Συνασπισμός: Ολική επαναφορά ;

Μελετώντας την πρόσφατη Πολιτική Απόφαση του Συνεδρίου του Συνασπισμού θα διαπιστώσει κάθε αντικειμενικός παρατηρητής μια ουσιώδη ιδεολογική και πολιτική στροφή στις προσεγγίσεις του Συνασπισμού σε σχέση με πρόσφατα πολιτικά κείμενά του. Και εξηγούμαστε:

Όσον αφορά την κρίση: Παρ' ότι αναγνωρίζει ότι η κρίση είναι πολυεπίπεδη και πολύπλευρη και αναλύει σε ένα βαθμό τις αιτίες που την δημιουργούν, η προσέγγιση που κάνει είναι μονοδιάστατη. Δεν αναφέρεται καθόλου στις παθογένειες και στρεβλώσεις της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας και στις ιδιαιτερότητές της. Πώς δημιουργήθηκαν τα ελλείμματα και το τεράστιο δημόσιο χρέος; Δεν υπάρχει καμιά απάντηση. Όλα τα αναγάγει στο καπιταλιστικό σύστημα. Όμως καπιταλισμό έχει και η Γερμανία και άλλες χώρες, αλλά το κράτος μας και το επίπεδο της κοινωνίας μας δεν έχει καμιά σχέση με τις κοινωνίες αυτές. Έτσι λοιπόν η πολιτική απόφαση δεν εστιάζει ιδαίτερα στις ενδογενείς αιτίες της δικής μας κρίσης.

Στην ανάλυση του δικού μας κοινωνικού και οικονομικού συστήματος και τι πρέπει να γίνει. Σχεδόν όλα τα κακά οφείλονται κατά την απόφαση, στην Ε.Ε. και στις κοινοτικές συμφωνίες. Δεν αναφέρεται καθόλου στο σπάταλο και ασύδοτο πελατειακό ελληνικό κράτος της μεταπολίτευσης. Στην μικροκομματική του λογική και λειτουργία, αλλά και εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ισχυρών κοινωνικών ομάδων που, λειτουργώντας συντεχνιακά, εκβίασαν και απέσπασαν προνόμια εις βάρος των οικονομικά αδυνάτων. Δεν μιλάει για κάποιες συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες, οι οποίες για το μόνο που ενδιαφερόντουσαν ήταν το βόλεμα των ημετέρων και η απόσπαση ευνοϊκών ρυθμίσεων ή εξαιρέσεων εις βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας. Δεν αναφέρεται στα διάφορα κυκλώματα και παρακυκλώματα στις προμήθειες του ελληνικού Δημοσίου, που άρμεγαν στην κυριολεξία το ελληνικό κράτος με την ανοχή και τη συνενοχή του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος. Δεν αναφέρεται στις κάθε είδους συντεχνίες που, μέσα από 'αγώνες' στους οποίους η αριστερά συμπαραστάθηκε με κάθε τρόπο, εκβίασαν εθελούσιες εξόδους με υπέρογκες αποζημιώσεις που τις πλήρωνε ο κρατικός προϋπολογισμός, δηλαδή η κοινωνία, με αποτέλεσμα να έχουμε συνταξιούχους των 45 και 50 ετών με μεγάλες συντάξεις εις βάρος των κοινωνικά αδυνάτων, που, υποτίθεται, υπερασπίζεται η αριστερά.

Δεν αναφέρεται στην παντελή έλλειψη κάθε είδους αξιοκρατίας και αξιολόγησης στον δημόσιο τομέα, με αποτέλεσμα να 'επιπλέουν' οι ανεπαρκείς κομματάνθρωποι και κάθε είδους γραφειοκράτες, εις βάρος των αξιόλογων στελεχών του δημόσιου τομέα που ήθελαν να προσφέρουν και να αξιολογηθούν, αλλά το κύκλωμα των ημετέρων τους εμπόδιζε, γιατί 'χαλούσαν' την πιάτσα. Δεν αναφέρεται στους ‘αγώνες’ που η αριστερά στήριξε, για την εξαίρεση συγκεκριμένων συντεχνιών από κάθε προσπάθεια μιας δίκαιης ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων, εις βάρος των πιο αδύνατων κοινωνικών ομάδων που δεν έχουν τη δύναμη να εκβιάσουν το πολιτικό σύστημα. Ο κατάλογος είναι μεγάλος. Για όλα αυτά δηλαδή που έγιναν στη χώρα μας, για τα τεράστια ελλείμματα και το δημόσιο χρέος που αποτελεί σήμερα μια θηλιά στο μέλλον αυτού του τόπου και των νέων γενεών, δεν υπάρχουν υπεύθυνοι; Δεν υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις και πολιτικό προσωπικό που τα υλοποίησε; Ουσιαστικά, δηλαδή, θεωρεί ότι οι κυρίαρχες αιτίες της σημερινής κρίσης της χώρας μας είναι η Ε.Ε. και το Σύμφωνο Σταθερότητας και όχι οι πολιτικές του δικομματισμού που εφαρμόστηκαν στη χώρα μας από τη μεταπολίτευση και αναγάγει ως βασική αιτία την υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου!

Όμως αυτό που είχε πει ο Μαρξ πριν από εκατόν πενήντα χρόνια περίπου για την υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου μπορεί να αποτελεί βασική αιτία για τις περιοδικές κρίσεις του καπιταλισμού, αλλά σήμερα υπάρχουν και άλλες αντιθέσεις και αντιφάσεις του συστήματος που ίσως την εποχή του Μαρξ να μην είχαν εμφανισθεί με τη σημερινή μορφή. Για παράδειγμα, σήμερα, αν δούμε τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας, η κρίση θίγει όχι μόνο τα εργαζόμενα στρώματα αλλά και τις παραγωγικές επιχειρήσεις, μικρές, μεσαίες αλλά και μεγάλες. Η κρίση ρευστότητας και η αδυναμία πρόσβασης σε πολλές απ' αυτές τις επιχειρήσεις σε ευνοϊκή χρηματοδότηση τις οδηγούν στη μείωση της παραγωγής τους και σε περιορισμό των θέσεων εργασίας. Όλες αυτές οι επιχειρήσεις είναι απέναντι στα πιο επιθετικά κερδοσκοπικά χρηματιστηριακά κεφάλαια. Τι λέει για την αντίθεση αυτή η πολιτική απόφαση; Οι επιχειρήσεις παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων και υπηρεσιών ενδιαφέρονται να μην μειωθεί το εισόδημα των εργαζόμενων, για να μην έχουν μείωση της κατανάλωσης των προϊόντων και υπηρεσιών τους. Άρα λοιπόν δεν συμφωνούν όλοι με τις συνταγές της συμπίεσης της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Ακόμη και καπιταλιστικές επιχειρήσεις ενδιαφέρονται να έχουν τη δυνατότητα οι εργαζόμενοι να αγοράζουν τα προϊόντα τους και τις υπηρεσίες τους. Γιατί πελάτες τους δεν μπορεί να είναι μόνο οι καπιταλιστές. Αγοραστές θέλουν και κυρίως θέλουν να είναι οι εργαζόμενοι, γιατί αυτοί είναι οι πολλοί. Το ίδιο θέλουν και οι μικρές, μεσαίες και μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Θέλουν τους εργαζόμενους να έχουν την οικονομική δυνατότητα να κάνουν διακοπές και έτσι ασφαλώς να κερδίσουν. Ακόμη και τραπεζικά 'ιδρύματα' θέλουν οι εργαζόμενοι να έχουν εισοδήματα για να πληρώνουν τα δάνειά τους. Μόνο η σκέψη ότι μπορεί οι εργαζόμενοι στο μέλλον να μην έχουν την δυνατότητα να πληρώσουν τα δάνειά τους μαζικά, κάνει τους τραπεζίτες να τρελαίνονται. Η απάντηση είναι απλή. Εάν σταματήσουν οι εργαζόμενοι και οι επιχειρήσεις να πληρώνουν τα δάνειά τους για λίγες μέρες, θα καταρρεύσει όλο το τραπεζικό σύστημα. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλοϊκά όπως τα εμφανίζει η Πολιτική Απόφαση.

Για το θέμα της εναλλακτικής πολιτικής πρότασης και των συμμαχιών που επιβάλλονται, η Πολιτική Απόφαση αυτό που μας λέει είναι ότι σήμερα στην ημερήσια διάταξη τίθεται, '...η υπέρβαση του καπιταλιστικού κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού και η προώθηση του σοσιαλισμού...'.

Δεν γνωρίζω με ποια ανάλυση η πολιτική απόφαση καταλήγει σε αυτή τη διαπίστωση. Πέστε με απαισιόδοξο, αλλά δεν βλέπω κάποιο ιδιαίτερο κοινωνικό ρεύμα που να απαιτεί τον σοσιαλισμό εδώ και τώρα! Αυτό που βλέπω και διαπιστώνω είναι είναι ότι χρειάζεται μια πραγματική δημοκρατική ανασυγκρότηση του ελληνικού κράτους και της ελληνικής κοινωνίας. Δημοκρατία παντού, διαφάνεια παντού, αξιοκρατία παντού. Το κράτος χρειάζεται μια ολική ανασυγκρότηση με αξιοκρατία και ουσιαστική αξιολόγηση των υπηρεσιών και των δημόσιων λειτουργών από την ίδια την κοινωνία και τους ίδιους τους δημόσιους λειτουργούς με διαδικασίες αυτοαξιολόγησης. Οι προμήθειες του ελληνικού Δημοσίου και της αυτοδιοίκησης να γίνονται με όρους απόλυτης διαφάνειας και αξιοκρατίας. Να αρθούν όλοι οι αποκλεισμοί και τα 'κλειστά' προνόμια των ολίγων και αρεστών. Και πολλά άλλα δημοκρατικά βήματα και μεταρρυθμίσεις χρειάζεται η ελληνική κοινωνία και το ελληνικό κράτος. Αυτά όμως κάθε άλλο παρά σοσιαλιστική μετάβαση αποτελούν. Αποτελούν το πλαίσιο μιας μεγάλης δημοκρατικής επανάστασης. Ναι, αυτά θα έλεγα ότι είναι οι σημερινές προτεραιότητες για την ελληνική κοινωνία και τους πολίτες. Και πάνω σ’αυτά τα προβλήματα οι πολίτες αναμένουν μια πολιτική ρεαλιστική εναλλακτική πρόταση. Δεν χρειάζονται άλλα μανιφέστα με διακηρύξεις και μεγάλα λόγια.

Και οι δυνάμεις που καλούνται να υλοποιήσουν ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι όλες οι δημοκρατικές προοδευτικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας. Και η ελληνική δημοκρατική αριστερά έχει πολλά να δώσει σ' αυτήν την υπόθεση.

Κώστας Χαϊνάς