Πλειοψηφίες, μειοψηφίες και σκοπιμότητες

Της Μαρίκας ΦΡΑΓΚΑΚΗ*

Εν μέσω μιας πρωτοφανούς κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής, ο ΣΥΝ βαδίζει προς το έκτακτο συνέδριό του, το δεύτερο μετά το Δεκέμβριο 1993. Η λήψη της απόφασης από την ΚΠΕ, ως αρμόδιο όργανο, υπήρξε βασανιστική. Ανώτατα στελέχη του ΣΥΝ από το Αριστερό Ρεύμα και την Ανανεωτική Πτέρυγα, διαφωνώντας με την πρόταση του προέδρου του ΣΥΝ Αλέξη Τσίπρα, προειδοποίησαν ότι ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου! Λίγες μέρες πριν την έναρξη του συνεδρίου, επαληθεύονται; Άνοιξαν οι ασκοί και τι είδους άνεμος βγήκε; Ας μας επιτραπούν ορισμένες σκέψεις.

Ξεκινώντας από την προετοιμασία των θέσεων για το συνέδριο, κατατέθηκαν απόψεις, που αμφισβητούν π.χ. τον κριτικό Ευρωπαϊσμό του ΣΥΝ και που κινούνται μεταξύ της εξόδου από την Ευρωζώνη και της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην έντονη περίοδο ανακατατάξεων και αμφισβήτησης που βιώνουμε ως κοινωνία στο εθνικό, αλλά και στο ευρωπαϊκό επίπεδο, αναζητήσεις αυτού του είδους δεν προξενούν εντύπωση.

Στο πλαίσιο όμως των διαδικασιών του ΣΥΝ, εύλογα γεννάται το ερώτημα, γιατί θέματα όπως αυτά δεν συζητήθηκαν στα συντεταγμένα όργανα του κόμματος. Στα αρμόδια Τμήματα της ΚΠΕ, στην ΚΠΕ ή στην Π.Γ.; Η συζήτησή τους στο επικείμενο συνέδριο αποτελεί αφορμή για προβληματισμό. Όμως, δεν αρκεί. Πρόκειται για κορυφαία ζητήματα, τα οποία προϋποθέτουν διαρκή και τεκμηριωμένο διάλογο, προκειμένου να είναι σε επαφή με την πραγματικότητα και σε αντιστοιχία με τις αρχές του κόμματος.

Ένα άλλο ζήτημα που προέκυψε πρόσφατα αφορά στην εκλογή αντιπροσώπων στο συνέδριο και στην μη εκλογή του σ. Κουβέλη, μέλος της οργάνωσης Καλλιθέας. Η χρήση μεθοδεύσεων κατά την εκλογή αντιπροσώπων δεν είναι νέα. Αποτελεί διατασικό φαινόμενο. Στο παρελθόν, με διάφορα τεχνάσματα δεν εξελέγησαν ως αντιπρόσωποι σε προηγούμενα συνέδρια κι άλλοι σύντροφοι και συντρόφισσες. Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν καλώς τη σχετική τεχνική!

Όταν όμως οι χειρισμοί θίγουν ένα κορυφαίο στέλεχος όπως το σ. Κουβέλη, τότε φθάνει να λάβει θέση και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΝ, εκφράζοντας την αγανάκτησή του! Κι όμως, αυτό που έκαναν οι σύντροφοι της Καλλιθέας είναι όχι μόνο σύνηθες, αλλά και νομότυπο σύμφωνα με το καταστατικό του κόμματος (άρ. 18, παρ. 6η, για τη διασταύρωση των λιστών και παρ. 6α για την ποσόστωση των γυναικών). Οι σύντροφοι δηλαδή της Καλλιθέας αξιοποίησαν δύο διατάξεις του καταστατικού, που σκοπό έχουν να προάγουν τη δημοκρατία (ενίσχυση της συνθετικής διαδικασίας εκλογής οργάνων και της παρουσίας των γυναικών), προκειμένου να αποκλείσουν ένα καταξιωμένο σύντροφο, με τις απόψεις του οποίου διαφωνούν.

Η πρακτική αυτή, αν και σύμφωνη με το γράμμα του καταστατικού, είναι αντίθετη με το πνεύμα του και με την ηθική της αριστεράς. Με την έννοια αυτή είναι καταδικαστέα. Το ερώτημα όμως είναι πώς αποφεύγεται; Χρειάζεται αλλαγή του καταστατικού ή αλλαγή του τρόπου λειτουργίας μας;

Κατά την άποψή μας, η απάντηση βρίσκεται στη θεμελιώδη αρχή της Δημοκρατίας. Το καταστατικό του κόμματος ρητά αναγνωρίζει την αρχή της Δημοκρατίας, την οποία επιδιώκει να κατοχυρώσει με διάφορους τρόπους. Η ερμηνεία και εφαρμογή του όμως πάσχει. Είναι θεραπεύσιμο το συγκεκριμένο φαινόμενο και με ποιο τρόπο;

Δύσκολο ερώτημα, χωρίς εύκολη ή μονοσήμαντη απάντηση. Είναι όμως θετικό το γεγονός ότι ερωτήματα όπως τα πιο πάνω απασχολούν ευρέως τη βάση του κόμματος. Εξάλλου, το αίτημα για τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου προήλθε κυρίως από τα μέλη του κόμματος, ενώ η σχετική απόφαση της ΚΠΕ πάρθηκε με πλειοψηφία, η οποία δεν ταυτίστηκε με καμία τάση.

Το έκτακτο συνέδριο του ΣΥΝ θα διεξαχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Προβλέπεται έντονο. Απαραίτητη προϋπόθεση για να είναι και ουσιαστικό είναι να αναλάβουμε όλοι/ες τις ευθύνες μας. Τόσο τα μέλη, η χειραγώγηση των οποίων από τις όποιες μεθοδεύσεις των τάσεων και των ομάδων σε κάθε τάση (!) είναι και δική τους ευθύνη. Οσο και τα στελέχη, τα οποία πρέπει να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών, χωρίς να καταφύγουν στην «εύκολη» λύση των μεθοδεύσεων.

Με άλλα λόγια, το έκτακτο συνέδριο προσφέρει την ευκαιρία να γυρίσουμε σελίδα, κρατώντας τα θετικά στοιχεία από την εμπειρία του παρελθόντος και διορθώνοντας συνειδητά τα λάθη μας. Η κρίση και οι απαιτήσεις της κοινωνίας μας πιέζουν να κάνουμε τις σωστές επιλογές, αφού κάθε λάθος θα έχει πολλαπλά αρνητικό αντίκτυπο.