Περί ΣΥΝ, ΣΥΡΙΖΑ και ευρωεκλογικού αποτελέσματος: από την εφημερίδα "Αυγή"
Μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, η χώρα εισέρχεται και τυπικά σε προεκλογική περίοδο. Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, ενωμένες θα δώσουν τη μάχη για την καλύτερη εκπροσώπηση της χώρας στη Βουλή. Σήμερα δημοσιεύονται τα τελευταία κείμενα διαλόγου για τα προβλήματα της αριστεράς
"Η Αυγή"
Του Γεράσιμου ΓΕΩΡΓΑΤΟΥ*
Η Πολιτική δεν χαρακτηρίζεται βεβαίως από τον αυστηρό ορθολογισμό της Επιστήμης. Ωστόσο, η πειστικότητα των προτάσεων που διατυπώνει συσχετίζεται με το βαθμό της λογικής τους συνοχής και της αντιστοίχησής τους με την πραγματικότητα. Πρόκειται για χαρακτηριστικά που απουσιάζουν παντελώς από τα αίτια και την επιχειρηματολογία υπέρ της διεξαγωγής έκτακτου συνεδρίου: αμφισβήτηση της πολιτικής γραμμής - αμφισβήτηση της ηγεσίας - αμφισβήτηση της ηθικής υπόστασης της αριστεράς.
Η πολιτική γραμμή διαθέτει ευρύτατη κομματική πλειοψηφία της τάξης του 70%. Η αμφισβήτησή της δεν προέρχεται από το εσωτερικό του κόμματος, αλλά από την κοινωνία. Αυτό δείχνουν τα ευρωεκλογικά αποτελέσματα και οι δημοσκοπικές καταγραφές. Η επιβεβαίωση της ίδιας πολιτικής γραμμής θα είχε συνεπώς την ίδια, αν όχι μικρότερη απήχηση στο εξωτερικό περιβάλλον του κόμματος, δηλαδή στην κοινωνία, ακόμα και με εσωκομματική πλειοψηφία της τάξης του 99,9% μετά από έκτακτο συνέδριο.
Η αμφισβήτηση της ηγεσίας δεν προέρχεται από το εσωτερικό του κόμματος, όπου ούτε η συνεδριακή μειοψηφία δεν διανοήθηκε να θέσει παρόμοιο θέμα, αλλά από τις εξωγενείς ως προς τον ΣΥΝ συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και από τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας. Η επιβεβαίωση της ηγεσίας στο εσωτερικό του ΣΥΝ, ακόμα και με ευρύτατη εσωκομματική πλειοψηφία της τάξης του 99,9% μετά από έκτακτο συνέδριο, δεν αποκλείει και δεν απαγορεύει ούτε στις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε στον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας, ούτε σε οποιονδήποτε άλλον να εμμένουν στην αμφισβήτηση της ηγεσίας του ΣΥΝ.
Η αμφισβήτηση της ηθικής υπόστασης της αριστεράς ωσαύτως δεν προήλθε από το εσωτερικό του κόμματος, αλλά από εξωγενή ως προς τον ΣΥΝ παράγοντα, από ανένταχτο σε συνιστώσα βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ. Η επιβεβαίωση της ηθικής ακεραιότητας της αριστεράς στο εσωτερικό του ΣΥΝ, ακόμα και με ευρύτατη πλειοψηφία της τάξης του 99,9% έπειτα από έκτακτο συνέδριο, δεν αποκλείει και δεν απαγορεύει σε καμιά συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε στον ίδιο ή σε άλλο βουλευτή ή πολίτη να συνεχίζει να την αμφισβητεί. Τα θέματα ηθικής δεν επιλύονται με συνέδρια και διατάγματα.
Συνεπώς, το έκτακτο συνέδριο δεν θα έλυνε κανένα από τα υποτιθέμενα προβλήματα-αίτια της σύγκλισής του και καλώς προσώρας αποκλείστηκε η διεξαγωγή του. Θα επρόκειτο απλώς για έκτακτο άλμα στο κενό με όλες τις παρεπόμενες εσωστρεφείς αντιπαραθέσεις και παροξύνσεις ενόψει μάλιστα και εκλογών. Άλλα είναι προφανώς τα ζητήματα που υποκρύπτονται πίσω από το αίτημα για έκτακτο συνέδριο, αφού τα επί της ουσίας προβλήματα του ΣΥΝ, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, είναι η πολιτική γραμμή και οι σχέσεις με την ηγεσία και τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ανεπαρκής εκλογική και δημοσκοπική απήχηση, η απήχηση εν τέλει στην κοινωνία, αντί να οδηγεί σε πολιτική συνεννόηση για αναπροσανατολισμό της πολιτικής γραμμής, αποδόθηκε από την κομματική πλειοψηφία και τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ στον ανανεωτικό κυρίως «εσωκομματικό εχθρό» και στις «προνομιακές του σχέσεις» με τα κυρίαρχα ΜΜΕ, ζήτημα το οποίο θα «ξεκαθάριζε» το έκτακτο συνέδριο, όπως ταιριάζει στη νοοτροπία και στις παραδόσεις τριτοδιεθνιστικών κομμουνιστικών κομμάτων, για τα οποία η πολιτική γραμμή είναι πάντοτε ορθή παρά τις αντιρρήσεις της πραγματικότητας και τα οποία αδυνατούν να συσσωματώσουν τον πολιτικό φιλελευθερισμό, στο δημοκρατικό δρόμο και τον σοσιαλισμό, εξ ου και απεχθάνονται τη δημόσια έκφραση διαφορετικής άποψης. Χωρίς όμως την αποδοχή των αρχών του πολιτικού φιλελευθερισμού, οι διακηρύξεις πίστης στο σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία αποτελούν κενό γράμμα.
Η αμφισβήτηση της ηγεσίας του ΣΥΝ, οι αρχηγικοί διαδορατισμοί και οι σχέσεις ΣΥΝ - ΣΥΡΙΖΑ στερούνται αντιπαραθετικού πολιτικού υπόβαθρου, αφού αμφότερες οι πλευρές παραμένουν προσηλωμένες στην ενότητα με τον αριστερισμό και στη διαμόρφωση μιας αντισυστημικής αριστεράς. Συνεπώς, το έκτακτο συνέδριο καλείτο να επιλύσει τη διαμάχη για «την πρώτου ανδρός αρχή», ζήτημα απολύτως εσωστρεφές και παντελώς αδιάφορο για την κοινωνία και τους πολίτες απέναντι στους οποίους και οι δύο πλευρές έχουν φροντίσει να απαξιωθούν. Το δε ερώτημα για την ηθική ακεραιότητα της αριστεράς από τον ανένταχτο βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούσε έμμεση, αλλά σαφέστατη πολιτική τοποθέτηση υπέρ μιας αριστεράς που οφείλει κατά τη γνώμη του να διατηρεί την αυθεντική της φύση και την καθαρότητά της, μακριά από οποιαδήποτε μολυσματική συμμετοχή σε κυβερνητικές εξουσίες, υπέρ δηλαδή μιας αντισυστημικής αριστεράς.
Όμως η αντισυστημική αριστερά, όπως έδειξαν τα εκλογικά αποτελέσματα σε ολόκληρη την Ευρώπη, παρά την κρίση, δεν συσπείρωσε γύρω από το «ανατρεπτικό» κατά χώρα πρόγραμμά της ούτε τους εργαζόμενους, ούτε τους άνεργους, ούτε τα συμπιεζόμενα μεσαία ή τα νέα δυναμικά κοινωνικά στρώματα, ούτε βεβαίως την επισφαλή, αλλά μορφωμένη και με απαιτήσεις νεολαία και κυρίως δεν μπόρεσε να επαναχαράξει τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ δεξιάς - αριστεράς εμμένοντας στον απλοϊκό αντινεοφιλελεύθερο και αντισυστημικό καταγγελτισμό.
Αντιθέτως, οι πρόσφατες περιφερειακές εκλογές στη Γερμανία, που αποτελούν προανάκρουσμα για τις επερχόμενες εθνικές, κατέγραψαν τη σημαντικότατη ισχυροποίηση μιας αριστεράς (Die Lienke) ανταγωνιστικής μεν προς τη σοσιαλδημοκρατία, αλλά με ενδιαφέρον για την προώθηση ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων μέσα από τη συμμετοχή της σε κυβερνητικά σχήματα και ανοιχτής σε προγραμματικές συμμαχίες, χωρίς ανώδυνους για το κατεστημένο αντισυστημικούς αριστερισμούς. Αντί για έκτακτα λοιπόν συνέδρια και άλματα στο κενό, μήπως ήρθε η ώρα «να μιλήσουμε... Γερμανικά», όπως σημειώνει και σε σχόλιό του ο Ν.Φ. στην τελευταία σελίδα της “Αυγής”, την Τρίτη, 1.9.09, εγκαταλείποντας άγονες συμμαχίες και ανώφελους για την αριστερά και την κοινωνία πολιτικούς προσανατολισμούς;
* Ο Γεράσιμος Γεωργάτος είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ
Του ΡΗΓΑ ΑΞΕΛΟΥ*
Διαπίστωση πρώτη
Στο Συμβούλιο της Ευρώπης -εκτός των άλλων μαρτυριών και βιβλίων που ασφαλώς εισέφεραν- καταλυτικό ρόλο έπαιξαν οι ζωντανές μαρτυρίες δύο γυναικών που διέφυγαν από την ελληνική χούντα. Της Κίττυς Αρσένη και της αείμνηστης Τώνιας Μαρκετάκη.
Διαπίστωση δεύτερη
Για το α' σκέλος των δηλώσεων του Περικλή Κοροβέση για χρηματισμό του ενιαίου ΣΥΝ την απάντηση τη δίνουν με σαφήνεια το άρθρο του Στάθη στην "Ελευθεροτυπία" και το άρθρο του συν. Δραγασάκη στην "Αυγή".
Διαπίστωση τρίτη
Προβάλλει ως συνειδητή επιλογή το σχέδιο διάχυσης του ΣΥΝ στον ΣΥΡΙΖΑ.
Δηλώσεις Μπανιά:
- Ο ΣΥΡΙΖΑ το '89 δεν υπήρχε
- Ο ΣΥΝ είχε ανάμειξη τότε
("Αυγή" 23.8.09)
Λησμονεί βέβαια ότι οφείλει την εκλογή του ως βουλευτή στις δυνάμεις του ΣΥΝ.
Διαπίστωση τέταρτη
Το β' σκέλος των δηλώσεων του Περικλή Κοροβέση είναι εξοργιστικό. Αγοραία επίθεση προσωπικού χαρακτήρα εναντίον του προέδρου του ΣΥΝ και κατ' επέκταση των μελών του.
"Αδύνατος κρίκος στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο ΣΥΝ" (Π.Κ. 23.8.09).
"Ευθύνη για την εκλογή Τσίπρα έχει η πλειοψηφία που τον ανέδειξε" (Π.Κ.).
Όταν το 90% του ΣΥΡΙΖΑ καθυβρίζεται, τότε τι προκύπτει;
Διαπίστωση πέμπτη - Αυτοκαταστροφή
Δημόσιες δηλώσεις Αλαβάνου μετά τις ευρωεκλογές, παραιτήσεις και ανακλήσεις, λάδι στη φωτιά αντί για λάδι στις πληγές, καταστροφική διαχείριση του αποτελέσματος. Εξίσου καταστροφικές δηλώσεις Λεωνίδα Κύρκου.
Διαπίστωση έκτη
Ποτέ στην Ιστορία δεν υπονομεύτηκε πρόεδρος κόμματος από την επομένη της εκλογής του δεχόμενος συνεχή χτυπήματα πάνω ή κάτω από τη μέση. Και η πολιτική ωριμότητα σπανίου ήθους με την οποία αντιμετωπίζει ο πρόεδρος του ΣΥΝ αυτές τις επιθέσεις δυστυχώς τις οξύνει.
Διαπίστωση έβδομη
Πόσοι από εμάς, με επιμέλεια και περισσή ευκολία, δεν πριονίζουμε το δέντρο του ΣΥΝ και την ηγεσία του, ειδικά κάθε φορά που ο δικομματισμός περνάει κρίση; Ο ΣΥΝ υπονομευόταν, η συνεργασιολογία ωρυόταν, ο κόσμος μας απογοητευόταν.
Διαπίστωση όγδοη - Το δίλημμα
Ποιο το επέκεινα; Διάσπαση του ΣΥΝ ή σιωπηρή αποχώρηση από τον ΣΥΡΙΖΑ για προφανείς λόγους και με τις τεράστιες πολιτικές διαφορές που καθημερινά εμφανίζονται ή μια νέα αρχή βασισμένη σε κανόνες σεβαστούς και αποδεκτούς από όλους; Γιατί μόνο όσοι έχουν πολιτική μυωπία δεν μπορούν να μη βλέπουν την αλήθεια και την ουσία των πραγμάτων.
Διαπίστωση ένατη
Θα λύσει σε χρονικά στενά όρια το έκτακτο συνέδριο τα μεγάλα ζητήματα συμμαχικά, οργανωτικά, πολιτικά, ιδεολογικά και θα δώσει μια ώθηση προς τα προβλήματα της κοινωνίας ή θα αναλωθούμε σε καταστροφική εσωστρέφεια; Μήπως τελικά ένα πήδημα στο κενό είναι προτιμότερο από το να είσαι βουτηγμένος στο τέλμα; Γι' αυτό και μόνο ψηφίζω υπέρ του έκτακτου συνεδρίου.
Διαπίστωση δέκατη - Θλίψη
Η κοινωνία υποφέρει, στενάζει κυριολεκτικά. Η κατάσταση θα επιδεινωθεί στον επόμενο καιρό. Αυτό το αντιλαμβάνονται καλύτερα όσοι δρουν στα μαζικά κινήματα. Στο φοιτητικό και στο συνδικαλιστικό κίνημα. Κάποιοι σύντροφοι από τον ΣΥΡΙΖΑ ασκούνται στη σκοποβολή εμφύλιου στόχου. Με προθέσεις προφανείς. Και είναι κρίμα για τη μεγάλη στόχευση, για την οποία όλοι αγωνιστήκαμε. Γιατί, όπως λέει και ο Κούντερα, "Στη μοναξιά δεν σε σπρώχνουν οι εχθροί, αλλά οι φίλοι".
* Ο Ρήγας Αξελός είναι μέλος της ΚΠΕ, δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο της Αθήνας με την "Ανοιχτή Πόλη".
Η καλοκαιριάτικη μπόρα που ξέσπασε στο τοπίο της δικής μας αριστεράς και άφησε πίσω της ανυπολόγιστες ηθικές και πολιτικές ζημιές ήταν αποτέλεσμα "καλών προθέσεων". Τα ηγετικά στελέχη κάθε απόχρωσης φημίζονται για τις αγνές προθέσεις τους, αλλά για το καλό της αριστεράς του ΣΥΝ - ΣΥΡΙΖΑ έγιναν όλα στο όνομα της απόλυτης αλήθειας και της ηθικής καθαρότητας.
Με καλές προθέσεις είπε όσα είπε ο Περικλής Κοροβέσης για πιθανή συμμετοχή σε χρηματισμό του ενιαίου Συνασπισμού του 1990 και εκ των υστέρων δηλώνει ότι είναι περήφανος για την αριστερά. Με καλές προθέσεις έκανε τις απαξιωτικές δηλώσεις εις βάρος στελεχών του Συνασπισμού, από τον Χαρίλαο Φλωράκη, τον Λεωνίδα Κύρκο και τον Αλέξη Τσίπρα με τους έμμισθους γραφειοκράτες του. Και σίγουρα με καλές προθέσεις αγιοποίησε το πορτρέτο του Αλέκου Αλαβάνου, ο οποίος, ύστερα από τόσα χρόνια ευρωβουλευτής, βουλευτής και ηγέτης, θα του άξιζε μια ανώτερη διάκριση ως αρχηγός του μεταμορφωμένου ΣΥΡΙΖΑ.
Ασφαλώς με τη σιωπή του χαρακτήρισε καλών προθέσεων και δεν τα απέρριψε ως υποβολιμιαία δημοσιεύματα δημοσιογράφων και ΜΜΕ εθισμένων στη διαπλοκή, την ανηθικότητα, που σαν ένθερμοι συμπαραστάτες τον χαρακτήρισαν Μπελογιάννη, Άρη Βελουχιώτη και δίκαιο κριτή ζώντων και νεκρών, που δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν, ούτε καν στους ψηφοφόρους του ή στον πολιτικό χώρο όπου στεγάζεται.
Με ιδιαίτερα "καλές προθέσεις" ο επίσης επώνυμος αριστερός και κάποτε υποψήφιος για επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΝ Γιώργος Βότσης, με "αξιόπιστες" φήμες και από στοιχεία της χούντας (για το περίφημο ταμείο της Μάρθας, την οποία είχα την τιμή να γνωρίσω κρατούμενη κατά το ταξίδι προς τη Γυάρο και η ίδια οποία τα χαρακτήριζε γελοιότητες), ενοχοποίησε την ΕΔΑ και τις ηγεσίες του Συνασπισμού, αφήνοντας υπόνοιες ότι τα "τσέπωσαν" και δεν είπαν λέξη.
Με πολύ πιο αγνές προθέσεις ο Γιάννης Μπανιάς ενέκρινε τα δημοσιεύματα και τις αποκαλύψεις Κοροβέση, φορτώνοντάς τα όλα στον τότε ΣΥΝ με τον οποίο δεν είχε καμία σχέση ο ΣΥΡΙΖΑ και, όπως φημολογείται μετά την μπόρα των καλών προθέσεων, ο Αλέκος Αλαβάνος όταν παρέδιδε την ηγεσία του ΣΥΝ στον Αλέξη Τσίπρα τον προόριζε για μόνιμο υφιστάμενό του, αφού εκείνος με τη συμπαράσταση των συνιστωσών και βάσει ενός "σχεδίου Ανάν α λα αριστερά" θα μετέτρεπαν τον ΣΥΝ σε αναξιόπιστη συνιστώσα, υποταγμένη στον αντιφατικό ΣΥΡΙΖΑ.
Γνωρίζουμε ασφαλώς ότι με καλές προθέσεις η ανανεωτική πτέρυγα και ο Λεωνίδας Κύρκος μάς προτείνουν να πλησιάσουμε το ΠΑΣΟΚ και να δημιουργήσουμε το δημοκρατικό μπλοκ, όπως έγινε και στην Ιταλία με τα γνωστά αποτελέσματα.
Με καλές προθέσεις κάποιοι ασυμβίβαστοι επαναστάτες ενθάρρυναν τα Δεκεμβριανά και άλλοι, εν ονόματι του νεοδιεθνισμού, δημιουργήματος του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, υπερασπίζονται τους μετανάστες με τρόπο που τους φέρνει σε σύγκρουση με τις τοπικές φτωχοσυνοικίες των Ελλήνων. Αποτέλεσμα αυτών των καλών προθέσεων ήταν η καταψήφισή μας στις ευρωεκλογές σε όλες αυτές τις περιοχές.
Ίσως να είναι νομοτελειακή ανάγκη η παρθενική αγάπη για την αριστερά στα νιάτα μας να γίνεται με τον καιρό ρεαλισμός μικροαστικών διαστάσεων, να ξεθωριάζει η πίστη και η ηθική της συντροφικότητας και να γίνεται καθεστωτική υπεροψία. Και όταν, μετά την εξαργύρωση της θητείας των καλών προθέσεων, χάνεται η μόνη αποκλειστικότητα που είχαμε ως αριστερά έναντι των άλλων, το ηθικό πλεονέκτημα, τότε δικαιώνουμε ετεροχρονισμένα την πρόβλεψη του Καρλ Μαρξ "για το δρόμο προς την κόλαση που είναι στρωμένος με καλές προθέσεις".
Και το ερώτημα είναι πιο βασανιστικό... Όταν τα ηγετικά στελέχη κινούνται με πρόθεση προσωπικών επιλογών ή με πρόθεση ιερατείου αριστερής μονιμότητας, τότε ψάχνουμε να δούμε αν υπάρχει χώρος και ρόλος να τον εκφράσουμε.
Πριν κλείσω θα ήθελα, παρ' όλα αυτά τα απαξιωτικά παιδιαρίσματα των διαφόρων στελεχών, με κυριότερο υπεύθυνο τον Αλέκο Αλαβάνο, να προτείνω με εντελώς αγνές προθέσεις, μακριά από εξουσιαστικές βλέψεις, τα εξής: Όταν όλα δείχνουν ότι μια διάσπαση θα ήταν οδυνηρή, όταν μια συμβιβαστική λύση από τα πάνω δεν θα είχε μακροζωία, ένα εσωτερικό δημοψήφισμα, η προσφυγή δηλαδή στον λαό της αριστεράς, με ερωτήσεις και προτάσεις στα μέλη και τους οπαδούς του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, θα έδινε την καλύτερη λύση για τη συνέχιση της ύπαρξής μας. Η προσφυγή στον λαό μας θα δώσει την ευκαιρία σε όλους να ξεκαθαρίσουμε τον πολιτικοϊδεολογικό μας λόγο, να φρεσκαριστούμε από τα αποτελέσματα της θεομηνίας που προέκυψε.
Τα μέλη και τα στελέχη και οι ψηφοφόροι της αριστεράς είναι το πολυτιμότερο δυναμικό που διαθέτει, είναι ό,τι έχει απομείνει ως ηθικό πλεονέκτημα απέναντι στη γενική διάβρωση και τολμώ να ισχυριστώ ότι όλες οι χιλιάδες των αριστερών είναι σε ποιότητα και πνευματική κρίση τα πιο ώριμα τέκνα της οργής...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΙΓΚΟΥΛΗΣ
Περισσός
Φτάσαμε, δημοσκοπικά έστω, στο 18%. Και παρά τα «ο κόσμος μάς δοκιμάζει» δεν πήραμε χαμπάρι ούτε τη συγκυρία, ούτε τι ζητούσε αυτός ο κόσμος, ούτε σε ποιον απευθυνόταν (στον ΣΥΝ βέβαια, αυτόν ξέρει ο κόσμος), ούτε ποιες υποχρεώσεις και δυνατότητες του δημιουργούσε ο συσχετισμός 18% προς 25% (ΠΑΣΟΚ) για διαφοροποιήσεις και μετατοπίσεις του πολιτικού σκηνικού.
Αλαζονικότατα θεωρήσαμε αυτή την απήχηση ως κεκτημένο, αρνηθήκαμε την πρώτιστη υποχρέωση, μέθοδο πειθούς και δημοκρατικής συμπεριφοράς της αριστεράς, τον διάλογο, κεντρίσαμε ποικιλοτρόπως τον βάτραχο που μας μετέφερε και άρχισε η βύθιση. (Για τα σχετικά γεγονότα και επιλογές σε άλλο σημείωμα, αν η ΑΥΓΗ παραμείνει φιλόξενη.)
Παρότι τυπικά ο ΣΥΝ κρατάει αποστάσεις από τη μαρξιστικο-λενινιστική θρησκεία, αγνοώντας την εξίσωση «Ολοκληρωτισμός = Ακροδεξιά», ανακαλύψαμε τον «τρίτο πόλο» με το ΚΚΕ -«Και Ευαγγέλια της αιώνιας, απόλυτης αλήθειας, και προφήτες, και αναλλοίωτα σκηνώματα Αγίων διαθέτομεν»- και αναβαθμίσαμε την ΚΟΕ του άκριτου, πρωτόγονου και εξωπραγματικού αντιευρωπαϊσμού σε συνεταίρο της Ευρωπαϊκής μας πολιτικής.
Παρότι η ταχύτητα της βύθισης ήταν ορατή και οι διαλυτικές εξελίξεις που θα την ακολουθούσαν επίσης ολοφάνερες -δεν είμαστε λίγοι όσοι που υπερψηφίσαμε το ψηφοδέλτιο, παρά τις θεμελιακές διαφωνίες, ακριβώς για να μην ακολουθήσουν όσα συμβαίνουν σε βάρος και εντός του ΣΥΝ-, η επιμονή σε προβλέψεις - εκτιμήσεις για διψήφιο ποσοστό και τρεις ευρωβουλευτές επέτεινε την καταστροφικότητα του αποτελέσματος και δημιούργησε ερωτηματικά είτε για την πολιτική μας επάρκεια είτε για τις προπαγανδιστικές μας μεθόδους.
Τώρα, κερασάκι στην τούρτα, καπάκι σε καζάνι που κοχλάζει -ικανή και αναγκαία συνθήκη έκρηξης-, έρχεται η πρόταση για Έκτακτο Συνέδριο.
Την ώρα που γράφονται αυτά δεν έχει ακόμα ξεκινήσει η συνεδρίαση της ΚΠΕ. Όμως τα πράγματα είναι καθαρά:
Το Διαρκές Συνέδριο υπεραρκεί για την προσπάθεια αντιμετώπισης των υπαρκτών κυρίως προβλημάτων του ΣΥΝ με νηφάλιο, ειλικρινή προς εαυτούς και αλλήλους και άρα συνθετικό τρόπο. Και βέβαια ο λόγος στα μέλη του κόμματος μπορεί να δοθεί και να μεταφερθεί μέσω των υπαρχόντων εκπροσώπων τους. Αρκεί οι σχετικές εισηγήσεις και θέσεις, ηγεσίας και τάσεων, να υπηρετούν τις παραπάνω προϋποθέσεις. Χωρίς αυτές άλλωστε δεν μας σώζει όχι Έκτακτο Συνέδριο, ούτε Οικουμενική Σύνοδος με επιφοίτηση.
Ας είμαστε ρεαλιστές! Στις επερχόμενες εκλογές, είτε το φθινόπωρο είτε τον Μάρτιο, είμαστε υποχρεωμένοι, αν θέλουμε να επιβιώσουμε κοινοβουλευτικά, να επιδιώξουμε να πάμε με συνεργασία μόνον εκλογική του όποιου ΣΥΡΙΖΑ με τους Οικολόγους Πράσινους, που κι αυτοί αντιμετωπίζουν τον σχεδόν βέβαιο αποκλεισμό τους από τη Βουλή, με μία και μόνο διόρθωση πολιτικής: τη ρητή διακήρυξη ότι στον «τρίτο πόλο» δεν περιλαμβάνονται δυνάμεις της ολοκληρωτικής, υποτιθέμενης «αριστεράς».
Και αυτό βεβαίως μπορεί να το αποφασίσει το Διαρκές Συνέδριο. Είναι δε απαρχή συνθετικής λύσης, που νομιμοποιεί την εξαγγελία ενός Έκτακτου ή Ειδικού Συνεδρίου Επανίδρυσης της αριστεράς ή του ΣΥΝ, αν προτιμάτε.
Αντίθετα, η επιλογή για τώρα του Έκτακτου Συνεδρίου είναι αυτόχρημα διχαστική. Απόδειξη η σχετική συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας. Διότι στην ουσία περί τίνος πρόκειται: Κηρύσσεται το κόμμα σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης», ζητείται η αναβάπτιση ή η αποδοκιμασία ηγετικών στελεχών, σε επίπεδο εν πολλοίς προσωπικό και οπαδικό, χωρίς χρονικά, διαδικαστικά και ουσιαστικά περιθώρια διαλόγου και αντιμετώπισης του πολιτικού προβλήματος υπαρξιακών διαστάσεων της αριστεράς αλλά και του ΣΥΝ ως ξενιστή για τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το υπαρξιακό πρόβλημα της αριστεράς έχει να κάνει με την επικαιροποίηση, την προσαρμογή, την αναθεώρηση αν θέλετε, των θεμελιακών μας προϋποθέσεων πολιτικής, όπως αυτές ανταποκρίνονται σήμερα στις αξίες της ελευθερίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης αυτόνομων και αξιοπρεπών προσώπων.
Η υπόθεση αυτή είναι δύσκολη και χρονοβόρα, αλλά απολύτως αναγκαία. Διότι το ζήτημα πια είναι τι και ποια είναι η αριστερά, τι και πώς είμαστε αριστεροί.
Ένα δεύτερο, αλλά ουσιώδες ζήτημα είναι τα περί «δημοκρατικής επιλογής», η οποία θα ίσχυε βέβαια αν δεν υπήρχαν μερικές «ασήμαντες» λεπτομέρειες:
α) Ο ενυπάρχων στην πρόταση εκβιασμός, που άλλωστε διατυπώνεται καθαρά στο προχθεσινό ρεπορτάζ (;) της “Αυγής” (27.08.2009): «Να σημειωθεί ακόμα ότι το καταστατικό του ΣΥΝ προβλέπει πως σε περίπτωση παραίτησης του προέδρου του κόμματος προκηρύσσεται αυτομάτως Έκτακτο Συνέδριο». Και βέβαια όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει να καταψηφιστεί για δεύτερη φορά μια τόσο σημαντική πρόταση του προέδρου.
Όμως η παραίτηση είναι σαφώς η χειρότερη δυνατή εξέλιξη για τον ΣΥΝ, αμέσως μετά από μια διάσπασή του. Είναι δημοκρατική επιλογή αυτός ο εν τοις πράγμασι έστω εκβιασμός;
β) Πόσο, επίσης,, «δημοκρατική» θα είναι η διαδικασία της συζήτησης στις οργανώσεις με τις εισηγήσεις (απολογισμός, θέσεις κ.λπ.), τις ομιλίες των μελών για maximum 5' και τις ψηφοφορίες για εκλογή αντιπροσώπων με βάση τις λίστες των «τάσεων»-μηχανισμών;
Και πόσο δημοκρατική συζήτηση μπορεί να γίνει σε ένα διήμερο συνέδριο περίπου 1500 συνέδρων; Και πόσο άραγε βοηθάει στην «ηθική υπόσταση της αριστεράς» αυτή η υποκρισία;
Αλλά περί των ηθικοπολιτικών της αριστεράς «κρείττον σιγάν». Από πού να αρχίσει και πού να τελειώσει κανείς; Από τους «χαφιέδες», τους «αποστάτες», τους «αναθεωρητές», από την ηθική εξόντωση του Άρη, του Πλουμπίδη, από τις εκτελέσεις διαφωνούντων στην Αντίσταση και τον Εμφύλιο, από την υπόθεση Γουσόπουλου στη Θεσσαλονίκη του '50, μέχρι τη Στάζι, το χαρτί του Τσαουσέσκου, το «Τσιουτσέ» του Κιμ Ιλ Σουγκ κ.ο.κ.; Κρείττον σιγάν, λοιπόν.
Αυτά για το Έκτακτο Συνέδριο. Και για να μην έχουμε θανάσιμα τραύματα ας το αποφασίσει η ΚΠΕ για πολύ αργότερα και με αντικείμενο την επανίδρυση του ΣΥΝ. Αλλιώς, εμείς οι ίδιοι θα αποδειχτούμε δι’ εαυτούς ο σκορπιός στην πλάτη μας.
ΚΩΣΤΗΣ ΧΡΟΝΑΚΗΣ, μέλος του ΣΥΝ εκτός τάσεων
ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ*
Για την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου του ΣΥΝ θα μπορούσε κανείς να πει πολλά. Θα μπορούσε ίσως να τη χαρακτηρίσει αιφνιδιαστική και βεβιασμένη. Να διατυπώσει επιφυλάξεις για τη συγκυρία, λόγω των επικείμενων εκλογών. Να τη φοβηθεί λόγω μιας πιθανής σειράς εσωκομματικών συγκρούσεων και εξελίξεων. Ένα πράγμα όμως δεν θα έπρεπε με τίποτα να κάνει: Να την απορρίψει!
Η τρομακτική κατακρήμνιση της αξιοπιστίας και της δημόσιας εικόνας του ΣΥΝ το τελευταίο διάστημα αποδυνάμωσε το κόμμα μας και το έκανε φοβερά ευάλωτο σε πιέσεις τόσο από τα ΜΜΕ, όσο και από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Η εικόνα ενός χώρου αλληλοσπαρασσόμενου προκαλούσε στους φίλους μας απογοήτευση και στους εχθρούς μας άγρια χαρά. Η απαράδεκτη αντικομματική στάση του Αλαβάνου και οι ασκήσεις δολιοφθοράς και αποδόμησης του ΣΥΝ και του προέδρου του, η απεχθής στάση του Κοροβέση, δηλωτική της πρόθεσής του για διάλυση του ΣΥΝ, καθώς και οι αμφίπλευρες μετεκλογικές γκρίνιες συνέθεταν το απωθητικό αυτό σκηνικό. Όλοι ψάχναμε ένα σοκ που θα ανέτρεπε την κατάσταση και θα μας έδινε και πάλι την πρωτοβουλία των κινήσεων. Και ξαφνικά ο πρόεδρος του ΣΥΝ προτείνει τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου.
Μέσα στις δυσμενείς για το κόμμα μας συνθήκες, το χειρότερο που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν να δεχτεί άλλο ένα πλήγμα η ενότητά του και η εικόνα του. Το συνέδριο έδινε μία ευκαιρία. Να ξαναστηθούν στα πόδια τους το κόμμα και ο πρόεδρος του. Να μιλήσουν ανοιχτά και συγκροτημένα τα μέλη, βάζοντας όλα τα θέματα στο τραπέζι. Να εκφραστεί μία νέα δυναμική, διά της οποίας να ενισχυθεί η θέση μας, τόσο στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό όσο και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Να αποκοπούν οι νοεροί δεσμοί του Τσίπρα με τον Αλαβάνο και να αναβαπτιστεί ο πρόεδρος στην εμπιστοσύνη των μελών του κόμματος. Υπήρχαν ασφαλώς και κάποιοι σοβαροί κίνδυνοι, όπως ισχυρές συγκρούσεις και αποχωρήσεις. Τα πράγματα, δηλαδή, θα μπορούσαν να πάνε χειρότερα αλλά θα μπορούσαν να πάνε και καλύτερα. Τώρα όμως, με την απόρριψη της πρότασης Τσίπρα, όλα πάνε σίγουρα χειρότερα!
Η δημόσια εικόνα του προέδρου του ΣΥΝ τσαλακώθηκε, συμπαρασύροντας το κόμμα μας το οποίο έδωσε την εικόνα διαλυμένου μαγαζιού. Τα όσα ακολούθησαν και θα ακολουθήσουν είναι απολύτως προβλέψιμα και οι μόνοι που δεν μπορούν να τα δουν είναι όσοι έχουν τυφλωθεί από τη σκόνη που σηκώνει (στα γραφεία!) ο αγώνας ισορροπίας των εσωκομματικών "βούβαλων". Τα ΜΜΕ και οι εργολάβοι της διάλυσης του ΣΥΝ πήραν ξανά μπρος. «Πολιτική ήττα Τσίπρα», «Άδειασε τον Τσίπρα η ΚΠΕ», «Εσωκομματικό χαστούκι στον Τσίπρα», «Πρωτοφανής απόρριψη πρότασης του προέδρου του ΣΥΝ», «Χάνει το κόμμα ο Τσίπρας» είναι οι κύριοι τίτλοι και τα σχόλια.
Πάντα πίστευα ότι το κόμμα μας έχει ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησης. Πλέον είμαι σίγουρος ότι κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Διότι στις δεδομένες συνθήκες και με την τεράστια ανάγκη για ενίσχυση της δημόσιας εικόνας του ΣΥΝ, ακόμη κι αν κάποιος διαφωνούσε με την πρόταση για το συνέδριο, θα έπρεπε, αναλογιζόμενος το τεράστιο πολιτικό κόστος της απόφασής του, να αναστείλει τη διαφωνία του και να στηρίξει την πρόταση του προέδρου! Οι σύντροφοι φοβήθηκαν πως το συνέδριο θα δίχαζε το κόμμα και θα έστελνε στον κόσμο μηνύματα εσωστρέφειας. Δηλαδή, τώρα που στέλνουμε μηνύματα διάλυσης και απαξίωσης του προέδρου μας είναι καλύτερα; Τι σκέφτονταν τα μέλη της ΚΠΕ που καταψήφισαν την πρόταση; Σκέφτηκαν πως γκρεμίζοντας σήμερα τον Τσίπρα γκρεμίζουν και το κόμμα; Σκέφτηκαν πως κανείς δεν θέλει να ψηφίσει ένα κόμμα που το μπάχαλο είναι συνώνυμό του και όπου τα όργανα σε τόσο κρίσιμες στιγμές αδειάζουν τον πρόεδρο; Σκέφτηκαν πως εκτός από αυτούς που είναι χωμένοι στην εσωκομματική τους νιρβάνα υπάρχουμε και εμείς που τους τελευταίους μήνες βρισκόμαστε διαρκώς απολογούμενοι και αποκαρδιωμένοι; Σκέφτηκαν πως εμείς παλεύουμε για να χτίσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης της κοινωνίας με τον ΣΥΝ και τώρα δεν μπορούμε να μιλήσουμε στους οικείους μας και να τους εξηγήσουμε γιατί πρέπει να ψηφίσουν αυτό το υπό κατάρρευση κόμμα; Σκέφτηκαν τη λοιδορία που υφιστάμεθα εμείς στους μαζικούς κοινωνικούς μας χώρους;
Η ζημιά που έκανε το Σάββατο στον ΣΥΝ η Κεντρική Επιτροπή του είναι τεράστια. Η απόρριψη της πρότασης του προέδρου, που είχε το ήθος να μην αφήσει καν να αιωρείται το ενδεχόμενο παραίτησής του (που θα ήταν υπέρ του στην ψηφοφορία!), μπορεί να λειτουργήσει ως χαριστική βολή. Όσοι και όσες ισχυρίζονται πως με την απόρριψη του συνεδρίου διαφυλάξανε την ενότητά μας είναι πολιτικά μύωπες. Στη δημόσια εικόνα μας εμφανιζόμαστε να τρώμε τις σάρκες μας και να απαξιώνουμε τον πρόεδρό μας, την ίδια ώρα που τον απαξιώνουν πολλαπλά κέντρα, εκτός και εντός ΣΥΡΙΖΑ και ΣΥΝ. Έλεος, μύωπες! Πόση πολιτική πείρα και πόσο κομματικό φρόνημα χρειάζεται επιτέλους για να καταλάβετε πως διαλύοντας το τωρινό πολιτικό σχέδιο της ηγεσίας του ΣΥΝ δεν ενισχύετε την προοπτική ενός εναλλακτικού σχεδίου, αλλά καταστρέφετε κάθε σχέδιο και κάθε προοπτική; Πόση επαφή με την πραγματικότητα χρειάζεται για να καταλάβετε πόσο έντονα μηνύματα αυτοαπαξίωσης στέλνουμε από το βράδυ του Σαββάτου στην κοινωνία;
Τώρα, μία λύση υπάρχει. Το καταστατικό μας ορίζει πως το 15% των μελών του ΣΥΝ μπορούν να προκαλέσουν έκτακτο συνέδριο του κόμματος. Σίγουρα αυτοί που θα το θελήσουν θα είναι πολλοί περισσότεροι. Επιτέλους, το κόμμα στα μέλη του!
Υ.Γ. Στον ΣΥΝ έλαχε ο πρόεδρος με την μεγαλύτερη εμμονή στη συλλογική δημοκρατική διεύθυνση του κόμματος που έχει γνωρίσει ποτέ η ελληνική Αριστερά και ασφαλώς όλος ο ελληνικός πολιτικός κόσμος. Και αυτή την εμμονή του την ξεπληρώνει με την απαξίωση, επειδή δεν υποτάχθηκε στους σχεδιασμούς και στις ισορροπίες των τάσεων. Μπράβο μας!
* Ο Σταύρος Παναγιωτίδης είναι μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας ΣΥΝ
Με όλα αυτά που συμβαίνουν μετά τις ευρωεκλογές, αναρωτιέμαι ποιο είναι το μείζον πρόβλημα του χώρου σήμερα; Πρόβλημα πολιτικών επιλογών, σχέσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ, επιλογής συμμαχιών, επιλογής αρχηγού; Από την πλειοψηφούσα τάση στον ΣΥΝ δεν φαίνεται να αμφισβητείται καμία από τις επιλογές αυτές. Τότε γιατί βρισκόμαστε στην κατάσταση κρίσης που όλοι παραδέχονται; Γιατί αυτή η αντιπαλότητα ανάμεσα σε συνιστώσες τόσο στον ΣΥΝ όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ; Κάνουμε τα πάντα για να πείσουμε το κόμμα και την κοινωνία ότι το μόνο θέμα που μένει ανοιχτό στον ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτό του ποιος θα είναι επικεφαλής του σχήματος στις επόμενες εκλογές και ο οποίος θα ηγείται της κοινοβουλευτικής ομάδας στη συνέχεια. Και αυτό είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί στον χώρο αυτό. Χάσαμε στις ευρωεκλογές γιατί δεν είχαμε έναν αρχηγό αλλά δύο και βρισκόμαστε σε κρίση γιατί δεν βρίσκουμε τρόπο να λύσουμε το πρόβλημα του επικεφαλής!
Ασφαλώς τα άλλα δύο επιχειρήματα που ακούστηκαν ως αιτίες της εκλογικής αποτυχίας δεν είναι ούτε πειστικά ούτε καν λογικοφανή. Αναφέρομαι στην «πολεμική» που δέχτηκε ο χώρος από τα ΜΜΕ και στο ότι ενώ η πολιτική μας ήταν σωστή, αυτή νοθεύθηκε από την εσωκομματική αντιπολίτευση. Και τα δύο αυτά επιχειρήματα μας αδικούν κατάφωρα αν τα προβάλουμε στα σοβαρά. Και κριτική θα δεχτούμε και πολεμική και μονομερή στάση θα τηρήσει μέρος του Τύπου. Όλα αυτά ίσχυαν πάντα και όταν ήμασταν στα πάνω μας και όταν βρεθήκαμε στα κάτω μας. Μην ανακαλύψουμε και μεις ένα σύνδρομο «αντι-συνασπισμικό» κατά τα πρότυπα του «αντι-κομμουνισμού», όπου η οποιαδήποτε κριτική εκλαμβάνονταν ως παραβίαση ενός άβατου, ενός ιερού που βρίσκεται έξω από τη σφαίρα της αμφισβήτησης. Η δε επίκληση του εσωκομματικού εχθρού ως αιτίας του κακού είναι ένα κατάλοιπο σταλινισμού που προσβάλλει τη φυσιογνωμία και την κουλτούρα αυτού του χώρου (εκτός ίσως κάποιων συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, όπου πιθανόν να εξακολουθεί να είναι πάντα δημοφιλής).
Έξω από αυτά, μένει το θέμα του επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ή βεβαίως το πρόβλημα των πολιτικών επιλογών και των πολιτικών συμμαχιών. Ακόμα και το θέμα του επικεφαλής, αποκομμένο από τα άλλα δύο, μετατρέπεται σε προσωπικό, σε απολίτικο και μας εκθέτει ανεπανόρθωτα στα μάτια της κοινωνίας. Όταν και οι δύο πόλοι της αντιπαράθεσης στο θέμα του επικεφαλής έχουν την ίδια άποψη για τα θέματα της πολιτικής φυσιογνωμίας και των συμμαχιών, τότε σε τι ακριβώς συνίσταται η αντιπαράθεση; Δεν τολμώ να αποπειραθώ να απαντήσω.
Ή, μάλλον, απαντώ πως μια τέτοια αντιπαράθεση συνθλίβει την αναγκαία συζήτηση για την πολιτική παράμετρο της κρίσης. Ποιοι ακριβώς είναι οι σύμμαχοί μας στον ΣΥΡΙΖΑ, πώς διευρύνουν ή στενεύουν τον χώρο που κάλυπτε ο ΣΥΝ (πολύ εύστοχη η επισήμανση του Γ. Ψαριανού στην "Ελευθεροτυπία", ότι ο ΣΥΝ ως πολιτικός σχηματισμός είναι πιο ευρύς από το συμμαχικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα που συνιστά μια πολιτική πρωτοτυπία, δηλαδή, το συμμαχικό σχήμα να είναι πιο στενό από την μεγαλύτερη συνιστώσα του!). Να ξαναδούμε τα θέματα της Ευρώπης σήμερα, της αγοράς, των επιδοτήσεων, του ρόλου του κράτους, της οικολογικής οπτικής, των θεσμών, της διαφάνειας, του σοσιαλισμού (το ΚΚΕ έκανε δύο συνέδρια για την κατάρρευση του «υπαρκτού» και τον ρόλο του Στάλιν και απεφάνθη ότι ο σοσιαλισμός έπεσε επειδή κάποιοι «πρόδωσαν» και, συνεπές με αυτή τη διαπίστωση, ο σοσιαλισμός τελείωσε με τον θάνατο του Στάλιν, ο ΣΥΝ θα κάνει μια σοβαρή συζήτηση γι' όλα αυτά;), της ταξικής οπτικής, του φαινομένου της μετανάστευσης, της παγκοσμιοποίησης, του ρόλου των διεθνών οργανισμών και πολλά άλλα ανοιχτά θέματα στα οποία δεν χωρούν εύκολες απαντήσεις. Κυρίως δεν χωρούν απαντήσεις σε μη τεθέντα ερωτήματα. Η φυγή σε ανύπαρκτα ερωτήματα δεν οδηγεί πουθενά. Πολύ πιο σημαντικό είναι να διατυπώσουμε τα «σωστά» ερωτήματα, τα «υπαρκτά» διλήμματα, παρά να έχουμε ολοκληρωμένες απαντήσεις. Εμείς έχουμε κάποιες «απαντήσεις» και μετά κατασκευάζουμε τα ανάλογα ερωτήματα, δηλαδή, είτε αυτά που θα θέλαμε νε τεθούν από την κοινωνία (για τα οποία έχουμε από παλιά τις έτοιμες απαντήσεις) ή όπως νομίζουμε ότι θα τεθούν στον «σοσιαλισμό» μας.
Γι' αυτά και πολλά ακόμη ανοιχτά θέματα να κάνουμε συνέδρια και ημερίδες, τακτικά, έκτακτα και διαρκή, όχι όμως με μόνο ανοιχτό θέμα αυτό του «επικεφαλής»!
* Ο Σάκης Κουρουζίδης είναι διευθυντής της Ευωνύμου Βιβλιοθήκης και του περιοδικού “Δαίμων της Οικολογίας”
