Του Γιάννη Κανναβού*
Η διάσπαση του ΚΚΕ, το 1968, με βρήκε εξόριστο στο Λακκί της Λέρου, με χιλιάδες άλλους-ες αγωνιστές και αγωνίστριες σε φυλακές κι εξορίες και είχαμε αναρωτηθεί: Στα τόσα προβλήματα που αντιμετώπιζε γενικά ο λαός, η αριστερά και η Δημοκρατία στην Ελλάδα, με τη δικτατορία της χούντας, ήταν η πιο κατάλληλη στιγμή για διάσπαση; Τα αποτελέσματα, γνωστά και οδυνηρά, ειδικά για τις σχέσεις μεταξύ αγωνιστών-στριών που είχαν δηλητηριαστεί αθεράπευτα εχθρικά και οι συνθήκες διαβίωσής μας είχαν καταντήσει χειρότερες απ' αυτές που μας επέβαλαν οι δεσμοφύλακες. Άλλωστε πολιτικά πληρώνονται ακόμη χωρίς να στήνονται γέφυρες, έστω σε επί μέρους θέματα και προβλήματα ενότητας, συνεργασίας, κοινής πάλης.
Ίσως, αν τότε διέβλεπαν όλοι τους τα σημερινά καζάντια, τα ψυχοφθόρα όρια ενός άλλοτε μεγαλειώδους και λαμπρού κινήματος και την προσωπική τους τύχη, σοφότερα, ψυχραιμότερα να σκέφτονταν, να αποφάσιζαν και όλα να αναβάλλονταν για πιο ευδόκιμο χρόνο. Ίσως, αν οι ικανότητές τους ήταν αντάξιες του ρόλου και της ευθύνης τους!
Αυτά σκέφτομαι και με πόνο καρδιάς ρωτάω ευθέως τον φίλο μου Φ. Κουβέλη: Τώρα βρήκες την κατάλληλη ευκαιρία να χτυπήσεις, να διασπάσεις τον ΣΥΝ, στην πιο δύσκολη καμπή για την Ανανεωτική Αριστερά, τον ΣΥΝ - ΣΥΡΙΖΑ; Τώρα, στην πιο επικίνδυνη πολιτική και πιο βαθιά οικονομική κρίση, με μύρια δεινά και συμφορές για τον λαό και τη χώρα μας, που φέρνουν "τα πάνω κάτω" σε δικαιώματα και κατακτήσεις χρόνων, αγώνων, θυσιών και αίματος, οι ψευτοσοσιαλιστές του ΠΑΣΟΚ και ο πιο παπατζής απ' το σόι του πολιτικός και πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου;
Τώρα, πριν ξαποστάσουμε απ' τη μάχη των εκλογών, πριν χαρούμε το αποτέλεσμα, που δεν ήταν εύκολο, θεωρήσουμε πως έχουμε καλύτερους οιωνούς ν' ανοίξουμε πανιά ανάπτυξης κι ενδυνάμωσής μας; Γιατί, γιατί; Δεν χόρτασες από διασπάσεις και τίποτα δεν διδάχθηκες; Ποια τύχη είχε η "κομμουνιστική καθαρότητα" του σ. Μπανιά με τη διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτ., ή μήπως "την είδατε και την απαντήσατε" έκτοτε και τη σ. Στ. Αλφιέρη με το κόμμα της και τόσους άλλους "αναχωρητές" που "πρόκοψαν" πολιτικά;
Δεν σας τρομάζει παρόμοια μοίρα ή μήπως βιαστικά σας "έσπρωξε" σε φυγή ο σ. Κύρκος και βιαστικά άνοιξε τις αγκάλες και δαγκάνες υποδοχής σας το κυβερνητικό αντιΠΑΣΟΚ, να αναχαιτίσετε όσους το εγκαταλείπουν ως εξαπατημένοι και προδομένοι; Να μην υποθέσω πως, ίσως, ως ανταπόδοση ευαρέσκειας να είναι και τα χαϊδέματά τους, αρχής γενομένης απ' τον κ. Πετσάλνικο, που σας παραχώρησε αίθουσα στη Βουλή μεγαλύτερη και των γραφείων που ανοίξατε; Απευθύνομαι προσωπικά στον φίλο Φ. Κουβέλη, γιατί είμαι πεπεισμένος πως της διάσπαση την ήθελε και την προκάλεσε ο ίδιος και αυτός θα τη χρεωθεί κι όχι κάποι ανθύπατοι, υπασπιστές του ή αγνοί αγωνιστές, που ως εκκλησίασμα Άνθιμου είχε ετοιμάσει να τον ακολουθήσουν ως αρχιερέα, μεσσία της Ανανεωτικής Αριστεράς.
Μου φάνηκε αγνώριστος και μου θύμισε κομισάριους αυταρχικότητας, αλαζονείας, ετσιθελισμού κι οφειλών, που καταδικάστηκαν μετά στη συνείδηση κάθε αγωνιστή-στριας. Αισθάνθηκα σαν να με χτύπησε κεραμίδα, ταμπλάς, να διαψεύδομαι οικτρά και να δικαιώνονται φίλοι μου, που με είχαν προϊδεάσει για τη φυγή του κι εγώ ως ξεροκέφαλος μειδιούσα, θεωρώντας διαβολικές της σκέψεις τους ή καλαμπούρια και τον υπερασπιζόμουν, απόλυτα σίγουρος πως έχω "κλειδωμένη" την εμπιστοσύνη, τη σταθερότητα πίστης και παραμονής του στον ΣΥΝ ακόμη κι αν έμενε μόνος. Τώρα αποφεύγω ακόμη να τους συναντήσω για να συνέλθω, να ηρεμήσω για την αυτοκριτική μου. Μου λέγανε χωρίς σειρά και τάξη, σαν να μου την είχαν "στημένη", σαν να είχαν κουβεντιάσει μαζί του και ακτινογραφήσει σκέψεις και σχεδιασμούς του:
"Ο Φώτης θα την 'κοπανήσει' και θα τρίβετε τα μάτια σας! Ξόφλησε με τον ΣΥΝ από τότε που δεν εκλέχθηκε πρόεδρός του και δεν πέρασε και η γραμμή τους να μη σταυρώνεται ο Τσίπρας στην Αθήνα για να εκλεγόταν η Φιλίνη, οπότε θα αμφισβητούνταν από πρόεδρος και θα επανακρίνονταν η υποψηφιότητά του. Η εκλογή Τσίπρα και σε βουλευτή, το εκλογικό αποτέλεσμα που αναγνωρίστηκε και ως επιβράβευση Τσίπρα για τους ελιγμούς και τις αποφάσεις του, οι μετοχές του που ανεβαίνουν κι απ' τις εμφανίσεις του στη Βουλή, δεν δημιουργούν ελπίδες στον Φώτη επαναδιεκδίκησης της προεδρίας.
Οι κατ' εμάς αντισυνταγματικές διατάξεις του καταστατικού του ΣΥΝ, που είχε υπερψηφίσει και ο ίδιος, δεν του επιτρέπουν άλλη βουλευτική εκλογή και θητεία, οπότε γιατί να κάθεται στον ΣΥΝ; Για να τον βάζουν τελευταίο στο Επικρατείας για 'συσπείρωση' ή να τον στείλουν στα Τρίκαλα; Θαρρείς είναι όλοι Δραγασάκηδες, Κωνσταντόπουλοι, που δεν έκαναν επαγγελματισμό την πολιτική;
Ο Κύρκος ή και ο ίδιος ίσως κάτι θα έχουν φροντίσει με το ΠΑΣΟΚ, αν γίνουν και πρόωρες εκλογές κι αν ίσως κάτι στραβώσει, ως αρχηγός άλλου γκρουπούσκουλου, θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ, αφού πλέον δεν θα τον 'πιάνουν' οι απαγορεύσεις του ΣΥΝ ποντάροντας σε εκλογή του. Μοιάζει να είναι η άλλη όψη του νομίσματος Αλαβάνου, αρχηγισμού! Τους συνεργάτες τους θέλουν ή για 'καπέλωμα' ή ως νεροκουβαλητές στα ζαρζαβατικά τους!
Θυμάσαι τι έγινε με τη Σωτηρίου στις ευρωεκλογές; Την προβοκάρανε και την κατηγορούσαν ως αντιευρωπαΐστρια, γιατί πιθανόν θα εκλεγόταν βουλευτίνα και μάλλον απείχαν απ' τις εκλογές, ενώ αν ήταν στη 10η ή την 20ή θέση τσιμουδιά δεν θα βγάζανε. Θυμάσαι που μαζεύανε υπογραφές καταγγέλλοντας τον τότε πρόεδρο του ΣΥΝ, Ν. Κωνσταντόπουλο, με φήμες ότι θα ήταν προτεινόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
Έχουν συντροφικότητα και σεβάστηκαν ποτέ αποφάσεις οργάνων και δημοκρατικών διαδικασιών στις τηλεοράσεις και στα ραδιόφωνα, που μόνον της κλίκας τους εμφανίζονται; Ακόμη κι απέναντι στον Τσίπρα 'στάση κριτικής, στήριξης' δήλωναν πως κρατούσαν, όπως γίνεται σε συναινέσεις με αντιπάλους. Είναι κατ' επίφαση 'ανανεωτικοί'! Μείνανε ανανέωτοι, άλλης μορφής δογματάρες και δημοκρατία γι' αυτούς είναι η θέλησή τους! Άκουσες προτάσεις τους φρέσκες, ανάπτυξης ΣΥΝ, διεξόδων απ' τις κρίσεις πέρ' από γκρίνιες και φαγωμάρες; Για όλα τους φταίει ο πιτσιρικάς, όπως λένε τον Τσίπρα, και ίσως του φορτώσουν και το Μάαστριχτ. Δεν τον 'πάνε' με τίποτα κι ας τον 'πάμε' κι εμείς και τον στηρίζουμε έστω δοκιμαστικά, αλλά καλοπροαίρετα...!".
Απαντούσα πως σ' έναν πολυσυλλεκτικό χώρο θα υπάρχουν αδυναμίες, δυσκολίες, θα γίνονται και λάθη, αλλά όλοι κι ανιδιοτελώς κάνουν προσπάθειες, βρίσκουν χρυσές τομές ξεπερασμάτων τους και κοινή πορεία δράσης. Ως βέβαιος της διάψευσής τους τόνιζα: "Ο ΣΥΝ είναι εδώ, ενωμένος δυνατός!". Κι εκείνοι: "Θα σε ξαναφάνε οι βεβαιότητες! Θυμάσαι τη Δρέττα που σε κατηγορούσε ότι ήσουν στον προθάλαμο του ΠΑΣΟΚ γιατί ήσουν κατά της δίκης Ανδρέα; Πίστευες πως θα έφτανε πρωτοκλασάτη του ΠΑΣΟΚ; Πίστευες για άλλους και πιο μεγάλους; Περίμενε και το συνέδριο, αν τελικά γίνει, και τα ξαναλέμε!..".
Κι έγινε το συνέδριο και πόνεσα, όπως όταν δεμένος, χτυπημένος έφτανα στη Μακρόνησο, εγκαταλειμμένος από αδελφικούς μου φίλους που τους είπαν "Έλληνες κι εμένα Βούλγαρο". Πονάς όταν ο άλλος στους σχεδιασμούς του παριστάνει το άλας των ιδεών σου, καμώνεται την πατρότητάς τους υποτιμώντας τη νοημοσύνη σου.
Αναστοχάζομαι τις ως διαβολικές κουβέντες των φίλων και παρεών μου και με βασανίζουν ερωτήματα μπας και κάτι ξεκαθαρίσω. Αν ήταν απλώς αποχώρηση απ' τον ΣΥΝ, γιατί είχε πάψει να τους εκφράζει, θα είχαν και τις ευχές μας "να πάνε στο καλό", όπως και τόσοι άλλοι, αφού τα κόμματα κανέναν δεν κρατάνε με το ζόρι. Το να παίρνουν μαζί τους και τις βουλευτικές έδρες. Αυτό είναι απ' τα ανιστόρητα, τα ασυμβίβαστα, τα ανάρμοστα και τα αθέμιτα στα ήθη, στις αρχές και στις αξίες της αριστεράς. Την αμαυρώνουν κατάφωρα και την προσβάλλουν βάναυσα!
Τους τιμάω όλους και απεριόριστα τους σέβομαι και σαν καταξιωμένες προσωπικότητες και σαν αγωνιστές, όμως οι βουλευτικές έδρες δεν τους ανήκουν και οφείλουν σεμνά και με εντιμότητα ή να επιστρέψουν στον ΣΥΝ και να τις διατηρήσουν ή να τις παραδώσουν στον κτήτορα και πάροχό τους, τον ΣΥΡΙΖΑ. Διαφορετικά, όπως φωνάζουμε για τα σκάνδαλα "φέρτε πίσω τα κλεμμένα", για χιλιάδες σαν εμένα, είναι άμεσο και επιτακτικό να τους πούμε "δώστε πίσω τους σταυρούς που μας κλέψατε".
Νιώθουμε απ' την τακτική τους εξαπατημένοι αν σχεδιάζανε να φύγουν από τον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ και μπήκανε στα ψηφοδέλτιά του, να πάρουν τους σταυρούς μας ως εισιτήρια για τη Βουλή. Δώσαμε επίπονα, με συνέπεια και πάθος, σκληρό αγώνα για την επιβίωση ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, για δική του φωνή στη Βουλή, με αυστηρή, απαρακάλετη πολιτική περιχαράκωση.
Σε τέτοιες μάχες δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί, δεσμοί, σχέσεις συγγένειας ή φιλίας με πρόσωπα εκτός ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, μήτε παζαρεύεις, ανταλλάσσεις ή εξαργυρώνεις ψήφους και σταυρούς. Επομένως δεν τους χαρίσαμε τους σταυρούς για προσωπική τους χρήση, εκτός ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, μήτε με τη δύναμή τους να σουλατσάρουν σε άλλα γήπεδα. Ακόμη και οι αθλητές, οι παίκτες αν φύγουν απ' την ομάδα τους, παραδίνουν τη φανέλα τους κι αν την κλέψουν δεν δικαιούνται να παίξουν μ' αυτήν σε άλλη ομάδα. Έτσι και η δική τους βουλευτική φανέλα ανήκει στον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ κι οφείλουν να την καταθέσουν.
Στην αριστερά, τα όποια αξιώματα δεν είναι προσωπικά, μήτε οι καρέκλες μόνιμες. Ανήκουν αποκλειστικά στον φορέα της που τα κερδίζει και τα αποκτά. Για όσα προφασίζονται, πως δικαιούνται τις βουλευτικές έδρες για τον αγνό, άδολο, ανιδιοτελή κόσμο της αριστεράς, για κάθε δημοκράτη, μοιάζουν ως καραγκιοζιλίκια, σοφιστικές μωρολογίες, αμαρτωλά τερτίπια πολιτικάντηδων που τους μειώνουν και τους αφήνουν εκτεθειμένους.
Είναι αστείο να λένε πως τους τίμησαν οι ψηφοφόροι κατ' εξαίρεση γιατί ήταν στην "Α.Π." του ΣΥΝ. Κι εγώ και χιλιάδες που δεν είμαστε σε οργανώσεις και μήτε νοιαζόμαστε για τις τάσεις και κλίκες τους, γιατί μας προσμετράνε στην "Α.Π." και σφετερίζονται στους σταυρούς μας; Κι αν είναι τόσο σίγουροι κι έχουν ηθική και δικαίου υπόσταση οι ισχυρισμοί τους, γιατί δεν ζητάνε να στηθούν κάλπες ψηφοφορίας στις οργανώσεις του ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ στις περιφέρειές τους ή σε όλη την Ελλάδα και το όποιο αποτέλεσμα να γίνει αποδεκτό απ' όλους;
Κι αν ορθώς και ηθικά έκρινε τότε για τον Κοροβέση, γιατί το ίδιο να μην ισχύει τώρα και για τον ίδιον και την παρέα του; Θα άλλαζε γνώμη αν ο Κοροβέσης δήλωνε ανεξάρτητος; Αφού η υπόθεση Κοροβέση κρίθηκε τελικά στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν δέχονται και τη δική τους ενέργεια να την κρίνει η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ; Πώς νομιμοποιούνται να περιφρονούν τις αποφάσεις της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ ως και νομαρχιακών και οργανώσεων Αχαΐας, Φθιώτιδας κι αύριο ίσως όλης της Ελλάδας; Σήκωσαν καπετανάτα λαφυραγωγώντας αρματωσιές του ΣΥΡΙΖΑ; Έτσι πρεσβεύουν την "Ανανεωτική" Ανανέωση της Αριστεράς ως και με τους εκβιασμούς τους στο συνέδριο;
Αναρωτήθηκα τι συγκλονιστικό μεσολάβησε, τι άλλαξε από τις εκλογές ώς το συνέδριο στον ΣΥΝ που δεν τους άφηνε περιθώρια να το κουβεντιάσουν και να ξεπεραστεί για να μην κάνουν τη διάσπαση... "Αριστερισμός" που δεν πήγε ο Τσίπρας στη συνάντηση αρχηγών με τον Παπούλια για να ακούσει σε δεύτερη ανάγνωση τον Παπακωνσταντίνου ή υπήρξε σε κάποια παράγραφο της ομιλίας του και στις αποφάσεις του συνεδρίου ως και "θέση εξόδου απ' την Ε.Ε." που αποδίδουν ως κατηγορίες στον ΣΥΝ για να φύγουν;
Ακόμη - ακόμη γιατί δεν δώσανε λίγη πίστωση χρόνου επανεξέτασης των σχέσεων ΣΥΝ με συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τον Αλαβάνο και ποιοι θα τον ακολουθήσουν; Το πώς, πάλι, πολιτικά και ηθικά αρμόζει σε κόμμα να εγκαταλείπει συμμάχους χωρίς κριτικά κι αυτοκριτικά να επανεκτιμηθούν οι σχέσεις του μαζί τους και ταυτοχρόνως να επιζητεί την ενότητα των αριστερών δημοκρατικών δυνάμεων μόνο οι αυτόκλητοι "ανανεωτικοί" μπορούν να το εξηγήσουν.
Αλήθεια, γιατί τον εκβιασμό τους "απεμπλοκή του ΣΥΝ από τον ΣΥΡΙΖΑ" δεν τον έθεσαν σαν πρόταση να αποφανθούν με ψηφοφορία οι σύνεδροι και απαίτησαν διλημματικά από τον σ. Τσίπρα: "Ή δηλώνεις απεμπλοκή απ' τον ΣΥΡΙΖΑ ή φεύγουμε"; Πέρα από σύνεδρος, ποια άλλη ιδιότητα είχε ο σ. Τσίπρας να επωμιστεί τέτοια ευθύνη;
Το συνέδριο, ως ανώτερο σώμα του κόμματος και επιφορτισμένο με τη ευθύνη να αναδείξει καινούργια καθοδηγητικά όργανα, μπορούσε να προκαταλάβει θέσεις και αποφάσεις του ο σ. Τσίπρας και να το δεσμεύσει; Είναι αρχηγικό κόμμα ο ΣΥΝ ή συλλογικών οργάνων; Μάλλον παίζανε το "τελευταίο τους χαρτί" κι επιζητούσαν να τον παγιδέψουν, να χάσει κάθε πιθανότητα επανεκλογής του ως πρόεδρος του ΣΥΝ.
Ίσως να νόμιζαν πως μπροστά στην απειλή "απεμπλοκή ή φύγαμε" θα τρόμαζε ο σ. Τσίπρας, θα έχανε την ψυχραιμία του και αυταρχικά θα δήλωνε "απεμπλοκή", οπότε θα έπεφτε στη λούμπα τους, θα ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με την πλειοψηφία των συνέδρων και θα έχανε την εμπιστοσύνη και την ψήφο τους για επανεκλογή του ως πρόεδρος. Απέδειξε για μια φορά ακόμη πως είναι ηγέτης με σύνεση και φρόνηση, με σεβασμό στα συλλογικά όργανα και τις συνθετικές τους αποφάσεις.
Τέλος, φρονώ πως θα δούμε πολλά και πιο περίεργα ακόμη και σίγουρο είναι ότι ο ΣΥΝ έχει μέλλον με άξιους και ισότιμους συμμάχους και σπουδαίες συνεργασίες σε πλαίσιο αξιοπιστίας που πρέπει συνεχώς να εμπλουτίζεται και να διαμορφώνεται αξιοποιώντας εμπειρίες, θετικά και αρνητικά, διδάγματα λαθών και παραλείψεων και κυρίως τα μηνύματα του κόσμου και τα αφουγκράσματά του. Ο σ. Τσίπρας, η νέα ηγεσία και όλα τα διαλεχτά στελέχη και μέλη σε όλη τη χώρα, απ' όποια θέση και μετερίζι αγώνα, ας αποτελέσουν εγγύηση και ας δεσμευτούν για πολλή δουλειά, να πάμε μπροστά και δυνατά.
Οι σ. Παπαδημούλης, Μηταφίδης και άλλοι σε μακρύ κατάλογο, εκλεκτοί στους εκλεκτούς αγωνιστές, ας μένουν φωτεινά παραδείγματα φρονηματισμού, ήθους και συνέπειας για όλους μας. Να ευχαριστήσω δημόσια τον φίλο και συμπατριώτη μου Δ. Παπαδημούλη, που απέδειξε και πολιτικά ως Ηπειρώτης ότι έχει μπέσα λόγων και έργων και ξέρει να τιμάει όσους τον τιμούν και βρίσκονται σε κοινή προσπάθεια για το καλό της αριστεράς και της χώρας μας!
Το αν ήταν "κίνηση αξιοπρέπειας και ευθύνης", κατά τον σ. Κάρη ("Αυγή" 10.6), η φυγή τους εξαρτάται από το πώς εννοεί κανείς και την αξιοπρέπεια και την ευθύνη, για κάποιοι και το φτύσιμο το θεωρούν σύννεφο βροχής και όταν το κάνουν και όταν το δέχονται και να μην επιβεβαιώνει την παροιμία "σκύλος όπου τρώει γαβγίζει!".
* Ο Γιάννης Κανναβός είναι σταθερός ψηφοφόρος ΣΥΝ - ΣΥΡΙΖΑ και αναγνώστης της "Αυγής"