Του Μπάμπη ΜΠΙΛΙΝΗ
Οι χιλιάδες των πολιτών που συγκεντρώνονται στις πλατείες επί μέρες αποτελούν την έκφραση ενός κινήματος. Ενός πολύμορφου κινήματος, που διατυπώνει αιτήματα και θέτει διλήμματα πολύ πέρα από το «πάρτε το μνημόνιο και φύγετε από δω», που έτσι κι αλλιώς είναι το βασικό και κυρίαρχο. Αιτήματα που ζητούν «δημοκρατία τώρα!» αμφισβητώντας, όχι μόνο τον τρόπο επιβολής του μνημονίου, αλλά και τον τρόπο θεσμικής οργάνωσης και εκπροσώπησης της κοινωνίας.
Όλοι όσοι βρεθήκαμε στις πλατείες νιώθουμε την αγωνία του κόσμου, που σηκώθηκε από τον καναπέ του και ζητά να ακουστεί η φωνή του, αφού έχει την εντύπωση ότι η διαμεσολάβηση των κομμάτων και των συνδικάτων, στα οποία είχε αναθέσει την εκπροσώπηση του, αλλοιώνουν τη φωνή του και δεν εκφωνούν την αγωνία του.
«Η σταδιακή ώσμωση ανάμεσα στην πολιτική και τα εταιρικά συμφέροντα, το κράτος δηλαδή και τις διεθνοποιημένες επιχειρήσεις, τείνουν να συμπήξουν μια ενοποιημένη οικονομικοπολιτική εξουσία, αίροντας τις παραδοσιακές διαμεσολαβήσεις, που επέτρεπαν τη σύνταξη πολιτικών υποκειμένων»1. Η αμφισβήτηση των πολιτικών υποκειμένων, κομμάτων και συνδικάτων στην πλατεία είναι εμφανής και σίγουρα ανεξάρτητα από τις όποιες πολιτικές ή οικονομικές εξελίξεις - χρεωκοπήσουμε, δεν χρεοκοπήσουμε, κουρέψουμε το χρέος ή το πληρώσουμε - η θεσμική εκπροσώπηση της κοινωνίας μετά από αυτό δεν θα είναι η ίδια.
Η όποια πολιτική πλατφόρμα επανεκκίνησης του ΣΥΡΙΖΑ που ετοιμάζεται, δεν μπορεί να μην προσπαθήσει να ενσωματωθεί τις αγωνίες της «πλατείας». Η πολιτική πλέον για την αριστερά, είτε το θέλει, είτε δεν το θέλει, θα είναι αδύνατον να μην έχει αναφορά στο κίνημα των «αγανακτισμένων».
Δεν μπορεί να συνεχίσουμε χωρίς να ενσωματώσουμε στον προβληματισμό μας το αίτημα «δημοκρατία τώρα!». Κάποιες αρχές έχουν ήδη διατυπωθεί:2
Αναβάθμιση της λειτουργίας του Κοινοβουλίου.
Δημοκρατικός έλεγχος του προϋπολογισμού και της οικονομικής πολιτικής.
Καταπολέμηση της διαφθοράς και έλεγχος του πολιτικού χρήματος.
Δημοκρατία στην πράξη. Απλή αναλογική και διαδικασίες πολιτικής συμμετοχής για μια ουσιαστική δημοκρατική αντιπροσώπευση.
Ανάπτυξη θεσμών άμεσης και τοπικής δημοκρατίας.
Η δημοκρατία θεμέλιο του συντάγματος. Συνταγματική υπεράσπιση, κατοχύρωση και εμβάθυνση της δημοκρατίας.
Νέα μορφή συνδικαλιστικής εκπροσώπησης. Ενοποίηση ΓΣΕΕ –ΑΔΕΔΥ σε μια συνομοσπονδία και ένταξη των ανέργων στους συνδικαλιστικούς φορείς.
Ο κόσμος που μαζεύεται στις πλατείες χαίρεται τη συμμετοχή, σε κάτι ακόμα άμορφο, και αγωνιά να δώσει απαντήσεις στους φόβους του. Η επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει σε δοκιμαστικό σωλήνα, έξω από την κοινωνία. Ο εμπλουτισμός των προβληματισμών της περιόδου με τα αιτήματα της πλατείας είναι το οξυγόνο, που τόσο καιρό ψάχναμε.
Σύντροφοι, πάμε πλατεία;
1 Δημοκρατία ή καπιταλισμός; Το θανάσιμο δίλημμα. Μεταδημοκρατία του Κόλιν Κραουτς, Εκδόσεις Εκκρεμές 2003
2 Συμβολή του Συνασπισμού στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Στόχος 20. Για ένα κράτος με δημοκρατικούς θεσμούς για τη συμμετοχή των πολιτών. Φεβρ. 2009.