Άλμα στο κενό

ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΝΤΑΔΑΚΗΣ

Τα είκοσι χρόνια που περάσαμε μαζί στον Συνασπισμό, οι εμπειρίες που αποκομίσαμε μας είχαν πείσει ότι η αριστερά στην Ελλάδα βρήκε επιτέλους ένα κοινό σπίτι για να συνυπάρξει δημιουργικά. Αυτό έδειχνε άλλωστε και η ταυτότητα που άρχισε να διαμορφώνεται γύρω από το όνομα του Συνασπισμού. Με απλά λόγια, ούτε ΠΑΣΟΚ, ούτε ΚΚΕ, σοσιαλισμός με δημοκρατία και ελευθερία, αριστερός ευρωπαϊσμός, οικολογία, ριζοσπαστικός μεταρρυθμισμός, αυτοδιοίκηση, δικαιώματα, ηθική στην πολιτική. Αυτοί οι τίτλοι, αυτές οι αναφορές , στοιχειοθέτησαν τη φυσιογνωμία του Συνασπισμού επί δύο δεκαετίες και διαμόρφωσαν ένα ακροατήριο και ένα εκλογικό σώμα συνασπισμικό, πέρα από ιστορικές προελεύσεις (ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσωτερικού, ΕΑΡ) και ιστορικές συγκρούσεις (1968).

Οι ανάγκες της διαμόρφωσης ενός αντινεοφιλελεύθερου πολιτικού χώρου της αριστεράς και η αντιμετώπιση του ισοπεδωτικού δικομματισμού στη δεκαετία του 2000, οδήγησαν στη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή στη συμμαχία του ΣΥΝ με άλλες αριστερές δυνάμεις, ορισμένες από τις οποίες είχαν εντελώς διαφορετική προέλευση από τα ιδρυτικά ρεύματα του ΣΥΝ. Αυτή η συγκρότηση δεν έγινε χωρίς λάθη και στρεβλώσεις. Κυρίως με την προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ ως στρατηγική επιλογή και την υποτίμηση της οργανωτικής ενίσχυσης του ΣΥΝ στο όνομα της προτεραιότητας της συμμαχίας. Καλλιεργήθηκε η εικόνα ενός Συνασπισμού που είναι έτοιμος να κάνει υποχωρήσεις από βασικές του θέσεις και να παραιτηθεί από τον ιδιαίτερο ρόλο του που αντικειμενικά προκύπτει από τον συσχετισμό δυνάμεων.

Το ζήτημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν και το επίδικο πάνω στο οποίο η «Πτέρυγα», ή τουλάχιστον το εναπομείναν τμήμα της, έθεσε τις λεγόμενες κόκκινες γραμμές. Αρχικά με την αυτοδιάλυση του ΣΥΝ μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ και όταν αυτό δεν προέκυπτε από πουθενά, με την απαίτηση της απεμπλοκής εδώ και τώρα. Αλλά αυτό δεν μπορεί να εξηγήσει ακόμα και σε πολλούς συντρόφους προσκείμενους στην «Πτέρυγα» που εδώ και χρόνια αναγνωρίζουν στο εαυτό τους τη συνασπισμική ταυτότητα, γιατί έπρεπε να διαρραγεί αυτός ο ιστός που μας ένωνε για είκοσι χρόνια. Η αλήθεια είναι ότι ήδη από τις παραμονές των βουλευτικών εκλογών ο σκληρός πυρήνας της «Πτέρυγας» - υπό την πίεση και εξωσυνασπισμικών πρώην στελεχών του ΚΚΕ Εσωτερικού και της ΕΑΡ - έθετε το ζήτημα της αποχώρησης και της ξεχωριστής καθόδου στις εκλογές, κάνοντας μάλιστα την πρόβλεψη ότι ο ΣΥΝ δεν πρόκειται να εκπροσωπηθεί στη Βουλή. Είναι αυτονόητο ότι έχουν, όπως όλοι, το δικαίωμα να κάνουν τις επιλογές τους.

Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι αν πράγματι υπάρχει χώρος , πολιτικό κενό για τη δημιουργία ενός νέου κόμματος της ανανεωτικής αριστεράς. Και πιο συγκεκριμένα, τι θα λέει αυτό το κόμμα, πώς θα τοποθετείται απέναντι στη βαθιά κρίση που διέρχεται ο τόπος. Αυτό παραμένει θολό από την πλευρά της ηγετικής ομάδας της «Πτέρυγας». Θα αποδεχτεί -όπως έγραψε πρόσφατα ο Γιάννης Βούλγαρης στα ΝΕΑ - την αναγκαιότητα των σκληρών μέτρων και του ΔΝΤ, προκειμένου να σωθεί ο τόπος από τη χρεωκοπία, προσπαθώντας να αμβλύνει τις ακρότητες των μέτρων αυτών σε βάρος των πιο ευπαθών κοινωνικών ομάδων; Ή θα σταθεί απέναντι στην κυβερνητική πολιτική, θα αποδοκιμάσει το Μνημόνιο και θα διεκδικήσει μιαν άλλη διέξοδο, φιλολαϊκή, έξω από τους μηχανισμούς της τρόικας;

Αν κάνει το πρώτο - που το υιοθετούν και αρθρογράφοι στην ιστοσελίδα της «Πτέρυγας» - τότε μιλάμε για ένα άλλο πολιτικό σχέδιο συμπληρωματικό σε εκείνο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τις αξίες της ανανεωτικής αριστεράς που ουδέποτε υπήρξε η αριστερά της ενσωμάτωσης. Αν όμως επιλέγει το δεύτερο, τότε γιατί να αποδυναμώσει διά της αποχώρησης το εγχείρημα του ΣΥΝ που λέει ακριβώς αυτό; Η κοινωνία διαμορφώνει τις δικές της παραστάσεις με τα δικά της κριτήρια. Και προφανώς οι πολίτες δεν αναγνωρίζουν στον ΣΥΝ τις αιτιάσεις για αριστερίστικη στροφή.

Ο ΣΥΝ, παρά τα προβλήματά του και τις αντιφάσεις του, εξακολουθεί να είναι ο κύριος φορέας των αριστερών ανανεωτικών ιδεών στη χώρα μας. Μέσα σε λίγο χρόνο η ηγεσία του (και όλοι μας) οφείλει να φέρει τα πάνω κάτω. Να ξεκινήσει την ανασυγκρότηση του κόμματος, να επιδιώξει ένα νέο πολιτικό συμβόλαιο στον ΣΥΡΙΖΑ, να εμπνεύσει αισιοδοξία στον κόσμο του. Και να κρατήσει ανοιχτό το κανάλι επικοινωνίας με όλους τους συντρόφους μας της «Πτέρυγας» που δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την ιδέα του άλματος στο κενό. Που κουράστηκαν και διδάχτηκαν από τις πικρές διασπάσεις της αριστεράς. Η θέση τους είναι στον Συνασπισμό που συνίδρυσαν και οι δικές τους ανανεωτικές ιδέες δεν προσφέρονται για ελεύθερη χρήση από οιονδήποτε.

 

angelosx@otenet.gr