Μ.Παρούσης: Κοινοβουλευτική Δημοκρατική Αριστερά;

Του Μιχάλη ΠΑΡΟΥΣΗ*

 

Η μεγάλη ιστορική ανάπτυξη της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης επιτεύχθηκε από συγκεκριμένους παράγοντες. Πρώτον, οι σκληρές συνθήκες στις οποίες βρέθηκε ο λαός μας εξαιτίας της κατοχής και δεύτερον ο ρόλος δύο αξιόλογων προσωπικοτήτων: Του Δημήτρη Γλυνού, που με το γράμμα του «Τι είναι και τι θέλει το Ε AM» έδωσε το απολύτως προσαρμοσμένο στις τότε συνθήκες πρόγραμμα δράσης, και ο Άρης Βελουχιώτης, ο οποίος, εκτός από τις στρατιωτικές του επιδόσεις, εμφύσησε στους αντάρτες τα χαρακτηριστικά του λαϊκού αγωνιστή. Αλλά και η ηγεσία του ΚΚΕ στάθηκε ικανή να καθοδηγήσει τον αγώνα. Χιλιάδες διανοούμενοι εντάχθηκαν στο ΕΑΜ. Ένας σοβαρός λόγος για να ακολουθήσει μαζικά ο λαός την ΕΑΜική αντίσταση ήταν το ότι οι συνθήκες για πολιτική επικράτηση μετά την απελευθέρωση ήταν ευνοϊκές, καθότι η «ελληνική» κυβέρνηση ήταν στο εξωτερικό, το ένοπλο τμήμα, ο ΕΛΑΣ, ισχυρός, η Σοβιετική Ένωση στο πλευρό μας, αλλά και οι Άγγλοι «σύμμαχοί» μας. Στην περίπτωση της ΕΔΑ επίσης βρέθηκαν επικεφαλής ικανοί ηγέτες: ο Γιάννης Πασσαλίδης, ο Ηλίας Ηλίου και πολλοί άλλοι που χάραξαν γραμμή πάλης προσαρμοσμένη στις τότε συνθήκες, κόμματος κοινοβουλευτικού, ακόμη και κυβερνητικού. Όμως δεν πραγματώθηκαν τα οράματά τους. Γιατί;

Στην περίπτωση του ΕΑΜ, οι ηγέτες του ΚΚΕ, με τη λήξη της κατοχής, δεν αντιλήφθηκαν ότι άλλαξαν οι συνθήκες, κυρίως ο διεθνής παράγων, και μάλιστα μετά τη συμφωνία της Καζέρτας όπου αναγνώρισαν τον Άγγλο Σκόμπι ως αρχηγό του ελληνικού στρατού. Οπότε, αντί να σκεφτούν τρόπους ελιγμού όπως οι ηγέτες στο Κ.Κ. της Ιταλίας με τον «ιστορικό συμβιβασμό», εφάρμοσαν δογματικά την ένοπλη εξέγερση τον Δεκέμβριο του 1944. Στην περίπτωση της ΕΔΑ, παρόλο που το πρόγραμμά της δεν προέβλεπε άμεσο στόχο για σοσιαλιστική επικράτηση, οι ντόπιοι και ξένοι παράγοντες, φοβούμενοι ότι οι ηγέτες της ΕΔΑ, γνωστοί μαρξιστές - κομμουνιστές, αν επικρατήσουν κοινοβουλευτικά θα μπορούσαν να επιχειρήσουν καθεστωτική κοινωνική ανατροπή, οργάνωσαν το χουντικό - δικτατορικό πραξικόπημα.

Αυτά τα έγραψα για να συγκρίνουν οι δικοί μας επαναστάτες τις συνθήκες που υπήρξαν τότε με τις σημερινές και μετά να βάζουν πλώρη για «Μέτωπα Ανατροπής» για ένα «μεγάλο λαϊκό ποτάμι», για «Βουλή της Ντροπής» κ.λπ. Δεν είμαι εις θέση να χαράξω γραμμή πάλης οίο ΣΥΝ - ΣΥΡΙΖΑ, όμως νομίζω ότι οι σημερινές συνθήκες μάς δίνουν περιθώριο για κοινοβουλευτικό κόμμα να παλεύει στο πλαίσιο της αστικής - καπιταλιστικής δημοκρατίας, σύμφωνα με το ισχύον σύνταγμα, ακόμη και σε κυβερνητική συνεργασία.

