Του Μάνου Ιωαννίδη*
Διαβάζοντας τα τελευταία φύλλα της "Αυγής" για την ερμηνεία ή παρερμηνεία του άρθρου του σ. Φ. Κουβέλη στα Επίκαιρα και ακούγοντας πολλούς συντρόφους, θυμήθηκα τον αλησμόνητο Σπύρο Πάντζα, τον πατέρα του σημερινού ηθοποιού Γιώργου Πάντζα, όταν κάποτε μου αφηγήθηκε το πώς υποδέχτηκαν οι εξόριστοι αγωνιστές στον Άη Στράτη την αποκαθήλωση του γεν. γραμματέα του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη σ' εκείνη την ιστορική Ολομέλεια του Εξωτερικού.
Συνήλθαν, λοιπόν, οι εξόριστοι ένα βράδυ σε μια συνεδρίασή τους για τη συζήτηση των αποφάσεων της Ολομέλειας και η κατάληξη ήταν να μουτζώνει ο ένας τον άλλον, να βρίζονται μεταξύ τους με εκείνους τους βαρείς χαρακτηρισμούς που ήταν τότε στην ημερήσια διάταξη και να έρθουν σχεδόν στα χέρια. Δεν άκουγες τίποτε άλλο από "προδότες, πράχτορες, πουλημένοι, λιποτάχτες, φραξιονιστές κ.λπ.". Το αποτέλεσμα ήταν να χωριστούν, παλιοί αγωνιστές και σύντροφοι στους αγώνες και στις περιπέτειες του Κινήματος, σε ζαχαριαδικούς και αντιζαχαριαδικούς, αλληλομισούμενοι σε βαθμό που δεν μπορεί να συλλάβει ο νους του ανθρώπου.
Ο Σπύρος τάχθηκε με τους αντιζαχαριαδικούς, ενώ ένας φίλος του, με τον οποίο κοιμόντουσαν στην ίδια σκηνή και είχαν φάει μαζί στην Κατοχή "ψωμί κι αλάτι", παίζοντας πολλές φορές και τη ζωή τους κορώνα - γράμματα, τάχθηκε με τους ζαχαριαδικούς. Αγανακτισμένος ο Σπύρος με τα δρώμενα στη συνέλευση, έφυγε νωρίς για ύπνο. Το πρωί ξύπνησε πρώτος και κατέβηκε στα βαρέλια να πλυθεί. Επιστρέφοντας, διασταυρώνεται με τον φίλο του, που κι αυτός κατέβαινε στα βαρέλια. "Καλημέρα, σύντροφε", του λέει ο Σπύρος. Κι εκείνος, αντί για απάντηση, φτύνει χάμω. "Το δίδαγμα από όλα αυτά ξέρεις ποιο είναι", μου λέει ο Σπύρος, "ο χειρότερος εχθρός του κομμουνιστή είναι ο κομμουνιστής που δεν συμφωνεί μαζί του".
Να κι ένα άλλο παρόμοιο, προσωπικό μου βίωμα, στην Κατοχή. Ήμουνα τότε καπετάνιος του λόχου του ΕΛΑΣ Βύρωνα, όταν ένα βράδυ, με τον καπετάνιο του τάγματος Χρήστο Θάνο -παλιό κομμουνιστή, δηλωσία μάλιστα, αλλά από τους καλύτερους αγωνιστές της συνοικίας μας, παρά τη φυματίωσή του- και δυο-τρεις ΕΛΑΣίτες, τρέξαμε βιαστικά με προτροπή του Θάνου να διαλύσουμε ένα συνεργείο Αρχειομαρξιστών που έγραφαν συνθήματα στους τοίχους. Με το πρώτο σύνθημα που αντικρίσαμε σε έναν τοίχο, ο Θάνος βγάζει το πιστόλι του κι αρχίζει να πυροβολεί τα γράμματα! Ναι, τα γράμματα. Τέτοιο μίσος!
Δεν θέλω να αναφερθώ σε άλλα παραδείγματα, που πολλοί αγωνιστές χάσανε ακόμα και τη ζωή τους για τη διαφορετική γνώμη τους από την πάνσοφη καθοδήγηση. Είναι πολύ γνωστές οι περιπτώσεις τόσο από την Κατοχή όσο και από τον Εμφύλιο και την εποχή του "όπλου παραπόδα" και των ασυρμάτων. Ακόμη και από τη Διάσπαση με το κυρίαρχο σύνθημα "θα τους λιώσουμε, θα τους θάψουμε". Και γνωστοί είναι οι βαρείς αλληλοεκτοξευόμενοι χαρακτηρισμοί.
Προσοχή, λοιπόν, σύντροφοι. Εμείς που σηκώσαμε ψηλά τη σημαία της ανανέωσης αυτού του μεγάλου Κινήματος, δεν πρέπει να γλιστρήσουμε στα ίδια ή σε παρόμοια μονοπάτια που αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν στην πολιτική και αγωνιστική απομόνωση της κάθε άποψης, στις κρίσιμες μάλιστα στιγμές της εποχής μας, που απαιτούν συναινέσεις και συνεργασίες στη διεργασία της πανθομολογούμενης αναγκαιότητας της ενότητας της αριστεράς. Στην πολιτική η αλήθεια ποτέ δεν είναι μία.
Ελπίζω τα όσα γράφονται από συντρόφους -συναγωνιστές μέχρι σήμερα στο ίδιο μετερίζι- στην "Αυγή" ή οπουδήποτε αλλού και θα γραφούν ακόμη να μην είνα η απαρχή ενός αβυσσαλέου διχασμού. Δεν χρειάζονται πια ούτε οι αμφιλεγόμενες κουβέντες ούτε τα πισώπλατα χτυπήματα. Γιατί εδώ η αλήθεια είναι μία και καθαρή: Όλοι ανήκουμε στην αριστερά. Καλή ώρα, όχι σαν το ΚΚΕ, που ξεχώρισε από την αριστερά και έφτιαξε τον τέταρτο πόλο της πολιτικής ζωής (δεξιά - κέντρο - αριστερά - κομμουνιστές).
Σεβασμός, λοιπόν, στις οποιεσδήποτε απόψεις του κάθε συντρόφου μας και όχι πικρόχολες εκτιμήσεις που μπορούν να οδηγήσουν στη μονιμοποίηση οδυνηρών, αξεπέραστων διχαστικών καταστάσεων στην αριστερά μας.
* Ο Μάνος Ιωαννίδης είναι αντιστασιακός.
