποφάσισα, ως δείγμα έμπρακτης αυτοκριτικής, ότι η κομματική μου ένταξη είναι αρκετή, άλλη οργανωτική ένταξη δεν βρίσκω, ότι είναι σήμερα χρήσιμη και προωθητική της κοινής μας υπόθεσης. Θα συνδιαμορφώνω και θα συντάσσομαι κάθε φορά με τη δέσμη ιδεών, που θα μου φαίνεται η πλέον πρόσφορη για το κόμμα και τη συμμαχία του. Χωρίς προκαθορισμένες δουλείες και ομηρείες.
Επομένως στο ερώτημα που μου έθεσε σύντροφος «εσύ, συντρόφισσα, πήρες το μήνυμα» απαντώ: Νομίζω πως ναι.
Ο καθείς και η καθεμιά ας ξεκινήσει από τον εαυτό του /της, προκειμένου να αναζητήσουμε όλοι και όλες μαζί μία νέα ισορροπία, να βαθύνουμε την εσωτερική δημοκρατία και να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητα του χώρου μας, τόσο πολύτιμου μέσα στις αδυναμίες του.
Όπως είμαστε δεν θα πάμε μακριά. Πρέπει πρωτίστως να φτιάξουμε τις συνθήκες για αποδοτικές συζητήσεις και λειτουργικές αποφάσεις.
Η Σούλα Παναρέτου είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου