Να σταματήσουμε τώρα τον εκφυλισμό

Του ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ

Στο κόμμα μας κληρονομήσαμε, από έναν από τους σχηματισμούς που το συγκρότησαν, την ΕΑΡ, την καθιέρωση των τάσεων, γεγονός που θεωρήθηκε τότε μεγάλη δημοκρατική κατάκτηση - και ήταν, αφού αποτελούσε και χαρακτηριστικό των ευρωπαϊκών προοδευτικών και δημοκρατικών κομμάτων.

Στην πορεία, λίγα μόλις χρόνια μετά την καθιέρωσή τους, οι τάσεις, που στο κόμμα μας σε κάποιες φάσεις πρόσφεραν επεξεργασίες και ιδεολογικές συμβολές σε ένα κόμμα που δεν συγκροτήθηκε στη βάση ιδεολογικής ενότητας, άρχισαν να μεταλλάσσονται σε μηχανισμούς νομής της εσωκομματικής εξουσίας. Ήδη είναι σχηματισμοί - άλλες λίγο, άλλες πολύ - που δρουν ως κόμματα μέσα στο κόμμα μας και μάλιστα με δημοκρατικό συγκεντρωτισμό (αρχή που δεν υπάρχει στο κόμμα) και εσωτερική πειθαρχία.

Αρκεί σ’ αυτό το σημείο να σας θυμίσω τι άκουσε ο σύντροφος Μπαλάφας από την Ανανεωτική Πτέρυγα, όταν ψήφισε το Πρόγραμμα, στη σύνταξη του οποίου, εκπροσωπώντας την, είχε ο ίδιος, μαζί με άλλους συντρόφους και συντρόφισσες, πρωταγωνιστήσει, όταν η τάση επέλεξε να ψηφίσει λευκό.

Η χειρότερη όμως μετάλλαξη των τάσεων και η αντικαταστατική τους μετεξέλιξη είναι η καθιέρωση του εκλογικού συστήματος των λιστών (με γιώτα και όχι με ήτα!). Με βάση αυτό το σύστημα νομιμοποίησαν τον φραξιονισμό μέσα στο κόμμα και τώρα κανείς δεν μπορεί να εκλεγεί στα καθοδηγητικά όργανα αν δεν τον επιλέξει μία τάση.

Και όποιος το καταφέρει τον βάζουν στη γυάλα και τον δείχνουν στο κοινό «με ένα τάλιρο είσοδο!».

Έφτασαν στο σημείο να απαιτούν να παίρνουν τόσες θέσεις στην Π.Γ, όσες ποσοστιαία τους αναλογούν, και να διορίζουν αυτοί τους εκπροσώπους τους σ’ αυτές, στερώντας το δικαίωμα στα μέλη της ΚΠΕ να συγκροτούν εκείνα, όπως το καταστατικό ορίζει, την Πολιτική Γραμματεία, την Εκτελεστική Γραμματεία κ.λπ.

Αλλά και ευρύτερους δημοκρατικούς θεσμούς νοθεύει το μεταλλαγμένο μόρφωμα των τάσεων. Π.χ. εκμεταλλεύονται τη συμμετοχή τους στο κόμμα, αφού ως ομαδούλες δεν θα είχαν καμία τύχη, για να εκλέξουν με τη σημαία του κόμματος τους βουλευτές τους, οι οποίοι κατόπιν διεκδικούν το δικαίωμα να πειθαρχούν στις αποφάσεις και τις επιλογές της τάσης και όχι π.χ. της κοινοβουλευτικής ομάδας. (Σημ.: Τα παραδείγματα είναι γνωστά…).

Αποκτούν πρόσβαση στα ΜΜΕ, μέσω της συμμετοχής τους στα όργανα του κόμματος, πράγμα που δεν θα είχαν παρά μόνο μέσω της ομάδας τους, για να «βγαίνουν» ύστερα στις οθόνες και τα μικρόφωνα και να λένε τα δικά τους, ενώ κάτω από το όνομά τους γράφει «στέλεχος του ΣΥΝ» ή «βουλευτής του ΣΥΝ» κ.λπ., με ανάλογη απήχηση στον κόσμο.

Και ακόμα αποκτούν πρόσβαση στην κρατική επιδότηση του κόμματος για να διαχειρίζονται κονδύλια της προκειμένου να χρηματοδοτούν επαγγελματικά τους (των τάσεων) στελέχη που αλωνίζουν την Ελλάδα για να περάσουν τη γραμμή όχι του κόμματος, αλλά της τάσης!!!

Εσχάτως, όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο, φτάσαμε σ’ ένα ανώτερο στάδιο της μετάλλαξης των τάσεων. Στον εκφυλισμό τους, που είναι η φράξια μέσα στη φράξια. Είδαμε το φαινόμενο μια ομάδα στελεχών, που υπογράφουν ως μέλη του Αριστερού Ρεύματος, να συγκροτούν ξεχωριστή ομάδα, να υπογράφουν ξεχωριστά κείμενα, να έχουν άλλη γραμμή για καίρια θέματα της κομματικής πορείας, να διαμορφώνουν δική τους γραμμή ξεχωριστά από τους υπόλοιπους και τις υπόλοιπες της τάσης και να προσπαθούν να περάσουν αυτή τη γραμμή πρώτα στην τάση και μετά σε όλο το κόμμα.

Δεν είχαν ούτε το θάρρος να πουν ότι είναι μειοψηφία μέσα στην τάση τους, διαφωνούν και φεύγουν και συγκροτούν άλλη. Προφανώς γιατί δεν θέλουν να στερηθούν τη νομή των ποσοστών που, κακή τη μοίρα, θα συγκεντρώσει όλη η τάση αν κατέβει ενωμένη. Και όταν τα ποσοστά συγκεντρωθούν, θα διεκδικήσουν τη δική τους αναλογία σ’ αυτά.

Η σήψη και ο εσωκομματικός εκφυλισμός προχωρούν και κατατρώνε το κόμμα. Δεν μας αφήνουν να υλοποιήσουμε αποφασισμένες από απανωτά συνέδρια πολιτικές. Ακυρώνουν το πρόγραμμα που υπερψηφίσαμε σε ποσοστό 82%. Αχρηστεύουν την ηγεσία του κόμματος, που εκλέξαμε πανηγυρικά με 70%. Καταργούν, με το έτσι θέλω, επιλογές που κάναμε όλοι μαζί δημοκρατικά.

Τη στιγμή που οι εργαζόμενοι, η νεολαία, η συντριπτική πλειοψηφία του λαού περιμένει από εμάς να συμπαραταχθούμε μαζί του, γιατί όχι να τεθούμε επικεφαλής, σε έναν αγώνα που θα αποτρέψει την κοινωνική καταστροφή στην οποία μας πάνε το ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. και ο ΛΑΟΣ πιασμένοι χέρι - χέρι, οι τάσεις αλληλοϋπονομεύονται και υπονομεύουν από κοινού την ενότητα και την όποια δυναμική αυτού του κόμματος.

Στις συσκέψεις που έγιναν σε όλη την Ελλάδα, οι περισσότερες με την παρουσία του προέδρου του κόμματος ή του γραμματέα της ΚΠΕ, πριν ληφθεί η απόφαση για το Συνέδριο, συντριπτική ήταν και πάλι η κατακραυγή των μελών του κόμματος για την κατάσταση που περιέγραψα πιο πάνω. Το ίδιο είχε συμβεί και τις παραμονές του 5^ου Συνεδρίου πριν από δύο και κάτι χρόνια. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να αγνοηθεί και πάλι από τις οργανωμένες ομάδες αυτή η εκφρασμένη θέληση των μελών του κόμματος.

Γι’ αυτό η έκκλησή μου σε όλα τα μέλη του κόμματος και ιδιαίτερα σε όσους θα εκλεγούν αντιπρόσωποι στο επικείμενο Συνέδριο: Μην επιτρέψετε να εφαρμοστεί ξανά το εκλογικό σύστημα με τις λίστες. Η εκλογή των μελών της ΚΠΕ να γίνει με ενιαίο ψηφοδέλτιο, όπως τον παλιό καλό καιρό. Οι τάσεις να μην λαμβάνονται καθόλου υπόψη στη διαδικασία της εκλογής, ούτε βέβαια στη συγκρότηση των οργάνων, σε κανένα επίπεδο του κόμματος. Να υπάρχουν μόνο ως χώροι ή ρεύματα διαμόρφωσης ιδεών και προτάσεων.

Θα μου πείτε ότι τότε θα λειτουργήσει το «χαρτάκι» με τη γραμμή. Τι να κάνουμε; Αυτό δεν μπορείς να το αποτρέψεις παρά μόνο με επίκληση στη δημοκρατική συνείδηση των αντιπροσώπων του Συνεδρίου. Και εν πάση περιπτώσει άλλο πράγμα είναι ο θεσμοθετημένος φραξιονισμός και άλλο η «παράνομη» δράση του. Γιατί τώρα οι αντιπρόσωποι του Συνεδρίου εγκλωβίζονται και μόνο από το γεγονός ότι είναι υποχρεωμένοι να σταυρώσουν το κουτάκι μιας λίστας και να ψηφίσουν σε μεγάλο ποσοστό μέλη της ΚΠΕ από αυτή τη λίστα, κατά παράβαση ή έστω νόθευση της στοιχειώδους αξιοκρατίας.

Αρνηθείτε να πάρετε μέρος σε μια εκλογή με λίστες. Είστε στελέχη του κόμματος. Δεν μπορεί κανείς να σας αγνοήσει. Προσπαθήστε να ξαναενώσετε το κόμμα. Και οποιανού δεν του κάνει αυτή η διαδικασία, ας φύγει. Γιατί όσο μένει, με τέτοιες πρακτικές, μόνο κακό κάνει στο κόμμα. Και το λέω αυτό εγώ, που απεχθάνομαι οποιαδήποτε άλλη καινούργια διάσπαση -έχω ζήσει αρκετές- και έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου αυτή να μην τη ζήσω.

 

 

 

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Διαβάζοντας τις «Θέσεις»

Tου Χριστόφορου Παπαδόπουλου

Οι Θέσεις της πλειοψηφίας του Συνασπισμού για το 6ο Συνέδριο είναι ένα μεγάλο κείμενο, δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό αν αναλογισθούμε ότι η νέα δεκαετία ξεκινά με μια μεγάλη καπιταλιστική κρίση, ανάλογη με εκείνη των αρχών του εικοστού αιώνα, με τη μόνη διαφορά ότι η ταξική υπεροψία του κεφαλαίου στις παρούσες συνθήκες οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα τις κοινωνίες στην εκμεταλλευτική βαρβαρότητα, αλλά και τον πλανήτη σε περιβαλλοντική απειλή. Οι συνεδριακές Θέσεις ενός κόμματος είναι την ίδια στιγμή η ανακεφαλαίωση της πολιτικής και θεωρητικής παραγωγής όλου του προηγούμενου διαστήματος, αλλά ταυτόχρονα και η πολιτική «αφήγηση» στις κοινωνικές δυνάμεις που το παρακολουθούν. Από αυτή τη σκοπιά, τη δεύτερη, το παρακάτω κείμενο είναι η προσπάθεια απόδοσης εν συντομία των Θέσεων με αφηγηματικό και πολιτικό ειρμό στα ουσιώδη.

Δέκα χρόνια πριν, δέκα χρόνια μετά

Δέκα χρόνια πριν, στο 3ο Συνέδριο του Συνασπισμού, οι πιο αισιόδοξοι από μας δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πόσο μεγάλη διαδρομή θα καλύπταμε σε αυτή τη «σύντομη» δεκαετία. Είχε προηγηθεί βεβαίως μια «διαβρωτική» δεκαετία, μια δεκαετία κρίσης και αποσύνθεσης που ημερολογιακά ξεκίνησε με την κατάρρευση των χωρών του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού», η οποία όμως δεν άφησε ανέγγιχτα ακόμα και τα πιο κριτικά μαρξιστικά ρεύματα, ακόμα κι εκείνα τα αριστερά κόμματα τα οποία εγκαίρως είχαν πάρει «διαζύγιο» από τα γραφειοκρατικά και εκμεταλλευτικά καθεστώτα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας.

Καθεστώτα εκμεταλλευτικά και ανελεύθερα που καταχρηστικά ονομάστηκαν «σοσιαλιστικές χώρες», δυσφημώντας κάθε χειραφετητικό εγχείρημα που επιμένει να αναφέρεται στις παραδόσεις του εργατικού και επαναστατικού κινήματος: στον Μαρξ, τον Λένιν, τη Ρόζα, τον Γκράμσι και τόσους άλλους που νοηματοδότησαν την εποχή των μεγάλων επαναστάσεων. Σε αυτά τα δέκα χρόνια άλλαξε και ο Συνασπισμός, βήμα-βήμα μεταμορφώθηκε από κόμμα της κεντροαριστερής συναίνεσης σε κόμμα της σύγχρονης ριζοσπαστικής και ανανεωτικής αριστεράς, ομόλογο με παρόμοια εγχειρήματα που έχουν συντελεστεί την ίδια περίοδο σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Χρειαστήκαμε χρόνια για να αλλάξουμε το παράδειγμα πολιτικής δράσης και θα χρειαστούμε και άλλο χρόνο, όπως φαίνεται, για να αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας του κόμματός μας. Μια γενιά «αναλώθηκε» προκειμένου ο Συνασπισμός να αποκτήσει αυτόνομο πολιτικό στίγμα, να πάψει να θεωρείται ενδιάμεσος, μεταβατικός και συμπληρωματικός πολιτικός χώρος του ΠΑΣΟΚ.

Τίποτα δεν είναι όπως παλιά

Εργαστήκαμε στο πλαίσιο της αριστερής στροφής, θεωρητικά και πολιτικά, για να αποκτήσει το κόμμα μας ταυτότητα, δουλέψαμε στα δύο προηγούμενα συνέδρια και κυρίως στα «προγραμματικά» προκειμένου να μην μας συνέχει μόνο η «πολιτική ενότητα», αλλά και η προγραμματική, και η ιδεολογική. Αρκετοί σύντροφοι, η Ανανεωτική Πτέρυγα κυρίως, δεν θέλουν να το αποδεχθούν ακόμα και σήμερα, παραμένοντας καθηλωμένοι σε αναλύσεις και ισχυρισμούς άλλων εποχών –εποχών κρίσης και αποϊδεολογικοποίησης. Οι ισχυρισμοί αυτοί διαψεύστηκαν από την ίδια την κρίση ηγεμονίας του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, μαζί και ο «πολιτικός πραγματισμός» των συναινέσεων στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου δικομματικού πολιτικού συστήματος.

Οι κοινωνικές μας αναφορές

Εκπαιδευτήκαμε, αλλά και εκπαιδεύσαμε μια νέα γενιά συντρόφων και συντροφισσών να συμμετέχουμε, να δημιουργούμε, να ενθαρρύνουμε κοινωνικά κινήματα (αντιπαγκοσμιοποιητικό, κινήματα πόλης, μεταναστευτικό, δικαιώματα, διακρίσεις, καταστολή, περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες), χωρίς να υποτιμήσουμε τα ιστορικά κινήματα, τον εργατικό και αγροτικό συνδικαλισμό. Δεν είμαστε ανυποψίαστοι: γνωρίζουμε ότι ο καπιταλισμός κατακερματίζει τους εργαζόμενους με τη νέα οργάνωση της εργασίας, με τα εξατομικευμένα συστήματα αμοιβών και τις διαφοροποιημένες εργασιακές σχέσεις, με τις υπαρκτές αντιθέσεις των πολλαπλών ταυτοτήτων, με τον ατομικισμό ως κυρίαρχη ιδεολογία και τον καταναλωτισμό ως κοινωνικό όραμα.

Όπως γνωρίζουμε ότι οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες αδυνατούν να συνθέσουν τους «εκτός των τειχών», τους άνεργους, τους επισφαλείς, τους νέους της εργασιακής περιπλάνησης, τις γυναίκες, τους μετανάστες και τις μετανάστριες με τα συνδικαλισμένα στρώματα μέσα από την έννοια της τάξης και του ταξικού συμφέροντος. Εγκαταλείψαμε τα «εθνικά ακροατήρια» και εστιάσαμε την προσοχή μας στα στρώματα που πλήττονται από τις νεοφιλελεύθερες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις: στους ηττημένους της αγοράς, στις κατηγορίες της κοινωνικής ανασφάλειας και της εργασιακής περιπλάνησης, στη γενιά των 700 ευρώ, στη νεολαία της αμφισβήτησης. Εκπονήσαμε ένα πολιτικό σχέδιο για την ενότητα της αριστεράς, υλοποιούμε την ενότητα της ριζοσπαστικής αριστεράς με τον ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρούμε διαμέσου αυτού του σχεδίου να ενώσουμε τα κοινωνικά κινήματα, να ενοποιήσουμε τον κατακερματισμένο κόσμο της εργασίας.

Κόμμα των μελών ή ομοσπονδία στελεχών;

Πολλά έχουμε να κάνουμε ακόμα, έχουμε τη γνώση ότι είμαστε στην αρχή. Πρώτιστη δουλειά μας είναι ν’ αλλάξουμε το κόμμα μας. Ν’ αφήσουμε πίσω τον συγκεντρωτισμό, την ανάθεση και την υποκατάσταση, την αποϊδεολογικοποίηση, την «ομοσπονδιακή» λειτουργία, τις προσχηματικές περιχαρακώσεις που διαιωνίζουν τα «φέουδα», με δύο λόγια όλα όσα φτιάχνουν τον Συνασπισμό κόμμα στελεχών και όχι κόμμα των μελών του. Με αυτή την έννοια είμαστε απόλυτα αρνητικοί σε όσους, δεξιά και «αριστερά», μας εγκαλούν με διάφορα προσχήματα, προκειμένου να διατηρήσουν τα προνόμια του καθορισμού της πολιτικής στον κύκλο των πολιτικών στελεχών και στη μηδενική ισορροπία των τάσεων. Χρειαζόμαστε έναν διαφορετικό Συνασπισμό για να ανταποκριθεί στα νέα του καθήκοντα, χρειαζόμαστε έναν καλύτερο ΣΥΡΙΖΑ, καταλύτη για τη δημιουργία μιας νέας αριστεράς ικανής να ανταποκριθεί στις ανάγκες της περιόδου που τις ορίζουν η οικονομική κρίση, η κρίση του χρέους, οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και οι περιφερειακές συγκρούσεις.

Η κρίση ως επαναδιαπραγμάτευση ταξικών συσχετισμών

Κατανοούμε την κρίση ως απειλή και ταυτόχρονα ως ευκαιρία. Ως απειλή για τον κόσμο της εργασίας και ως ευκαιρία για την αριστερά: να την ερμηνεύσει αποκαλυπτικά, να προτείνει στο κοινωνικό σώμα τις δικές τις λύσεις, προβάλλοντας ταυτόχρονα τον δρόμο και την εικόνα ενός άλλου κόσμου, σοσιαλιστικού. Διαβάζουμε την κρίση στο πλαίσιο της μαρξιστικής ανάλυσης, ως την εγγενή τάση του καπιταλισμού να καταστρέφει το πλεονάζον κεφάλαιο, την πλεονάζουσα παραγωγή, ως κρίση δηλαδή της υπερσυσσώρευσης του κεφαλαίου. Καταλαβαίνουμε ότι τα δημόσια οικονομικά, η κρίση του χρέους των κρατών, είναι μια νέα ευκαιρία κερδοφορίας του κεφαλαίου, όπως επίσης ότι η δημοσιονομική τρομοκρατία είναι ένας ακόμα μηχανισμός πειθάρχησης στο νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα.

Δεν ήμασταν απροετοίμαστοι, είχαμε διαγνώσει από τότε, αρχές της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα, την αδυναμία του νεοφιλελεύθερου μοντέλου να ενσωματώσει τις υποτελείς τάξεις και ιδιαίτερα τα λαϊκά στρώματα με μια νέα υπόσχεση ευημερίας. Πριν ακόμα και από την εμφάνιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, είχαμε προειδοποιήσει ότι η διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης (της νεοφιλελεύθερης ανάπτυξης, που συνδυαζόταν με υψηλή ανεργία, επέκταση της φτώχειας και της «ευελιξίας» στην εργασία) και της κατανάλωσης σε υψηλά επίπεδα διαμέσου του απεριόριστου δανεισμού των νοικοκυριών και των κρατών αποτελεί μια γιγάντια προεξόφληση του μέλλοντος και άρα έχει πεπερασμένα όρια - τα όρια της χρηματοπιστωτικής φούσκας, όπως αποδείχθηκε. Όπως επίσης είχαμε επισημάνει ότι η προσαρμογή στη νεοφιλελεύθερη συναίνεση και των δύο κομμάτων εξουσίας δημιουργεί πολιτική κρίση, κρίση νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος, στον βαθμό που οι υποσχέσεις ευημερίας διαψεύδονταν καθημερινά, οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονταν.

Η κρίση ως αναδιανομή εισοδημάτων και δικαιωμάτων

Η χρηματοπιστωτική κρίση μετασχηματίζεται ήδη σε κρίση δημοσιονομική και κυρίως σε κρίση του κοινωνικού κράτους και της εργασίας. Η δημοσιονομική κρίση -αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης των ζημιών και της ύφεσης- και η απειλή της «χρεωκοπίας» γίνεται το όπλο για μια μεγάλης έκτασης λεηλασία των εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, για αναδιανομή υπέρ του κεφαλαίου, κατεδάφιση του ασφαλιστικού συστήματος και του κράτους πρόνοιας. Ο καπιταλισμός, οι παγκοσμιοποιημένες αγορές και οι κυβερνήσεις, αφού κοινωνικοποίησαν τις ζημιές και έσωσαν το χρηματοπιστωτικό σύστημα από την κατάρρευση, αφού για να τα κάνουν όλα αυτά παραβίασαν τα νεοφιλελεύθερα θέσφατα περί «αυτορύθμισης των αγορών» και μη παρέμβασης του κράτους στην οικονομία, αφού πέτυχαν έτσι μια πρόσκαιρη σταθεροποίηση του συστήματος, τώρα συντονίζουν μια ιστορικών διαστάσεων διαδικασία πειθάρχησης λαών και κρατών μέσα από το φόβητρο των υψηλών χρεών και της χρεωκοπίας.

Η κρίση του «ευρωπαϊσμού» του κεφαλαίου

Η χρηματοπιστωτική κρίση αλλά ιδιαίτερα η κρίση του χρέους και η ύφεση αποκάλυψαν τους ταξικά μεροληπτικούς όρους με τους οποίους οικοδομήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως μια νομισματική ένωση δηλαδή υπεράσπισης των συμφερόντων του κεφαλαίου και μάλιστα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου κατεξοχήν. Οι ισχυρισμοί για το ευρωπαϊκό πολιτικό οικοδόμημα, την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, εγκαταλείφθηκαν το ίδιο γρήγορα με τους ισχυρισμούς για τη ρυθμιστική αξία των αγορών παρά το ότι οι τελευταίοι αποτελούν και επιτελούν στην πράξη τον διορθωτικό ρόλο της πολιτικής πειθαρχίας. Το ισχυρό ευρώ (ακριβό για τον ευρωπαϊκό Νότο, πανάκριβο για την Ελλάδα), οι συνθήκες που το υπηρετούν, το Μάαστριχτ και η Λισσαβώνα, και η αρχιτεκτονική των ευρωπαϊκών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συμπεριλαμβανομένης, συνομολογήθηκαν από συντηρητικούς και σοσιαλδημοκράτες ως ένας μηχανισμός διατήρησης της υψηλής κερδοφορίας των πιο επιθετικών τμημάτων του κεφαλαίου και ταυτόχρονα ως διαδικασία παράκαμψης της δημοκρατικής βούλησης των λαών, δηλαδή της λαϊκής κυριαρχίας.

Η συνέπεια βέβαια μεταξύ των άλλων -δηλαδή της παράδοσης των PIGS στην κερδοσκοπία των αγορών- ήταν αύξηση των περιφερειακών ανισοτήτων: τα πλεονάσματα του Βορρά είναι η άλλη όψη των ελλειμμάτων του Νότου, μόνο που τα πλεονάσματα δεν διαχέονται ως γενική ευημερία των λαών του Βορρά. Οι Γερμανοί εργαζόμενοι, για παράδειγμα, είδαν το εισόδημά τους να επιδεινώνεται και τις εργασιακές τους σχέσεις να απορυθμίζονται, αρχής γενομένης με την Ατζέντα 2000 του σοσιαλδημοκράτη Σρέντερ, παρά το πλεόνασμα των 80 δισ. της γερμανικής οικονομίας. Αυτή εξάλλου είναι και η ταξική βάση πάνω στην οποία χτίζει η ευρωπαϊκή αριστερά τον «λαό της», το κοινωνικό υποκείμενο δηλαδή που θα επωμισθεί πολιτικά και κοινωνικά τη διεκδίκηση ή μάλλον την επανίδρυση μιας άλλης Ευρώπης. Για τους ίδιους λόγους αντιπαρατέθηκε μαχητικά στο Ευρωσύνταγμα, στη Λισσαβώνα, στη Μπολώνια, στο Σύμφωνο Σταθερότητας και το Μάαστριχτ και για παρεμφερείς λόγους συσπειρώνεται σήμερα με σύνθημα «δεν θα πληρώσουμε την κρίση τους».

Την ίδια στιγμή επεξεργάζεται τα πολιτικά εργαλεία, τα πολιτικά περιεχόμενα της άλλης Ευρώπης μιλώντας για μετασχηματισμό της Ευρωζώνης και του Συμφώνου Σταθερότητας υπέρ των εργαζομένων, της ασφάλειας της εργασίας και του περιβάλλοντος, προβάλλει τον πολιτικό έλεγχο της ΕΚΤ και τη χρηματοδότηση των κρατικών ελλειμμάτων απευθείας, χωρίς τη μεσολάβηση των αγορών (και των τραπεζών), για γενναία αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού που να αντιμετωπίζει τις περιφερειακές ανισότητες και τις παραγωγικές καθυστερήσεις, για απόσπαση από τις δυνάμεις του κεφαλαίου κρίσιμων παραγωγικών τομέων όπως του χρηματοπιστωτικού, της ενέργειας, της διαχείρισης των υδάτων κ.ά. Με δύο λόγια η ευρωπαϊκή αριστερά επιχειρεί να συγκροτήσει όχι μόνο ένα πρόγραμμα μάχης, απάντηση στην κρίση από τη μεριά των λαικών συμφερόντων αλλά να περιγράψει και τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές και εκείνες τις ρήξεις με τους τρόπους αναπαραγωγής του νεοφιλελεύθερου καπιταλιστικού υποδείγματος που να σκιαγραφούν ταυτόχρονα τη στρατηγική της σοσιαλιστικής μετάβασης.

Τάξη εναντίον τάξης

Εστιάζουμε την κριτική μας, παράλληλα με πρωτοβουλίες για κοινή δράση στο έδαφος της Ευρώπης, χωρίς να ξεχνάμε ούτε στιγμή ότι στο επίπεδο του ελληνικού κράτους δημιουργούνται οι ταξικοί συσχετισμοί, σε αυτό το πλαίσιο η μισθωτή εργασία κατανοεί την κοινωνική σχέση της ως τάξη καθ' εαυτήν και οργανώνει την πολιτική της υπόσταση ως τάξη δι' εαυτών. Μέσα από αυτό το πρίσμα η ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής για την εσωτερική υποτίμηση τη εργασίας για την αναδιανομή εισοδημάτων και δικαιωμάτων σε βάρος των λαϊκών τάξεων είναι στην κορυφή της πολιτικής μας αντιπαράθεσης. Το ΠΑΣΟΚ εγκατέλειψε σε λιγότερο από δύο μήνες τις προεκλογικές φιλολαϊκές κορόνες και τις νεοκεϊνσιανές του θέσεις και υιοθέτησε αφενός τη γραμμή της "ασφάλειας" και της "μηδενικής ανοχής" και αφετέρου τη γραμμή της "πτώχευσης της εργασίας για να αποφευχθεί η πτώχευση της οικονομίας".

Έτσι, με τον προϋπολογισμό του 2010 και ακόμη περισσότερο με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης 2010-2013, προχωρεί σε μια καταιγίδα αντεργατικών και αντικοινωνικών μέτρων (κατεδάφιση ασφαλιστικού, μειώσεις μισθών, κατάργηση των επισφαλώς απασχολούμενων στο Δημόσιο και όχι της επισφάλειας, επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών, φοροκαταιγίδα με αυξήσεις έμμεσων φόρων, εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις κ.λπ.). Την ίδια στιγμή τα ευνοούμενα στρώματα, οι «νικητές των αγορών», όλοι εκείνοι που ευεργετήθηκαν από τον εκσυγχρονισμό του Σημίτη και το καθεστώς φοροκλοπής και εισφοροδιαφυγής του Καραμανλή, εκείνοι που ιδιοποιήθηκαν δημόσια περιουσία, οι άλλοι που διαχειρίστηκαν τις επιδοτήσεις και οι τρίτοι που διαμέσου των ιδιωτικοποιήσεων ανέπτυξαν τα πιο σύγχρονα συστήματα πολιτικής διαφθοράς, όλοι αυτοί παρέμεινα αλώβητοι από τα μέτρα της κυβέρνησης αποδεικνύοντας την ταξικότητα, τη στόχευση και την μεροληψία της πολιτικής της.

Πολιτική οικονομία

Πίσω από τα σενάρια καταστροφής που φοβίζουν και συσκοτίζουν υπάρχει η πραγματικότητα των αριθμών που δεν ακούγονται στα δελτία των 8, ούτε στις αναλύσεις των «έγκυρων» οικονομικών αναλυτών, και τους οποίους είναι χρήσιμο να υπενθυμίζουμε: 2,5 δισ. ευρώ θα κοστίσουν το 2010 μόνο οι 6 γαλλικές φρεγάτες που θα προμηθευτεί η χώρα??? υπάρχουν 10.000 υπεράκτιες (off-shore) εταιρείες ελληνικών συμφερόντων που διακινούν γύρω στα 500 δισ. ευρώ και το Δημόσιο χάνει ετησίως από φόρους 6 δισ.??? ο προϋπολογισμός προβλέπει 16 εκατομμύρια ευρώ από τη φορολόγηση των εφοπλιστών και 45 εκατομμύρια ως έσοδο από τις πράσινες κάρτες των μεταναστών??? οι μισθωτοί (για ετήσιο εισόδημα κάτω από 30.000 ευρώ) θα φορολογηθούμε με 25%, ενώ με 20% φορολογούνται τα καθαρά κέρδη των ανώνυμων εταιρειών (πριν το 1996 φορολογούνταν με 45%)??? 30.000 ελληνικές οικογένειες διαθέτουν στα τμήματα private banking των τραπεζών περίπου 50 δισ. ευρώ 48.000 ευρώ είναι το τεκμαρτό και φορολογήσιμο εισόδημα κάποιου που διαθέτει βίλα με πισίνα, υπηρετικό προσωπικό, ιδιωτικό αεροπλάνο ή ελικόπτερο, στο όνομα πάντα της φορολογικής δικαιοσύνης. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ακόμα την ύψους 8 δισ. τον χρόνο εισφοροδιαφυγή της εργοδοσίας, όπως επίσης και την ανυπολόγιστη διαφθορά του μπλοκ εξουσίας.

Το κράτος στην εποχή της κρίσης

Η κρίση του δικομματισμού, με τον είσοδο στη φάση της κρίσης αλλά και ύστερα από την εμπειρία της εξέγερσης του Δεκέμβρη του 2008, ακολούθησε πιο περίπλοκες διαδρομές. Σε συνθήκες ραγδαίας αύξησης της ανεργίας και μαζικών συνδρόμων ανασφάλειας, οι πολιτικές διαχείρισης της κρίσης στράφηκαν στη γραμμή του "κράτους ασφάλειας" και της "μηδενικής ανοχής", τόσο απέναντι στους μετανάστες όσο και απέναντι στην αμφισβήτηση της "νομιμότητας". Η πολιτική "ασφάλειας" γίνεται το αυταρχικό εποικοδόμημα της "συναίνεσης του φόβου", της συναίνεσης πάνω στο χειρότερο, για να αποφευχθεί δήθεν το πολύ χειρότερο. Και όταν η συναίνεση γίνεται συναίνεση του φόβου, η επιτήρηση πάει μαζί με την τρομοκρατία της οικονομικής ανασφάλειας ή της απειλής πτώχευσης και η καταστολή συμπληρώνεται από την πρωτοφανή σε έκταση πρόληψη και τη σκλήρυνση των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους.

Έχοντας επίγνωση ότι αυτή η πολιτική αλλά και η κρίση δημιουργούν έναν εκτεταμένο και βουβό θυμό στην κοινωνία που ανά πάσα στιγμή μπορεί να ξεσπάσει υλοποιεί ένα σχέδιο αυταρχικής ανασύνταξης του πολιτικού συστήματος ώστε να είναι ικανό να απορροφήσει τους αναπόφευκτους και μεγάλης έκτασης κραδασμούς που θα αντιμετωπίσει. Η πολιτική τώρα μπαίνει στον αυτόματο πιλότο των απαιτήσεων των διεθνών αγορών, παρακάμπτοντας κάθε διαμεσολάβηση ή φιλτράρισμα μέσα από τις "εθνικές ιδιαιτερότητες". Μαζί με τις υπόλοιπες δημόσιες δαπάνες περικόπτονται και δαπάνες αναπαραγωγής του παραδοσιακού δικομματισμού - τα τελευταία απομεινάρια του παλιού τρόπου άρθρωσης των κοινωνικών συμμαχιών της εξουσίας. Ο "Καλλικράτης", στην ίδια ακριβώς γραμμή, συγκεντροποιεί την αυτοδιοικητική εξουσία με σκοπό να την κάνει πιο πολύ "κράτος" και να τη χειραφετήσει από τις «δουλείες» τοπικών διαμεσολαβήσεων, από τις κοινωνικές κατακτήσεις και τις δυνατότητες παρέμβασης και διεκδίκησης από τις "τοπικές κοινωνίες".

Το πολιτικό και το στρατηγικό διακύβευμα

Μια νέα περίοδος με απαιτητικά καθήκοντα όχι μόνο για να οργανώσουμε και να ενθαρρύνουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις απέναντι στην αναδιανομή εισοδημάτων και δικαιωμάτων σε βάρος των υποτελών τάξεων που προδιαγράφει το αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά απαιτητική ταυτόχρονα στη διατύπωση ενός ηγεμονικού λόγου που να ερμηνεύει «ποιοι ευθύνονται για την κρίση» και να διατυπώνει «ποιοι πρέπει να πληρώσουν την κρίση» και σε ποια κατεύθυνση μετασχηματισμού του υπάρχοντος. Χρειαζόμαστε μια αριστερά που δεν θα εκφράζει μόνο τον θυμό αλλά και θα οργανώνει την ελπίδα της κοινωνίας. Και την ίδια στιγμή χρειαζόμαστε έναν άλλο Συνασπισμό και έναν διαφορετικό ΣΥΡΙΖΑ ικανούς να επωμισθούν το καθήκον της ανασύνθεσης της αριστεράς και μαζί τα καθήκοντα του μετασχηματισμού της κοινωνίας, τα καθήκοντα του σοσιαλισμού, τον ορίζοντα του κομμουνισμού.

Ώρες ευθύνης για το αριστερό ρεύμα και το κόμμα

Βρισκόμαστε λιγότερο από δύο μήνες πριν από το έκτακτο συνέδριο του ΣΥΝ. Ένα συνέδριο από το οποίο η κοινωνία ο κόσμος της αριστεράς, τα μέλη και οι φίλοι του ΣΥΝ περιμένουν πολλά. Περιμένουν προτάσεις για την αριστερή απάντηση στην κρίση, τη λειτουργία του κόμματος και την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Οι όροι που θα γίνει ο διάλογος στις πολιτικές κινήσεις, η κατάθεση απόψεων και η δημιουργική συμβολή των τάσεων αποτελούν αποφασιστικό παράγοντα για την πετυχημένη έκβαση του εκτάκτου συνεδρίου.

Ως μέλη της ΚΠΕ, εκλεγμένα με τη λίστα του Αριστερού Ρεύματος, αισθανόμαστε την υποχρέωση απέναντι στους συντρόφους μας να τοποθετηθούμε δημόσια για την πορεία που έχουν πάρει τα πράγματα. Μετά από πολλούς δισταγμούς, εκτιμήσαμε πως είναι δικαίωμα των συντρόφων να γνωρίζουν, γιατί μόνο έτσι εξασφαλίζεται η ουσιαστική δημοκρατική τους συμμετοχή στις κομματικές διαδικασίες.

Εμείς που υπογράφουμε αυτό το κείμενο ταχτήκαμε αργά η γρήγορα υπέρ της διεξαγωγής εκτάκτου συνεδρίου, γιατί αυτή ήταν η θέληση της πλειοψηφίας των μελών του ΣΥΝ και γιατί πιστεύαμε και πιστεύουμε πως η προβληματική κατάσταση του κόμματος πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον πιο δημοκρατικό τρόπο, που είναι η προσφυγή στα μέλη του. Αυτή ήταν και η άποψη της πλειοψηφίας των μελών της ΚΠΕ που εκλέχτηκαν με το Α.Ρ. (όπως διαφάνηκε καθαρά τόσο στη συνεδρίαση της ΚΠΕ όσο και στην προηγηθείσα μαζική, πανελλαδική σύσκεψη της τάσης).

Με μεγάλη έκπληξη και δυσαρέσκεια πληροφορηθήκαμε πως κατά τη διάρκεια της ΚΠΕ που αποφάσισε τη διεξαγωγή του έκτακτου συνεδρίου κάποιοι σ/φοι του Α.Ρ. που διαφωνούσαν συγκεντρώθηκαν ερήμην των υπολοίπων. Πικραθήκαμε αλλά επιλέξαμε να μην αντιδράσουμε δημόσια. Απλά ζητήσαμε επίμονα (και συνεχίζουμε να ζητάμε) να συγκληθεί Πανελλαδική Σύσκεψη του Α.Ρ.

Αντ’ αυτού, μάθαμε πως το Σάββατο 10.4.10 έγινε και άλλη σύσκεψη ορισμένων στελεχών του Αριστερού Ρεύματος. Τα ερωτήματα προκύπτουν αβίαστα. Ποιος τη συγκάλεσε; Ποιοι κλήθηκαν και με ποιο κριτήριο; Γιατί κλήθηκαν να συμμετάσχουν σ/φοι από όλη την Ελλάδα επιλεκτικά; Γιατί τελικά δεν κληθήκαμε εμείς και η πλειοψηφία των μελών της ΚΠΕ που έχουν εκλεγεί με τη λίστα του Α.Ρ.;

Εμείς ταχθήκαμε υπέρ του κειμένου της πλειοψηφίας της επιτροπής θέσεων, γιατί κατά τη γνώμη μας είναι ένα κείμενο που φέρνει τη σφραγίδα της αριστερής, ριζοσπαστικής, κινηματικής φυσιογνωμίας που κατέκτησε το κόμμα μας μέσα από τις αποφάσεις του 4ου,5ου και του Προγραμματικού Συνεδρίου, κάνοντας εύστοχες διαπιστώσεις για το παραπέρα βάθεμα της αριστερής ριζοσπαστικής φυσιογνωμίας και την υπέρβαση των κρισιακών φαινομένων.

Με έκπληξη είδαμε πως σ/φοι μας από το Α.Ρ. που κατέθεσαν ξεχωριστό κείμενο, μη συμμετέχοντας συνθετικά στη δουλειά της Επιτροπής Θέσεων, αμφισβητώντας την κατεύθυνση του κειμένου της πλειοψηφίας, στο οποίο καθοριστική συμβολή είχαν άλλα στελέχη του Α.Ρ. (Δραγασάκης, Μπαλτάς, Βούτσης, Καρίτζης, κ.ά.), είναι σύντροφοι που διαφωνούσαν εξαρχής με τη διεξαγωγή εκτάκτου συνεδρίου.

Πώς εξηγείται άραγε οι σ/φοι που δεν ήθελαν το έκτακτο συνέδριο να ανακαλύπτουν τώρα πως υπάρχουν τόσα ανοικτά ζητήματα ανάμεσά μας και γιατί τόσο καιρό δεν τα κουβεντιάζαμε;

Είναι εύλογο το ερώτημα αν οι σύντροφοι που πρωταγωνιστούν σε αυτές τις διαδικασίες έχουν επιλέξει τη διάσπαση της τάσης, η οποία, παρά τις αδυναμίες της, σήκωσε στην πλάτη της μαζί και με άλλους σ/φους το έργο της αναζωογόνησης του ΣΥΝ, της απομάκρυνσης από τα κεντροαριστερά σενάρια και στήριξε την αριστερή, κινηματική, ριζοσπαστική στροφή εργαζόμενο με συνέπεια για την ενότητα της αριστεράς και την επιτυχία του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ. Εάν η απάντηση είναι καταφατική, πιστεύουμε πως οφείλουν να απαντήσουν για ποιο λόγο και με ποιες πολιτικές διαφωνίες διαχωρίζονται από τους υπόλοιπους.

Εμείς, πιστεύοντας πως εκφράζουμε τη διάθεση της μεγάλης πλειοψηφίας του Αριστερού Ρεύματος, δεν έχουμε επιλογή μας τη διάσπαση. Ιδιαίτερα σήμερα απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή ενότητα μέσα σε όλο το κόμμα, γόνιμος συντροφικός δημιουργικός διάλογος και συμβολή του Α.Ρ. ως ανοιχτού ρεύματος ιδεών και όχι με κλειστές ομαδοποιήσεις

Όσον αφορά μερικά από τα βασικά επίδικα του Συνεδρίου, παραθέτουμε συνοπτικά τη θέση μας.

* Εμείς θεωρούμε πως ήταν σημαντικοί σταθμοί στην πορεία αριστερής, ριζοσπαστικής κατεύθυνσης του ΣΥΝ οι αποφάσεις του 4ου και 5ου Συνεδρίου και υπερασπιζόμαστε τη συνέχιση και εμβάθυνση αυτής της πορείας.

* Θεωρούμε μεγάλη κατάκτηση το πρόγραμμα του κόμματος όπως ψηφίστηκε στο πρόσφατο διαρκές συνέδριο με μεγάλη πλειοψηφία και πιστεύουμε στην ουσιαστική αξιοποίησή του, ειδικότερα σήμερα που η κρίση στην οποία έχει περιέλθει η κοινωνία μας απαιτεί την ανάδειξη και συγκεκριμενοποίηση των προτάσεων για αλλαγή καταναλωτικού και παραγωγικού προτύπου, οικονομία των αναγκών και διεύρυνση του δημόσιου χώρου.

* Δεν βολευόμαστε με την ομοσπονδιακή λειτουργία του κόμματος, σαν κόμμα τάσεων που θα λειτουργούν σαν αντιπολίτευση απέναντι στην πλειοψηφία, με εχθρική και μάλιστα δημόσια πολλές φορές, συμπεριφορά απέναντι στις συλλογικές μας αποφάσεις.  Θέλουμε κόμμα με συγκεκριμένους κανόνες λειτουργίας, σεβαστούς από όλους και όλες και με τάσεις - ρεύματα ιδεών και όχι μηχανισμούς αναπαραγωγής κομματικής εξουσίας που θα συνεισφέρουν σε προωθητικές συνθέσεις και ωσμώσεις, με ουσιαστική δημοκρατική λειτουργία των Πολιτικών Κινήσεων, με ουσιαστική συμβολή των μελών του κόμματος, μακριά από θέσφατα και απόλυτες παγιωμένες αλήθειες.

* Δεν βολευόμαστε με τη δημόσια εικόνα του κόμματος στελεχών με ανεξέλεγκτη προσωπική προβολή.

* Υπερασπιζόμαστε την ανάγκη τήρησης καταστατικών ρυθμίσεων που υπάρχουν και δεν τηρούνται. Υπερασπιζόμαστε την ανάγκη συνεχούς στελεχιακής ανανέωσης του ΣΥΝ που άρχισε, έστω και με αδυναμίες, στο 5ο συνέδριο και οφείλει να συνεχιστεί με συγκεκριμένα αξιολογικά κριτήρια που πρέπει να θεσπίσουμε και να τα τηρούμε. Τέτοια κριτήρια μπορεί να είναι η ικανότητα και η γνώση, η ανιδιοτέλεια, η προσφορά και η επαφή με την κοινωνία (τόπος εργασίας, κατοικίας, κινήματα), η ουσιαστική στήριξη νέων σε ηλικία αλλά και ανεξάρτητα ηλικίας συντρόφων, αλλά και των γυναικών που η απουσία τους είναι δραματική. Πιστεύουμε πως χρειάζονται λειτουργικές ρυθμίσεις για το κόμμα συνομολογημένες από όλους. Καταστατικές αλλαγές, αν απαιτηθούν, πρέπει να γίνουν ολοκληρωμένα.

* Θεωρούμε πως είναι απόλυτα αναγκαίο να συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στη δημιουργική προωθητική ώσμωση ιδεών και απόψεων των ιδρυτικών ρευμάτων του ΣΥΝ, όλων των απόψεων και ευαισθησιών, όλων των ηλικιών και όλων των αριστερών, ριζοσπαστικών, κινηματικών προτάσεων.

* Θέλουμε τον ΣΥΡΙΖΑ μαγιά της ευρύτερης ενότητας της αριστεράς, από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία, τη ριζοσπαστική οικολογία ως την εξωκοινοβουλευτική αριστερά. Θέλουμε τον ΣΥΡΙΖΑ συμμαχικό σχήμα, με μορφές δράσης και δημοκρατικές λειτουργίες που θα είναι ελκτικές για τον κόσμο της αριστεράς, όχι άθροισμα παραγόντων ούτε ενιαίο κόμμα, σχήμα ευρύχωρο και ανοιχτό σε ανασυνθετικές διεργασίες στην ευρύτερη αριστερά.

Αυτές είναι οι σκέψεις μας και θελήσαμε να τις εκθέσουμε δημόσια, όσο κι αν κάποιες κινδυνεύουν να θεωρηθούν ότι αφορούν «ενδοτασικές» υποθέσεις. Είμαστε βέβαιοι πως πολλοί από τους συντρόφους μας, όπως κι αν τοποθετούνται στο κείμενο των Θέσεων, πιστεύουν παραπλήσια πράγματα αν όχι τα ίδια. Ποια ανάγκη επιβάλλει πρόσθετους διαχωρισμούς και ομαδοποιήσεις, όταν η κρίση γύρω μας επιτάσσει ακόμη μεγαλύτερη συσπείρωση και ενότητα; Η αριστερή πλειοψηφία στο κόμμα υπήρξε καθοριστικός παράγοντας ευθύνης και σταθερότητας και είναι μεγάλη η ευθύνη όποιου επιλέγει την αποσταθεροποίηση, ειδικά σ’ αυτή τη συγκυρία.

Το ζήτημα είναι πώς η επόμενη μέρα του Συνεδρίου θα βρει το κόμμα μας πιο ενωμένο, πιο μαχητικό, χωρίς πολιτικά και ψυχολογικά ρήγματα που θα δυσκολεύουν τη δράση μας και το άνοιγμα στην κοινωνία και στους εργαζόμενους που αγωνιούν και αναζητούν δρόμους διεξόδου και ελπίδα. Ας βοηθήσουμε όλοι με τη στάση μας να είναι η επόμενη μέρα καλύτερη.

Είναι ώρες ευθύνης.

Τα μέλη της ΚΠΕ ΣΥΝ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΣΚΟΖΟΣ, Αθήνα, Υγεία

ΦΩΤΕΙΝΗ ΚΟΥΒΕΛΑ, Αθήνα, τράπεζες

ΛΙΤΣΑ ΚΙΤΣΑΝΤΑ, Άρτα

ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ, Αθήνα

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΡΤΙΝΟΣ, Πάτρα

ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΘΟΔΩΡΗΣ, Δυτική Αθήνα

ΕΡΜΙΝΑ ΚΥΠΡΙΑΝΙΔΟΥ, Αθήνα Εκτελ. Γραμματεία

ΠΛΑΓΙΟΣ

Θέλουμε τον ΣΥΡΙΖΑ μαγιά της ευρύτερης ενότητας της αριστεράς, από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία, τη ριζοσπαστική οικολογία ως την εξωκοινοβουλευτική αριστερά

Γιατί το αυτονόητο να θεωρείται πρωταπριλιάτικο ψέμα;

 

Διάβασα στην "Αυγή", την πρωταπριλιάτικη είδηση, ότι ο Αλαβάνος θα συμμετέχει στο συνέδριο του ΣΥΝ και έχει προγραμματισθεί συνάντησή του με τον Τσίπρα.

Το πίστεψα.

Το πίστεψα γιατί ήθελα να το πιστέψω, το είχα ανάγκη. Αμέσως άρχισα να σκέφτομαι και να αναθέτω στον εαυτό μου ρόλους, καθήκοντα και δράσεις, στο νέο πολιτικό τοπίο που θα διαμορφώσει ο χώρος μας. Διότι σε μια περίοδο που η κυβέρνηση, σε συνεργασία με το ΛΑΟΣ και τη Ν.Δ. μειώνει τους μισθούς, αποδομεί τις εργασιακές σχέσεις και τις κατακτήσεις δεκαετιών, η ενότητα των δυνάμεών μας είναι επιτακτική και αυτονόητη, για εμάς τα απλά μέλη.

Αργότερα πληροφορήθηκα από το "ΚΟΚΚΙΝΟ" ότι ήταν ένα "χαριτωμένο" πρωταπριλιάτικο ψέμα. Δεν απογοητεύτηκα, αλλά αυτό που είπα στον εαυτό μου, απευθυνόμενος ουσιαστικά στα στελέχη της ηγεσίας του κόμματος, ήταν "μία από τα ίδια". Είμαστε άξιοι του φτωχού ποσοστού στις προτιμήσεις του κόσμου. Διαφωνούμε, για να δικαιολογούμε την ύπαρξη της ομάδας ή της τάσης μας. Γιατί:

* Όταν κάποιοι, πριν από τις βουλευτικές εκλογές προσπάθησαν να ενεργοποιήσουν άρθρα του καταστατικού, για να αποκλείσουν την υποψηφιότητα Κουβέλη, εξοργίστηκα.

* Όταν στις βουλευτικές εκλογές δεν είδα την υποψηφιότητα Αλαβάνου και τη μη συμμετοχή του στη μάχη των ευρωεκλογών, του πρώην γραμματέα μας, θύμωσα πολύ.

* Όταν πριν λίγους μήνες ο Κουβέλης μίλαγε για συνεργασία με τον "σοσιαλιστικό" χώρο, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ, εκνευρίστηκα.

* Και όταν πριν από λίγες ημέρες στην εκδήλωση στον πανελλήνιο, οι γύρω από τον σημερινό πρόεδρο επέμεναν να μην είναι συνομιλητής με τον Τσίπρα και ο Αλαβάνος, απογοητεύτηκα.

Γιατί σύντροφοι της ηγεσίας του κόμματος, αυτό που εμείς τα απλά μέλη θεωρούμε αυτονόητο, εσείς εκεί πάνω το έχετε για πρωταπριλιάτικο καλαμπούρι;

 

 

ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Μέλος της Π.Κ. Δικαστικών Υπαλλήλων

του Συνασπισμού

Δεν πετάμε τίποτε*

Του ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ**

Στο συνέδριο της Νεολαίας ΣΥΝ, όταν ο πρόεδρος μας δήλωσε μεταξύ άλλων ότι: "Δεν απέτυχε ο κομμουνισμός, απέτυχε η εφαρμογή του", η λέξη κομμουνισμός προκάλεσε τα αντανακλαστικά και αντιδράσεις ορισμένων στελεχών του κόμματος.

Αν και συντάσσομαι περισσότερο με τις αντιλήψεις όσων αμφισβητούν, ότι, με δεδομένες τις τότε συνθήκες στη Ρωσία, θα μπορούσε να είχε επιτύχει η εφαρμογή του, το θέμα που με απασχολεί εδώ, είναι, αν πρέπει να υποχωρήσουμε και να εγκαταλείψουμε τέτοιες έννοιες.

Με βάση όσα είχαμε μάθει, ο κομμουνισμός είναι το κοινωνικό σύστημα “όπου τα μέσα παραγωγής (π.χ. γη, εργοστάσια, μεγάλες επιχειρήσεις) αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία και όχι ατομική, υφίστανται συλλογική διαχείριση από τους εργαζόμενους με στόχο την κάλυψη των αναγκών των πολιτών κατά την έκφραση: από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του»

Προσωπικά, πιστεύω σε αυτό το όραμα, όμως σαν όραμα δεν είναι ένας εύκολος στόχος, δεν μπορούμε να τον δούμε με τους όρους της αμεσότητας όπως τον βλέπαμε στα χρόνια της μύησης στην κομμουνιστική κοσμοθεωρία.

Η στασιμότητα και γραφειοκρατία στην «ΕΣΣΔ» και στις xαρακτηριζόμενες «κομμουνιστικές» ή «σοσιαλιστικές» χώρες, έγιναν η αιτία να χάσουν την αίγλη και το νόημα τους οι λέξεις «κομμουνισμός» ή «σοσιαλισμός».

Τις τελευταίες δεκαετίες επίσης, η διακυβέρνηση της χώρας μας από τα δύο μεγάλα κόμματα, έγινε η αιτία να χάσουν κι άλλες έννοιες την αίγλη τους.

Το ΠΑΣΟΚ, που αυτοχαρακτηρίστηκε "σοσιαλιστικό", στη συνέχεια με την πολιτική του προσανατολισμένη να υπηρετεί το Status Quo της καπιταλιστικής κοινωνίας, ουδεμία σχέση είχε με σοσιαλιστικό κόμμα. Ποια σχέση άλλωστε μπορούσε να έχει με σοσιαλισμό η πολιτική του ΠΑΣΟΚ, ιδιαίτερα μετά το 1996;

Επίσης η πρώην ΕΡΕ που μετεξελίχτηκε σε Νέα Δημοκρατία, παρά τις ορισμένες θετικές διεργασίες, δεν δικαιολογείται να χαρακτηρίζεται σαν νέα, δηλαδή σύγχρονη Δημοκρατία. Η Νέα Δημοκρατία ευτέλισε την έννοια της Δημοκρατίας τοποθετώντας την στον τίτλο της.

Με τις διεθνείς, δηλαδή, και τις ελληνικές εμπειρίες, ακούμε τη λέξη Δημοκρατία, σοσιαλισμός, κομμουνισμός και τουλάχιστον κουμπωνόμαστε, αφού η πράξη αποδείχτηκε να μην έχει καμία σχέση με τη θεωρία.

Την ίδια διάσταση εννοιών και πράξης έχουμε ζήσει και με άλλες λέξεις.

Ας πάρουμε την «κοινωνικοποίηση». Αν και το ΠΑΣΟΚ εισήγαγε τη συμμετοχή εργαζομένων και κοινωνικών φορέων σε διοικήσεις επιχειρήσεων κάτι που συνιστά ένα από τα χαρακτηριστικά της κοινωνικοποίησης, τα συνολικά μέτρα που πήρε το ΠΑΣΟΚ δεν άλλαζαν το σύστημα, που παρέμεινε σχεδόν άθικτο.

Οι παραπάνω λοιπόν έννοιες έχασαν το νόημα τους στην πράξη

Άλλα παραδείγματα διαστρέβλωσης εννοιών. Η Ε.Ε. στο πλαίσιο της μεταβαλλόμενης αγροτικής πολιτικής, μιλάει για επανεθνικοποίηση του αγροτικού τομέα. Φυσικά, δεν έγιναν ξαφνικά κομμουνιστές οι ηγέτες της Ε.Ε. Απλά, σαν «επανεθνικοποίηση» βαφτίστηκε το τέλος της στήριξης του αγροτικού τομέα των φτωχότερων, αγροτικών χωρών του νότου και η μετατόπιση της ευθύνης στις χώρες μέλη.

Τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις αναφέρονται σε μεταρρυθμιστική πολιτική για να κρύψουν μια πολιτική συντηρητική και αντιδραστική που καμία σχέση δεν έχει με μεταρρυθμίσεις.

Πιστεύω, ότι, εμείς, όχι μόνο δεν πρέπει να υποχωρήσουμε και να πάψουμε να χρησιμοποιούμε τις παραπάνω έννοιες, αλλά να τις υπερασπιζόμαστε και να προσπαθούμε να δίνουμε το πραγματικό περιεχόμενο.

Δυστυχώς, δεν είμαστε πάντα συνεπείς σε αυτή την κατεύθυνση αφού επηρεαζόμαστε από την φιλολογία που αναπτύσσεται κυρίως στον αστικό τύπο και όχι μόνο.

Δικές μας αδυναμίες

Στη διαστρέβλωση των εννοιών έχουμε και εμείς ευθύνες. Συχνά κάτω από την πίεση του κυρίαρχου τις τελευταίες δεκαετίες νεοφιλελευθερισμού, εγκαταλείπουμε «πιστεύω» και μπαίνοντας στο παιγνίδι της λεξιλαγνείας και γλωσσοπλασίας που προωθούν οι αντίπαλες δυνάμεις, απομακρυνόμαστε και μεις από καθιερωμένες ιστορικά έννοιες. Ενώ στη λογοτεχνία έχει μεγάλο ενδιαφέρον η γλωσσοπλασία (χαρακτηριστικός ο Ν. Καζαντζάκης) στα πολιτικά δρώμενα μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα, συγχύσεις και ανούσιες αντιπαραθέσεις. Παρακολουθώ, επί παραδείγματι, ορισμένα στελέχη που θέλοντας να ξεχωρίσουν, να φανούν πρώτοι, ανώτεροι, πιο επαναστάτες, χρησιμοποιούν γλώσσα εντυπώσεων και όχι ουσίας. Παρακολουθώ, επί παραδείγματι, πόσο μελάνι έχει χυθεί τελευταία, για να καθορίσουμε αν η αντιπολίτευσή μας είναι δομική ή προγραμματική για να χαρακτηρίσουμε την αντιπολίτευση αντισυστημική ή προγραμματική. Τι σημαίνουν άραγε οι προσδιορισμοί δομική ή αντισυστημική; Δεν καλύπτονται αυτά από τον προγραμματικό στόχο μας για σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία;

Βγαίνει π.χ. πρώην ηγέτης μας και για να αντιπαρατεθεί με τον σημερινό, υποβαθμίζει την προγραμματική αντιπολίτευση, αυτή που γίνεται με αναφορά στις προγραμματικές μας θέσεις και ζητά αντιπολίτευση δυναμική, προωθημένη, σκληρή, δομική, κινηματική, συγκρουσιακή, αντισυστημική. Tι διαφορετικό εκπέμπεις με αυτά εκτός από τον εντυπωσιασμό;

Έχω την αίσθηση ότι στην εποχή που ζούμε κερδίζει έδαφος η εικόνα, οι βαρύγδουπες και εντυπωσιακές εκφράσεις, γενικά ο εντυπωσιασμός, τα happenings και όχι η ουσία, ακολουθούμε και μεις τη μόδα. Θεωρώ ότι η αριστερά οφείλει να αμυνθεί σε μία τέτοια εξέλιξη. Να δίνει βάρος στην ουσία, στην απλότητα που είναι πιο κατανοητή ώστε να βοηθιέται ο πολίτης να αποκτά συνείδηση, να γίνεται ενεργός.

Δεν λέω να μην λαμβάνουμε υπόψη την εμφάνιση, το επικοινωνιακό περιτύλιγμα που λέμε. Όμως να μην αφήνουμε να γίνεται αυτό πρωτεύον.

 

* Δανεισμένο από Σαββόπουλο

** Ο Νίκος Γεωργακάκης είναι υπεύθυνος του τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΝