Οικοδομώντας νέο κόμμα για τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ


Πώς θα γίνει στην πράξη η μετάβαση σε ενιαίο κόμμα; Πώς θα «ενοποιηθούν» οι διαφορετικές αφετηρίες των συνιστωσών; Σε συνθήκες κρίσης εκπροσώπησης γιατί πιστεύετε ότι θα έρθει ο κόσμος να γραφτεί στον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ;


Διαδικασία συγκρότησης ή ανασυγκρότησης πολιτικού υποκειμένου της Αριστεράς νοείται μόνο ως κοινωνική διεργασία, κίνηση μαζών, αναδιάταξη μέσα στο ενεργό συνδικαλιστικά, κοινωνικά και πολιτικά τμήμα των εργαζομένων, ανασύνθεση του κεντρικού μηχανισμού που διευθύνει τον πολιτικό αγώνα και καθοδηγεί την οργανωτική συγκρότηση και λειτουργία του εγχειρήματος.


Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει από καιρό κατακτήσει μια ισχυρή κουλτούρα συζήτησης και διαβούλευσης, κάτι που είναι εμφανές και έχει υπερτονιστεί δεδομένης της παλαιότερης ανάγκης να διαφοροποιηθεί από μοντέλα μονολιθικότητας ή να συνδυάσει σε κοινή λειτουργία διαφορετικές ιστορικές καταβολές και θεωρητικές αφηγήσεις στο πλαίσιο της Αριστεράς.


Η κουλτούρα αυτή -χρήσιμη σε κάθε περίπτωση- ήταν επαρκής όταν επρόκειτο για αμυντικές μάχες που αφορούσαν είτε την κατάκτηση της παρουσίας στην κεντρική πολιτική σκηνή σε αντίξοες συνθήκες (δικομματική πόλωση και κυριαρχία παραδοσιακών αντιλήψεων μέσα στην Αριστερά) είτε την συμμετοχή σε κοινωνικά κινήματα αμυντικού χαρακτήρα ή με πολιτισμικά προτάγματα.


Η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σηματοδοτεί μια νέα φάση. Τώρα δεν έχουμε μόνο μια διεύρυνση του εσωτερικού πλουραλισμού, με τη συμπαράταξη κι άλλων δυνάμεων που δεν συνδέονται άμεσα με τις κομμουνιστικές και μετακομμουνιστικές εκδοχές της Αριστεράς. Ο πολλαπλασιασμός των ψήφων δεν είναι ποσοτικό ζήτημα. Καθιστά επιτακτική μια νέα ποιότητα. Το καθήκον τώρα δεν είναι καθήκον τόσο της οικοδόμησης μιας «πρωτοπορίας» σύμφωνα με την παλαιότερη διαπαιδαγώγηση των περισσοτέρων. Τώρα πρόκειται για την ανάληψη της ευθύνης να υπάρξει οργάνωση μιας συλλογικής ηγεσίας των εργαζομένων και της χώρας που θα διευθύνει ένα νέο ιστορικό κοινωνικό μπλοκ εξουσίας που θα μετασχηματίσει ριζικά τους θεσμούς και την οικονομία, θα καθορίσει την πορεία του έθνους.


Οι «συνιστώσες» σήμερα βρίσκονται μπροστά σε αυτή την ανάγκη. Να ανταποκριθούν στα νέα ζητήματα. Με άλλη μορφή και σε άλλες εποχές, οι διάφορες παραδόσεις έχουν κάποιες απαντήσεις σε αυτά ή παρόμοια προβλήματα. Είναι παγίδα όμως να αναπαράξουν αυτές τις απαντήσεις εδώ και σήμερα. Έχοντας υπόψη βέβαια τις εμπειρίες του παρελθόντος, αξιοποιώντας το μεγάλο απόθεμα εμπειρίας του πολιτικού εργατικού κινήματος σε όλες τις εκδοχές του, πρέπει να κάνουμε αυτό που λέει ο Μαρξ στη 18η Μπριμέρ: να αντλήσουμε την ποίησή μας από το μέλλον.


Η ποίηση, όπως καταλαβαίνει ο καθένας, είναι λόγος και τέχνη (όχι όμως λογοτεχνία, αλλά πολιτική). Αυτόν τον (δύσκολο) συνδυασμό λόγου και τέχνης πρέπει να βρούμε σήμερα στο πλαίσιο μιας νέας σύνθεσης. Σε αυτή τη σύνθεση μας προκαλεί και ο τίτλος που θέτετε και που είναι ακριβώς το ζητούμενο: το κόμμα του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα. Μιλώντας νομίζω και εκ μέρους όλων των συντρόφων του δικτύου αριστερών σοσιαλιστών Νέος Αγωνιστής μπορείτε να μας θεωρείτε στρατευμένους σε αυτό το εγχείρημα. Χωρίς όρους και χωρίς ανταλλάγματα.


Πολλοί σύντροφοι νομίζουν ότι αρκεί μια πρόσκληση για να έρθει ο κόσμος. Αυτό βέβαια δεν ισχύει. Δεν θα έρθει έτσι ο κόσμος. Εμείς πρέπει να πάμε να τον βρούμε. Έπειτα, οι συνθήκες έχουν αλλάξει ριζικά. Δεν προέχει η ιδεολογική κατήχηση, δεν απευθυνόμαστε σε άτομα. Πρέπει να απευθυνθούμε στην ανάγκη και την οργή. Αυτά είναι πολύ διαδεδομένα αλλά για να τροφοδοτήσουν την Αριστερά και να εκφραστούν μέσα από την οργάνωσή της, πρέπει να μορφοποιηθούν. Πρέπει να γίνουν ριζοσπαστισμός. Αυτόν τον ριζοσπαστισμό πρέπει να τον υποδεχθούμε και να προσπαθήσουμε να επιδράσουμε σε αυτόν, όχι να τον εξετάζουμε με ιδεολογικά «αριστερόμετρα». Στο κάτω - κάτω κι εμείς δεν γεννηθήκαμε αριστεροί, γίναμε κάποια στιγμή. Μιλώ ιδιαίτερα για τον εθνικό ή τον ανεπεξέργαστο κοινωνικό ριζοσπαστισμό. Αν προτάξουμε «αντιεθνικιστικές» (ουσιαστικά αστικές κοσμοπολίτικες) εμμονές και καθωσπρεπισμούς, κινδυνεύουμε ο ριζοσπαστισμός αυτός να τροφοδοτήσει είτε φασιστικές τάσεις είτε λογικές και πρακτικές απολίτικου μπάχαλου και εκτόνωσης.


Είναι αλήθεια ότι υπάρχει σε πολλούς δισταγμός να υπερβούν την απλή στήριξη και να στρατευτούν στο εγχείρημα. Χρειάζεται ειδική προσπάθεια να υπερβούμε αυτούς τους δισταγμούς. Πρέπει να πω ότι ορισμένες συμπεριφορές εντός των τειχών εμποδίζουν την υπέρβαση αυτή. Οι εύλογοι φόβοι δεν πρέπει να οδηγούν σε αυτό το αποτέλεσμα. Ο αρνητικός συσχετισμός πάντα οδηγεί σε συμβιβασμούς ή σε ήττες. Επομένως, η αδύναμη οργάνωση αποτελεί επίσης μορφή μετατόπισης προς τα δεξιά. Η μαζικότητα, αν και δεν αρκεί από μόνη της, είναι πάντως αναγκαίος όρος για να προχωρήσουμε. Και μια προειδοποίηση γι' αυτούς που θεωρούν τον εαυτό τους θεματοφύλακα των αρχών: αν οι μάζες δεν ενταχθούν στην οργάνωση (και ορισμένα - κατώτερα στελέχη μαζί), η επίδρασή τους στο πολιτικό υποκείμενο θα γίνει από άλλα ανεξέλεγκτα κανάλια (μέσω πολιτικών γραφείων άμεσα, μέσω κρατικών αξιωματούχων αργότερα). Οι πιέσεις της ενσωμάτωσης στο σύστημα δεν μπορούν να αποφευχθούν τεχνητά. Πρέπει να οργανωθεί η αντιμετώπισή τους.


Ο κόσμος, παρά τις απογοητεύσεις και τις ήττες που έχει βιώσει, ξέρει ότι μόνο οργανωμένα μπορεί να πετύχει κάτι σημαντικό. Εμείς πρέπει να αγωνιστούμε ακόμα κι ενάντια στις δικές μας συνήθειες και προκαταλήψεις και πρώτον να μαζικοποιήσουμε με θάρρος τις οργανώσεις μας και δεύτερον αυτές οι μαζικές οργανώσεις να λειτουργούν, να έχουν δράση και εσωτερική ζωή. Αυτό πρέπει να είναι και κριτήριο για την ανάδειξη των στελεχών στα όργανα. Δεν χρειαζόμαστε «διανοούμενους» αστικού τύπου, που τα λένε καλά και στη δράση απουσιάζουν. Χρειαζόμαστε στελέχη που έχουν άποψη, αλλά μάχονται στην κοινωνία και την οργάνωση για να είναι σε κίνηση ο κόσμος της Αριστεράς και η κοινωνία ολόκληρη. Πρέπει σε σύντομο χρόνο οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, η νεολαία, η μεσαία τάξη που τσακίζονται από τις μνημονιακές πολιτικές να δουν στην πράξη στις οργανώσεις μας τα κύτταρα της οικονομικής ανόρθωσης, της κοινωνικής ανασυγκρότησης, της εθνικής αναγέννησης.

 
eXTReMe Tracker