Και για να προλάβω τους δικούς μας επαναστάτες πριν με κηρύξουν προδότη της κομμουνιστικής μας ιδεολογίας, τους ερωτώ: Οι κομμουνιστές ηγέτες στο Κ.Κ. της Κίνας που, ενώ κυβερνούσαν ενός κομμουνιστικού κράτους, γιατί το γύρισαν στον καπιταλισμό; Πρόδωσαν τις ιδέες του; Ή ως μαρξιστές, ρεαλιστές, όταν διαπίστωσαν ότι με τις μαοϊκές σταλινικές μεθόδους δεν προχωρούσε η ανάπτυξη των αγαθών προτίμησαν να προχωρήσουν σε τρόπους ελεύθερης αγοράς, σε παράλληλη ύπαρξη της εθνικής με την ιδιωτική παραγωγή, ώστε μετά από μερικές δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης να φθάσουν σε αφθονία αγαθών, οπότε θα θυμηθούν τη σκέψη του Μαρξ ότι η αταξική - κομμουνιστική κοινωνία θα μπορέσει να επιτευχθεί όταν θα υπάρξει αφθονία αγαθών, ώστε να εφαρμοσθεί η αρχή ο καθένας ανάλογα με τις ικανότητές του, στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του;

Μήπως ήρθε ο καιρός, δεδομένου ότι και ο ΣΥΝ και ο ΣΥΡΙΖΑ έχασαν την προηγούμενη αίγλη τους, να σκεφθούμε για κάποιο νέο κόμμα, με προφίλ κυρίως κοινοβουλευτικού αγώνα της δημοκρατικής αριστεράς; Οι σημερινές συνθήκες είναι ευνοϊκές για ένα ανοιχτό κοινοβουλευτικό κόμμα της αριστεράς με πρόγραμμα κυβερνητικό, ακόμη και σε συνεργασίες, όπως λένε οι ηγέτες της αριστεράς της Γερμανίας, «ώστε να μπορεί η αριστερά να χρησιμοποιήσει την κυβερνητική συμμετοχή για να φρενάρει την περαιτέρω συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους... να είναι η εγγύηση για μια κοινωνική πολιτική». (“Αυγή”, 18.05.2010).

Εμείς έχουμε ένα ισχυρό ατού: Ότι δεν κυβερνήσαμε, δεν λερωθήκαμε, αλλά και δεν θα δεχθούμε στις γραμμές μας άτομα που έχουν εκτεθεί. Ο κόσμος γενικά πιστεύει πως αγωνιστήκαμε για καλούς σκοπούς, όπως και τώρα τέτοιες είναι οι προθέσεις μας. Όμως δεν μας ψηφίζει για δύο λόγους: Πρώτον δεν πιστεύει σε επικράτηση της ιδεολογίας μας για σοσιαλισμό και δεύτερον κυρίως δεν έχουμε κυβερνητικό πρόγραμμα και πρόθεση για συγκυβέρνηση. Γιατί, δηλαδή, εμείς να μην επιδιώκουμε μια κυβέρνηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατικής αριστεράς μέσα στα τωρινά πλαίσια της ένταξης της χώρας μας στην Ε.Ε., παλεύοντας για τους γνωστούς στόχους;

Ασφαλώς δεν έχω αυταπάτες ότι στο λίγο χρονικό διάστημα που μας μένει για το συνέδριο είναι δυνατόν να παρθεί μια τέτοια απόφαση, αλλά ας το έχουμε υπόψη μας.

Τουλάχιστον τώρα στο συνέδριο να προχωρήσουμε σε ενωτικές αποφάσεις, ώστε αφού θέσουμε στην άκρη ο καθένας τις ιδεολογικές του ιδιαιτερότητες, να συσπειρωθούμε γύρω από τη νέα ηγεσία και τον πρόεδρο, ώστε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του λαού από το κόμμα μας. Σωστό το ότι δεν θέλουμε αρχηγοκεντρικό κόμμα, όμως δεν είναι σωστό να μην αφήνουμε πεδίο ανάληψης πρωτοβουλιών από τον πρόεδρο.

 

28.5.2010 Υμηττός

 

* Δάσκαλος - αγωνιστής ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης