Του Νίκου ΚΑΡΑΝΙΚΑ*
Το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. έχουν διεισδύσει στα σπίτια του κόσμου όχι μόνο μέσα από τα ΜΜΕ, αλλά μέσω ενός ρουσφετιού, μιας διευκόλυνσης, ενός δανείου, ενός διορισμού, ενός μύθου, με την αναμονή.
Αυτό το σύστημα σχέσεων και διαπλοκής ερεθίζει τους εγκεφάλους μας με τις αξίες του κέρδους, της συσσώρευσης, της ανάπτυξης- προόδου, της κατανάλωσης, του ανταγωνισμού, των καταναγκασμών, της εξουσίας, της κυριαρχίας, της ιδιώτευσης.
Εν ολίγοις, αυτή η κοινωνία δεν ευνοεί την ανάπτυξη αξιών όπως η αλληλεγγύη, η ευημερία, η ευχαρίστηση, η συνεργασία, το παιχνίδι, η σχόλη, η ισότητα, η ελευθερία.
Για να ερεθιστεί ο άνθρωπος από αξίες, θα πρέπει να επηρεαστεί από το ανάλογο περιβάλλον, στο οποίο θα αναδεικνύονται οι αξίες και θα αποτελούν το παράδειγμα. Με απλά λόγια, ο κόσμος να αναγνωρίζει αυτές τις αξίες σε εμάς μέσα από την δράση, τον τρόπο που ζούμε και αγωνιζόμαστε.
Στην περίπτωση της αριστεράς, στον ΣΥΝ και στον ΣΥΡΙΖΑ το τοπίο τείνει να γίνει αποκρουστικό. Φαινόμενα ιδιοτέλειας με ιδεολογικά προσχήματα και ζήλος για θέσεις εξουσίας (κομματικές και κρατικές) έχουν γίνει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Αυτό το τοπίο δεν είναι τυχαίο, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Είναι εδώ και χρόνια προδιαγεγραμμένο όχι από τη μοίρα αλλά από τη δομή του, από τον τρόπο λειτουργίας και ύπαρξής του, αποτυπώνοντας νοοτροπίες, θέσεις και στρατηγικές.
Όχι μόνο στην Ελλάδα και ιδιαίτερα όχι μόνο στον ΣΥΝ, όλα τα πυραμιδικά κόμματα κάπως έτσι καταλήγουν, είτε προέρχονται από τη Φιλελεύθερη είτε από τη Λενινιστική σχολή.
Αυτού του είδους οι συλλογικότητες με την πάροδο του χρόνου αλλοτριώνονται και αναπαράγουν την ολιγαρχία τους. Καθότι, στην περίπτωσή μας, ολιγαρχία είναι ένας ηγετικός πυρήνας όταν βρίσκεται σ’ αυτό το αξίωμα για δεκαετίες, έστω και με την εκλογική συμφωνία των μελών και καθορίζει το μέλλον τη συλλογικότητας, υπό την ηγεμονία των ιδεών- μηχανισμών της και με την επετηρίδα της.
Η "ανανέωση" - αναπαραγωγή γίνεται από την γραφειοκρατία και από τα πιο ενεργά μέλη του κόμματος και η αφομοίωση τους είναι ζήτημα χρόνου. Όλη αυτή η κατάσταση αντανακλάται και στην κοινωνία, κάνοντας τον ΣΥΝ ένα κόμμα αστικών συμπεριφορών.
Έχουμε μπει στον 21ο αιώνα και πρωταγωνιστεί η οικονομική κρίση σ’ όλο τον κόσμο. Σ’ αυτήν τη κρίση ο ΣΥΝ έχει συμβάλλει με μια πρόταση στρατηγικής σημασίας και διεξόδου, σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση και μακριά από τον κρατισμό που διακρίνει την αριστερά.
Η υλοποίησή του όμως χρειάζεται μια άλλη κατάσταση στην αριστερά, μια άλλη αριστερά. Να εμπνέει για την ανιδιοτέλεια, τη δημοκρατία, τη συντροφικότητα την αλληλεγγύη.
Να δημιουργεί από τη φαντασία και την ευρηματικότητα ώστε όταν γειώνεται να μη θάβεται στον ρεαλισμό. Να μη σχεδιάζει με τις δυνάμεις του κεφαλαίου, τη σωτηρία του κράτους. Να μη θέλει το κράτος επειδή δεν το έχει ανάγκη και δεν το έχει ανάγκη όταν μέσα από την αμφισβήτηση και τον αγώνα για χειραφέτηση, δημιουργεί νέα ύλη και νέες κοινωνικές σχέσεις, προσωπικές σχέσεις, ανθρώπινες.
Να εμπνεύσουμε με την τόλμη μας να μπερδευτούμε με τον απλό κόσμο, να ακούσουμε, να μη σνομπάρουμε, να επηρεαστούμε και να επηρεάσουμε, να ενθαρρύνουμε, να μην ηγηθούμε, να μην τραβάμε τα ζητήματα από τα μαλλιά σαν καθηγητές, αλλά και δίχως να μας παρασύρει το λαϊκό καφενείο.
Η κρίση που περνάμε έχει ενδιαφέρον γιατί είναι καθολική. Έχει επηρεάσει τις αξίες τόσο της πολιτικής οικονομίας όσο και τις κοινωνικές. Αυτό το μπλοκάρισμα έχει φέρει σε δύσκολη θέση όλα τα κράτη, όλους τους θεσμούς, ακόμα και εμάς.
Γι’ αυτό (και για πολλούς άλλους λόγους) οφείλουμε να ξαναδούμε όλες τις συλλογικότητες που έχει δημιουργήσει ο κοινωνικός ανταγωνισμός, η πάλη των τάξεων.
Να ξαναδούμε όχι μόνο τους θεσμούς που προέκυψαν από τον ταξικό συμβιβασμό αλλά και τους δικούς μας, αυτούς που προκύπτουν ως επιλογή μέσα από την πρόταση μας για μια άλλη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας, μέσα από τις δυνατότητες που υπάρχουν και δεν τις βλέπουμε γιατί κοιτάμε ακόμα με την ίδια 92χρονη ματιά, από την ίδια οπτική γωνία. Αυτή καθορίζει ακόμη βήματα και σκέψεις.
Στην απορία του κόσμου για το τι θα γίνει μ’ εμάς, θα έλεγα ότι έχουμε μέλλον ούτως ή άλλος.
Είτε θα έχουμε μέλλον αναπαράγοντας το καθιερωμένο τοπίο του ΣΥΝ, μέσα από την κρατική συνδρομή και χρησιμότητά μας (κουτσά στραβά, 3%-5% μπορεί πάντα να έχει ένα ρεφορμιστικό, φιλελεύθερο, ριζοσπαστικό ή και οπορτουνιστικό κόμμα, αρκεί να παρεμβαίνει αντιπολιτευτικά με συνέπεια στη Βουλή, στη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ, τα επιμελητήρια...).
Είτε θα τολμήσουμε και θα ρισκάρουμε να έχουμε μέλλον προχωρώντας σε μια ριζοσπαστική ανανέωση, που θα βάλει τα μέλη σε κίνηση θεωρητική και πρακτική, μέσα από τον δρόμο της ριζοσπαστικής κριτικής.
Να μετατρέψουμε το αδρανές σε δραστικό, κινηματικό. Να αλλάξουμε τρόπο, υιοθετώντας τρόπους που ήδη γνωρίζουμε (αλλά υποτιμάμε) μέσα από αυτοοργανωτικά πειράματα μικρής εμβέλειας που έχουν προκύψει στις γειτονιές του αστικού περιβάλλοντος (Urban) και στην ύπαιθρο, στο χωριό.
Να διαδώσουμε την εμπειρία και τη γνώση που έχουμε για τις μορφές οργάνωσης αγώνων μεγάλης εμβέλειας, σ’ όλο τον πλανήτη, όπως το κοινωνικό Forum και τα αντιπολεμικά κινήματα.
Να δημιουργήσουμε παραδείγματα που θα εμπνεύσουν κόσμο, να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες μας δημιουργώντας νέους συνεταιρισμούς.
Η νέα γενιά αγωνιστών έχει προκύψει μέσα από τους δικούς της τρόπους διεκδίκησης και χειραφέτησης.
Μέσα από τις νέες συνθήκες εργασίας έχουν δημιουργηθεί νέες ενότητες και εμπειρίες. Συνδικάτα Βάσης που λειτουργούν ολομελειακά και αμεσοδημοκρατικά, κινήσεις και ομάδες για την υπεράσπιση των ελεύθερων χώρων, για τα ποτάμια την ενέργεια, τη διατροφή, την αποεμπορευματοποίηση χώρων και αγαθών, για την υπεράσπιση των μεταναστών, τη μεταφορά, την γνώση, τον πολιτισμό.
