Το στοίχημα της Αριστεράς

Του Δημήτρη Μπίρμπα

Αν μπορούσε να συνοψιστεί το αιτούμενο από την Αριστερά ως απάντηση της κοινωνίας στην τραγική, μνημονιακή συγκυρία, αυτό θα εκφραζόταν από το σύνθημα των τελευταίων διαδηλώσεων «εμπρός, λαέ, μην τους φοβηθείς, ήρθε η ώρα της ανατροπής».

Με οποιαδήποτε προσέγγιση κι αν προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την αδράνεια και την αδύναμη αντίδραση της κοινωνίας, για το μέγεθος της επίθεσης που δέχεται, κοινός παρονομαστής θα είναι ο φόβος. Φόβος που καλλιεργείται συστηματικά από την επικοινωνιακή στρατηγική και τις κατασταλτικές δράσεις των κυβερνήσεων των Μνημονίων και της τρόικας, με την καθοριστική συμβολή των διαπλεκόμενων συστημικών ΜΜΕ.

Φόβος που βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην κινούμενη άμμο της καθημερινής πραγματικότητας, που «καταβροχθίζει» κυριολεκτικά ανθρώπους και δικαιώματα, κοινωνικά στρώματα και βεβαιότητες.

Σ' αυτό το περιβάλλον των αρχέγονων φόβων, «που δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει αύριο», θάλλουν επιβιωτικοί, κοινωνικοί κανιβαλισμοί με βάση την αρχή «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», ξενοφοβικές συμπεριφορές που παράγουν ρατσιστικές πρακτικές και αναβιώσεις αντιδραστικών στερεότυπων, εθνικολαϊκιστικού και θρησκοληπτικού χαρακτήρα.

Σ' αυτή την κυριαρχία του φοβικού ανορθολογισμού, το μόνο που δεν πρέπει να μας εκπλήσσει είναι η δημοσκοπική άνοδος και κοινωνική αποδοχή των πρακτικών της Χρυσής Αυγής. Για όλα φταίει ο «άλλος» και χρήζουμε επειγόντως «προστασίας».

Απ' όλους βέβαια καταγράφεται η αναγκαιότητα ανατροπής της σημερινής πραγματικότητας, ανεξάρτητα αν μεγάλο μέρος της κοινωνίας τη βιώνει σαν αναπόφευκτο καταναγκασμό για τη διατήρησή μας στον ευρωπαϊκό χώρο και το ευρώ. Όλοι επιθυμούν τη δυνατόν ταχύτερη υπέρβασή της.

Ως η Αριστερά που, «χάριν» του Μνημονίου, ανατέμνει το πολιτικό σκηνικό, αναδιατάσσει τις λοιπές πολιτικές δυνάμεις και προκαλεί ριζοσπαστικές αλλαγές πολιτικών συσχετισμών, βρισκόμαστε μπροστά στην αναγκαιότητα να κερδίσουμε, πάση θυσία, ένα μεγάλο στοίχημα. Να διαμορφώσουμε προϋποθέσεις απάλειψης των λαϊκών φόβων, παράλληλα με την υπέρβαση των δικών μας φοβιών και εμμονών, να ανατρέψουμε την κοινωνική πραγματικότητα, πέραν των αγώνων και μέσα από την ανατροπή κατεστημένων συμπεριφορών και πρακτικών, τόσο του λαϊκού παράγοντα όσο και των πολλαπλών δικών μας αγκυλώσεων.

Η επανασυγκόλληση της θρυμματισμένης κοινωνίας του πελατειακού, καταναλωτικού ευδαιμονισμού δεν μας αφορά και ούτε την επιδιώκουμε.

Αν δούμε την κρίση μόνο ως ευκαιρία δικαίωσης των «αδικημένων» αντιλήψεών μας και όχι και ως ευκαιρία αναστοχασμού των αδιέξοδων του ιστορικού παρελθόντος μας, το μέλλον μας θα είναι «κοντό», ανεξάρτητα από την πιθανή επιτυχία μας στις επικείμενες εκλογές.

Το πρώτο που οφείλουμε να πραγματοποιήσουμε, είναι η ανακοπή της μνημονιακής καταστροφής, μέσα από την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με βάση τον αειφόρο αναπτυξιακό σχεδιασμό που θα ενσωματώσει τα αξιακά, δημοκρατικά και κοινωνικά προτάγματα της Αριστεράς.

Το τονίζουμε σε ηγετικό επίπεδο, οφείλουμε να το εμπεδώσουμε και να το κάνουμε πράξη, «θέλουμε να τα αλλάξουμε όλα». Βασική προϋπόθεση επιτυχίας για μας είναι η ενεργή συμμετοχή των πολιτών. Ο τερματισμός της κοινωνίας «αναθέτουμε και βλέπουμε».

Η «βίαιη ωρίμανσή μας» πρακτικά σημαίνει ότι η ανοχή, πολύ δε περισσότερο η καλλιέργεια ρεβανσιστικών αντιλήψεων, το χάιδεμα όλων των κοινωνικών εκρήξεων και προσδοκιών, η υποβάθμιση της κριτικής σε φαινόμενα βερμπαλισμού και επαναστατικοφανούς, βίαιου μαχητικού ακτιβισμού, αφορούν καταστάσεις και επιλογές που πρέπει να αποφύγουν οι δυνάμεις μας στην καθημερινή δράση, το επόμενο και όχι μόνο διάστημα.

Όχι μόνον γιατί δεν μας αντιστοιχούν ιδεολογικά, αλλά και επειδή τροφοδοτούν φοβικές αντιδράσεις στο κοινωνικό σώμα, που επιτρέπουν την εύκολη χειραγώγησή του από καθ' όλα υπέρτερους, επικοινωνιακά, αντιπάλους.

Πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητές μας:

* Η ουσιαστική εμπλοκή και στήριξή μας σε πρακτικές κοινωνικής αλληλεγγύης με την ευρύτερη δυνατή κοινωνική συμμετοχή.

* Η στηλίτευση κυβερνητικών επιλογών και συμπεριφορών, η μαχητική ενωτική πάλη ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές, με παράλληλη εκλαΐκευση και διάδοση του διαρκώς εμβαθυνόμενου, προγραμματικού μας λόγου.

* Η τεκμηριωμένη και συστηματική αποδόμηση των στερεοτυπικών -κοινωνικά πλειοψηφικών ακόμη- επιχειρημάτων της κυβέρνησης για το Δημόσιο, το μεταναστευτικό, το χρέος, το ευρώ κ.λπ., με παράλληλη αποφυγή ισοπεδωτικών αφορισμών και δαιμονοποίησης, συλλήβδην όλου του πολιτικού προσωπικού του λεγόμενου δημοκρατικού τόξου.

Όλα αυτά και φυσικά ο κεντρικός πολιτικός μας στόχος «για κυβέρνηση με πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ» προϋποθέτουν την ουσιαστική αναβάθμιση της πολιτικής λειτουργίας μας ως κομματικού σχηματισμού. Αναβάθμιση που θα στηρίζει την ουσιαστική προγραμματική συζήτηση εντός μας και μέσα στην κοινωνία -παράλληλα βέβαια με τις αγωνιστικές, κινηματικές δράσεις μας- και θα καταπολεμά τους αντιπαράλληλους «ιδεολογικά καθαρούς δεκάρικους» σε μακρόσυρτες οργανωτικές διαδικασίες, που κύριο μέλημα έχουν την ανακατανομή θέσεων και την κατανομή πρακτικών καθηκόντων.

Έχουμε μπροστά μας μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, με άδηλο τον χρονικό ορίζοντα της παρούσας κυβέρνησης, σε συνδυασμό με μια πολύμηνη προσυνεδριακή πορεία ουσιαστικής επανίδρυσης του χώρου μας.

Απαιτούνται περισσότερη ψυχραιμία με ενωτική και συνθετική αντίληψη και λιγότερος φόβος αποκαθήλωσης των τοτέμ, περισσότερες προτάσεις και δράσεις διεκδίκησης άμεσων ανατροπών και λιγότεροι διαξιφισμοί και αναζητήσεις περί «του γένους των αγγέλων» και για να χρησιμοποιήσω την τρέχουσα κομματική και κινηματική αργκό, οφείλουμε να είμαστε «περισσότερο γειωμένοι και λιγότερο απογειωμένοι» κοινωνικά.