Περί συμμαχιών στη στρατηγική για τον σοσιαλισμό

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΣΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Το ζήτημα των συμμαχιών, κοινωνικών και πολιτικών, ενός αριστερού κόμματος, που έχει ως προγραμματικό σκοπό την κοινωνική αλλαγή, είναι κατ' εξοχήν ιδεολογικό και συνδέεται άμεσα με τις στρατηγικές του επιλογές.


Η κλασική λενινιστική (βλέπε Λένιν: “Οι δύο τακτικές της σοσιαλδημοκρατίας στην περίοδο της σοσιαλιστικής επανάστασης") ή η "μαρξιστική λενιστική" των επιγόνων του άποψη, όσον αφορά τις συμμαχίες είτε στην εκδοχή της στρατηγικής των μετώπων και των σταδίων είτε στην εκδοχή του ενιαίου επαναστατικού προτσές, αναφέρεται κυρίως σε συμμαχίες κοινωνικού χαρακτήρα, δηλαδή της εργατικής τάξης (ιδιαίτερα του βιομηχανικού προλεταριάτου) με τη φτωχή αγροτιά, τα μεσαία στρώματα της πόλης και ακόμα με τμήματα της μη μονοπωλιαappa;ής αστικής τάξης.


Η τάξη, με επικεφαλής το κόμμα της ως πολιτική πρωτοπορία, είναι η μόνη ικανή να οδηγήσει τους συμμάχους της και τις μάζες μέχρι τέλους, δηλαδή να πραγματοποιήσει το επαναστατικό άλμα και να εγκαθιδρύσει τη σοσιαλιστική εξουσία με τη μορφή της δικτατορίας του προλεταριάτου.


Η πείρα από τα καθεστώτα του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού και από τα καθεστώτα που εγκαθιδρύθηκαν μετά από ένοπλο αγώνα και είχαν ως ιδεολογία τον "μαρξισμό λενινισμό", δείχνει ότι η λεγόμενη σοσιαλιστική εξουσία δεν ήταν άλλο από την εξουσία του κόμματος και της ταύτισής του με το υπερσυγκεντρωτικό κράτος που διαρκώς ενισχυόταν αντί της σταδιακής του απονέκρωσης και της εδραίωσης της λαϊκής εξουσίας, μέσω της αυτοοργάνωσης, της αυτοδιεύθυνσης και της αυτοδιαχείρισης του λαού.


Στο όνομα της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής εδραιώθηκε ο πλήρης κρατικισμός και η κρατική ιδιοκτησία αποτελούσε την οικονομική βάση για την αυτοσυντήρηση και ισχυροποίηση του κόμματος και ιδιαίτερα της κομματικής ελίτ, που ανυψώθηκε πάνω από την κοινωνία.


Αυτά τα συστήματα, που μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε ως ιδιότυπα αυταρχικά καθεστώτα, αποτέλεσαν μια απόπειρα εγκαθίδρυσης του σοσιαλισμού, καταδικασμένης πια, ιδιαίτερα μετά τις καταρρεύσεις στις συνειδήσεις των πολιτών και έχουν απορριφθεί από την ανανεωτική αριστερά, μαζί με τη στρατηγική που οδήγησε σ' αυτή τη μορφή εξουσίας.
Το ΚΚΕ επιμένει μονολιθικά σ' αυτή τη στρατηγική και μάλιστα αναστύλωσε και επίσημα στο βάθρο του τον σταλινισμό.
Συμμαχία, ή ακόμα και συνεργασία, δεν μπορεί να υπάρχει μ' αυτό το κόμμα, γιατί η τακτική και η πρακτική του συνδέονται άμεσα με τη στρατηγική και τη γενικότερη κοσμοθεώρησή του. Η ανανεωτική αριστερά, αντιθέτως, πρέπει να έχει ιδεολογικό μέτωπο με τις παραπάνω ιδέες.


Σήμερα είναι εμφανής η κρίση και η αναζήτηση στα κόμματα της αριστεράς διεθνώς. Είναι ενδιαφέρουσες, κατά τη γνώμη μου, οι ιδέες του Γάλλου, πολιτικά δραστήριου φιλόσοφου, Αλαίν Μπαντού (βλέπε “Κυριακάτικη Αυγή” 21.06.09), από τη συνέντευξη του οποίου παραθέτω μερικά αποσπάσματα:
"...κατά βάθος λοιπόν ο κομμουνισμός είναι η σύγχρονη ιδέα της δημοκρατίας. Είναι το σύγχρονο όνομα, από τον 19ο αιώνα, της δημοκρατίας, όταν γνωρίζουμε ότι η δημοκρατία πρέπει να υπερβεί την ατομική ιδιοκτησία. "...Είμαι πεπεισμένος ότι ο αδιέξοδος χαρακτήρας των αγώνων που δίνουν σήμερα οι εργάτες, οι νέοι, οι φτωχοί του τρίτου κόσμου, προέρχεται από το γεγονός ότι δεν υπάρχει γενική ιδέα. Ότι πρόκειται για "τυφλούς" αγώνες." "...Όλοι οι θεσμικοί οργανισμοί της κλασικής αριστεράς δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, σε θέση να περιλάβουν το σημερινό κίνημα...".
Όμως, δεν είμαστε σε ιδεολογικό κενό! Στηριγμένη σε θεωρητικές επεξεργασίες, επιφανών, μετά τον Μαρξ, φιλοσόφων και πολιτικών και στην ιστορική πείρα, υπάρχει η στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό. Η στρατηγική αυτή αρνείται τη βία ως μέσο για την κατάληψη της εξουσίας, χωρίς να αρνείται το δικαίωμα του εξεγερμένου ή επαναστατημένου λαού και των κινημάτων του, να υπερασπίσουν τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους, από απόπειρες βίαιης καταστολής τους. Θεωρεί, την επαναστατική κατάσταση ως μια μακρά πορεία δομικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεων, με τη συμμετοχή και τη στήριξη της πλειοψηφίας του λαού. Αντί τη λογική της πρωτοπορίας, υιοθετεί τη φιλοσοφική αντίληψη της ηγεμονίας και έχει ενστερνιστεί τις αρχές του πλουραλισμού, της άμεση ς δημοκρατίας και της αυτοδιαχείρισης.


Η συμμετοχή και η συναίνεση του κυρίαρχου λαού θα εκφράζεται μέσα από θεσμοθετημένες μορφές άμεσης και αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και καθολικής ψηφοφορίας, όπου θα συνυπάρχουν τα δικαιώματα της ανάκλησης και της εναλλαγής. Η στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου εμπεριέχει αφ' εαυτής τις αρχές της αυτοοργάνωσης και της αυτονομίας των κινημάτων, όπως και του κινηματικού και δημοκρατικού χαρακτήρα του ίδιου του κόμματος της αριστεράς.
Το κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς που έχει υιοθετήσει τη στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου, μαζί με τον αποφασιστικό ρόλο των μαζικών κινημάτων στην ανάπτυξη, στη στήριξη και στον ριζοσπαστικό χαρακτήρα των μεταρρυθμίσεων, προωθεί, σε προγραμματική προωθητική βάση, πολιτικές συμμαχίες που να εξασφαλίζουν τη συναίνεση, τη στήριξη και την αυτενέργεια της πλειοψηφίας του λαού, στην πορεία των δομικών αλλαγών.
Μαζί με τις κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα δομικές μεταρρυθμίσεις, συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού δρόμου είναι και οι παράλληλες αλλαγές στο επίπεδο της κοινωνικής συνείδησης, στην κατεύθυνση ενός νέου πολιτισμού. Μιας νέας κουλτούρας που να αντανακλά την κοινωνική συνείδηση της νέας κοινωνίας που γεννιέται ή προσδοκάται και που φορέας της είναι το κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς, ως συλλογικός διανοούμενος.
Είναι προφανές ότι οι πολιτικές συμμαχίες του δημοκρατικού δρόμου δεν έχουν καμιά σχέση με τις απόψεις περί κεντροαριστεράς, περί κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, ή άλλες αντίστοιχες απολίτικες ευκαιριακού χαρακτήρα προτάσεις.
Από την άλλη, η σημερινή πρόταση περί κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ως εναλλακτικής στις κυβερνήσεις του δικομματισμού, καθώς και η πρόταση περί του τρίτου πόλου με το ΚΚΕ, μαζί με προγραμματικές θέσεις αντιευρωπαϊκές και κρατικίστικες, που μεθερμήνευσαν τις προγραμματικές κατευθύνσεις του διαρκούς συνεδρίου του ΣΥΝ, προσιδιάζει στα παλιά δογματικά πρότυπα, που έχουν περιθωριοποιήσει την αριστερά.
Η σημερινή κρίση που παρακολουθούμε στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ δεν οφείλεται κυρίως σε προσωπικού χαρακτήρα αντιπαραθέσεις, αλλά σε ιδεολογικά αίτια που ταλανίζουν τον ΣΥΝ από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα. Τα ιδεολογικά βαρίδια που μπατάρουν τους μεν προς το ΚΚΕ και τους δε προς το ΠΑΣΟΚ και ο ετεροκαθορισμός του ΣΥΝ ως κόμματος είναι το πρόβλημα.


Η σημερινή οικονομική οικολογική και κοινωνική κρίση, μαζί με τα σαφή φαινόμενα πολιτικής κρίσης, ζητούν από την αριστερά να προτείνει το νέο πρόταγμα για τον σοσιαλισμό, που συστατικό του στοιχείο θα είναι ο δημοκρατικός δρόμος και ένας νέος πολιτισμός.


Αυτός ο διάλογος πρέπει να γίνει σήμερα και έκαστος εφ' ω ετάχθη!

 
eXTReMe Tracker