Ο αγώνας της νεολαίας για τον δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης (άρθρο 16) δεν κερδήθηκε τυχαία. Προέκυψε μέσα από αγώνες που σχεδιάστηκαν σε κατάσταση κατάληψης και επανοικιοποίησης των χώρων της εκπαίδευσης.
Διδάχτηκαν στην αυτοοργάνωση και έδωσαν στις ανοιχτές συνελεύσεις των σχολών τους, τη δυνατότητα αγωνιστικών αποφάσεων.
Αυτή η οργανωτική πρακτική είναι η κουλτούρα μας, η κοινή εμπειρία που έχουμε σ’ αυτή τη χώρα όσοι και όσες πήγαμε γυμνάσιο, λύκειο ή τριτοβάθμια εκπαίδευση από το 1988 και μετά. Και δεν ξεχνιέται αυτή η δυνατότητα που έκατσε ως εμπειρία και έγινε συνείδηση σε χιλιάδες ανθρώπους, που την χρησιμοποιούμε ακόμα και σε ζητήματα πέραν της κεντρικής πολιτικής, στα σπίτια μας, στις παρέες, στις δουλειές.
Σήμερα δεν είμαστε στα καλύτερά μας ως ΣΥΝ, αλλά δεν είμαστε και στο μηδέν. Έχουν περάσει 10 χρόνια και δυο συνέδρια, από τότε που κυρίαρχη αντίληψη ήταν ο προοδευτικός εκσυγχρονισμός της χώρας και οι υγιείς δυνάμεις του κεφαλαίου και της αγοράς, σύμμαχες δυνάμεις.
Πριν το 4ο Συνέδριο και με πρόεδρο τον σ. Ν. Κωνσταντόπουλο αρχίσαμε να τρέχουμε και να διαδηλώνουμε στην Ευρώπη και να συνδιοργανώνουμε το Forum, τον ΣΥΡΙΖΑ και την αντινεοφιλελεύθερη κινηματική πολιτική. Στο 4ο συνέδριο απλώς άλλαξαν οι συσχετισμοί στην Π.Γ. στην ΚΠΕ και αποτυπώθηκε σε ντοκουμέντο επίσημο, αυτό που ήδη είχε αρχίσει' η αριστερή στροφή.
Σήμερα έχουμε νεολαία που συνεχώς επιβεβαιώνει τη δυνατότητα να αγωνιστεί με τις προηγούμενες γενιές για να αλλάξει τον κόσμο. Δοκιμάζει τρόπους για να εμπνεύσει τη δική της γενιά σ’ ένα αγώνα μακροχρόνιο ανιδιοτελή με την κινηματική της κουλτούρα, για την κοινωνική και ατομική χειραφέτηση, για την επανάσταση του 21ου αιώνα.
Αυτή η νεολαία όμως δεν θα τα καταφέρει αν ο τόπος υποδοχής είναι το κομματικό μας τοπίο που είναι όμοια οργανωμένο με το κράτος.
Ο γραφειοκρατικός μας τρόπος και ο κομματικός πατριωτισμός θα συμπαρασύρει και θα αλλοτριώσει όπως πάντα τα μέλη και θα τα αφομοιώσει σ’ αυτή τη δομή που τόσο καταγγέλθηκε αλλά ποτέ δεν πειράχθηκε.
Είναι ευκαιρία, αυτήν την κρίση να την αξιοποιήσουμε για να αλλάξουμε το τοπίο. Να γίνουμε μέρος της λύσης και όχι μέρος του προβλήματος.
Να τολμήσουμε πρώτα απ' όλα να συζητήσουμε οργανωμένα και δημοκρατικά τις αλλαγές στη λειτουργία του ΣΥΝ, σε σχέση με τη στρατηγική μας με τον ΣΥΡΙΖΑ όπως διαμορφώνεται και μέσα από το πρόγραμμα που ψηφίσαμε στο διαρκές.
Να ξανά ορίσουμε τον κομμουνισμό ως προοπτική αυτού του αγώνα και να αντιληφθούμε ότι δεν περνάει από τον δρόμο του κράτους, αλλά από τον δρόμο των αναστεναγμών.
* Π.Κ. Κέντρου Θεσσαλονίκης
http://karanikas.wordpress.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου