Του Κώστα Ιωακειμίδη*
Είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» σοσιαλισμού και μπροστά στα προφανή, τραγικά αδιέξοδα του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που κυριάρχησε στο μεσοδιάστημα, αναδύεται σήμερα ένα παγκόσμιο, χαοτικό πολιτικοϊδεολογικό κενό (με την έννοια ότι η πολιτική αποτελεί την πρακτική εφαρμογή της ιδεολογίας, η οποία αδυνατεί να εξηγήσει πειστικά τις κοινωνικές διεργασίες και αποτυγχάνει να εκφράσει κοινωνικές δυνάμεις).
Θα ήταν, νομίζω, τουλάχιστον αφέλεια η άρνηση αυτής της πραγματικότητας σήμερα στην εποχή της πληροφορίας / επικοινωνίας και μετά τα όσα έχουν συμβεί. Ένα πράγμα είναι πλέον βέβαιο: ότι έχουν διαψευσθεί, έχουν ακυρωθεί οι βεβαιότητες του παρελθόντος.
Θα υπάρξουν νέες βεβαιότητες στο μέλλον; Ίσως, αν και όταν υπάρξουν οι νέες συνθήκες (αντικειμενικές και υποκειμενικές), που θα τις απαιτήσουν και θα τις δημιουργήσουν... Γεννιούνται λοιπόν κάποια ερωτήματα:
Πώς μπορούμε σήμερα να συμβάλουμε στη δημιουργία αυτών των νέων συνθηκών, ώστε να επηρεάσουμε τις εξελίξεις προς μια αριστερή, φιλολαϊκή κατεύθυνση; Και τι πολιτικό περιεχόμενο έχουν σήμερα οι λέξεις αριστερός, Αριστερά; Ποια είναι τα ζητούμενα μιας αριστερής πολιτικής μπροστά σ' αυτή την πολύπλευρη κρίση και τις τραγικές συνέπειές της;
Στα παραπάνω «βασανιστικά» ερωτήματα δεν νομίζω ότι θα ήταν φρόνιμο να απαντήσουμε με τρόπο απόλυτο και κατηγορηματικό. Ίσως είναι χρησιμότερο και πιο έγκυρο να οριοθετήσουμε «τι δεν πρέπει να είναι» η Αριστερά του σήμερα και πολύ περισσότερο του αύριο. Η Αριστερά λοιπόν σίγουρα δεν πρέπει να ενσωματωθεί στο ανίκανο και διεφθαρμένο πολιτικοοικονομικό κατεστημένο που ευθύνεται για την υστέρηση και την καταστροφή της χώρας και παράλληλα δεν πρέπει να παραμείνει προσκολλημένη σε χρεωκοπημένα δόγματα του παρελθόντος.
Η Αριστερά δεν πρέπει να αποστασιοποιηθεί από τα λαϊκά στρώματα, δεν πρέπει να αποκοπεί από την κοινωνία, πρέπει να αποφύγει τον ελιτισμό και τον λαϊκισμό και δεν πρέπει να υποτιμήσει την αξία των ανοιχτών δημοκρατικών διαδικασιών.
Σε μια αλληλεξαρτώμενη, παγκοσμιοποιημένη οικονομία, της οποίας τα δεδομένα μεταβάλλονται τόσο γρήγορα, ενώ ταυτόχρονα παραμένουν οι θεμελιακές της αντιθέσεις (κεφάλαιο - εργασία, μητρόπολη - περιφέρεια, κ.λπ.) και οξύνονται δραματικά οι αντιφάσεις της (αύξηση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων κ.λπ.), η Αριστερά θα πρέπει να δώσει τις δικές της απαντήσεις, μέσα από ένα αξιόπιστο σχέδιο διεξόδου. Ένα σχέδιο ευέλικτο, που θα υπερβαίνει τα παραδοσιακά δίπολα, όχι λόγω υπεκφυγής, αλλά επειδή η σύγχρονη οικονομικοκοινωνική πραγματικότητα είναι περισσότερο σύνθετη.
Ένα πολιτικό σχέδιο ανάπτυξης και δίκαιης κατανομής του πλούτου. Πολύτιμο εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή αποτελεί η μαρξιστική οικονομική και πολιτική ανάλυση, νεότερες επεξεργασίες και οι εμπειρίες του παγκόσμιου εργατικού / αριστερού κινήματος διαχρονικά. Όμως, το ζητούμενο στις μέρες μας δεν είναι η προσκόλληση στο παρελθόν, δεν είναι η «δικαίωση» της Α ή της Β «κοσμοθεωρίας», αλλά η αποτροπή του οικονομικοπολιτικού μεσαίωνα και η ευτυχία των ανθρώπων που σήμερα δυστυχούν, η ικανοποίηση των βασικών αναγκών τους, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής γενικότερα, σε αρμονική σχέση με το φυσικό περιβάλλον.
Στόχος της Αριστεράς σήμερα πρέπει να είναι η αναζήτηση μιας νέας προοδευτικής ιστορικής εμπειρίας, μέσα από ένα νέο δικαιότερο και αποτελεσματικότερο μοντέλο κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης και καταμερισμού της εργασίας και όχι η αναπαραγωγή χρεωκοπημένων κακέκτυπων.
Το εγχείρημα δεν θα είναι εύκολο και διότι το διεθνοπολιτικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ασταθές και εχθρικό. Δεν θα πρέπει όμως να το αντιμετωπίζουμε στατικά, δογματικά και παθητικά.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις όποιες αδυναμίες του, αποτελεί σήμερα τη μοναδική εναλλακτική ελπιδοφόρα πολιτική επιλογή, απέναντι στην αδιέξοδη οικονομική και κοινωνική καταστροφή που συντελείται.
Το πολιτικό του κεφάλαιο πρέπει να διαφυλαχθεί και να αξιοποιηθεί, για την ανατροπή του μαφιόζικου, «φεουδαρχικού», πολιτικοοικονομικού κατεστημένου που κυβέρνησε τη χώρα τα προηγούμενα πολλά χρόνια, αλλά και για την οικοδόμηση ενός νέου αξιόπιστου, αποτελεσματικού και πραγματικά δημοκρατικού κράτους. Ενός κράτους στην υπηρεσία της κοινωνίας.
Ενός κράτους που στις δύσκολες σημερινές συνθήκες θα πρέπει να αλλάξει και να αποτελέσει προστάτη των αδυνάτων αλλά και βασικό μοχλό ανάπτυξης. Για να γίνουν, όμως αυτά, θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει μια συμπαγής, δημοκρατική πολιτική δύναμη, ικανή να επεξεργάζεται και να παράγει πολιτικές, αλλά παράλληλα να εκπροσωπεί αυθεντικά και αταλάντευτα τα πλατιά λαϊκά στρώματα.
Χρειαζόμαστε μια Αριστερά της συσπείρωσης, της σύνθεσης και όχι των αποκλεισμών και των διασπάσεων. Χρειαζόμαστε μια Αριστερά των δημοκρατικών διαδικασιών, των πολιτών και όχι των «παραγόντων» και των αδιαφανών μηχανισμών. Χρειαζόμαστε μια Αριστερά που θα αναλάβει υπεύθυνα να σώσει την πατρίδα και τον λαό μας και όχι μια Αριστερά απαξιωμένη «μοιρολογήτρα» πάνω στα συντρίμμια της καταστροφής.
Για να γίνουν όμως τα παραπάνω, χρειάζεται πρώτα απ' όλα να αλλάξουν νοοτροπίες και πρακτικές του παρελθόντος. Να απομυθοποιήσουμε στερεότυπα και να κοιτάξουμε την ουσία των πραγμάτων. Όχι με υστεροβουλία και καιροσκοπισμό, αλλά με αίσθηση της ευθύνης.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ φέρει την ιστορική ευθύνη να ανταποκριθεί στις κρίσιμες περιστάσεις και να δρομολογήσει τις εξελίξεις που απαιτεί η συγκυρία αλλά και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του λαϊκού κινήματος.
Ας γίνουν λοιπόν οι συνεδριακές διαδικασίες που έχουν προγραμματιστεί η αφετηρία μιας τέτοιας Αριστεράς.
* Ο Κώστας Ιωακειμίδης είναι μέλος της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου